Ademhaling bij dieren

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

1.6 Ademhalen bij dieren

Eencelligen, insecten, vissen en vogels

Waarom moeten dieren eigenlijk ademhalen?

Wij ademen met onze longen. Hoe ademen vissen? En weet je al hoe vogels ademen?

Ademhalen bij eencellige dieren

Eencelligen

Bij eencellige dieren vindt de gaswisseling plaats door het celmembraan.

De diertjes zijn zo klein dat hun oppervlak hiervoor groot genoeg is.

Het celmembraan is ook heel dun.

In het filmpje op de volgende dia zie je zo een eencellig diertje bewegen. Dit diertje heet een amoebe.

De amoebe verbrandt glucose. Daardoor heeft de amoebe energie. Waar gebruikt hij de energie voor?

1. Om licht te geven
2. Om na te denken
3. Om te bewegen
4. Om te kunnen verbranden

Ademhalen bij insecten

Tracheeën

Insecten hebben een netwerk van buizen door hun lijf

Deze buizen heten tracheeën.

Hierdoor kan zuurstof uit de lucht naar de cellen.

Stigma's

De tracheeën hebben openingen aan de buitenkant van het lichaam.

Zo'n gaatje heet een stigma.

Bij sommige rupsen zijn de stigma's zo groot dat je ze kunt zien (zwarte stipjes).

In deze libellevleugels zie je veel lijntjes.
Dit zijn bloedvaten en tracheeën.
Voor verbranding is zuurstof en
glucose nodig . Waardoor wordt
zuurstof en glucose vervoerd?

1. Zuurstof en glucose gaan allebei door het bloedvat
2. Zuurstof gaat door de trachee, glucose door het bloedvat
3. Zuurstof gaat door het bloedvat, glucose door de trachee
4. Zuurstof en glucose gaan allebei door de trachee.

Wat gaat waardoor?

Het bloed van insecten vervoert geen zuurstof en koolstofdioxide.

Dat doen de tracheeën!

Waardoor beweegt de lucht in de tracheeën?

De lucht in tracheeën moet bewegen, voor het transport van zuurstof en koolstofdioxide.

Dat gaat vanzelf als een insect vliegt.

Als hij stilzit, beweegt hij zijn achterlijf.

Kijk maar eens in het volgende filmpje: wespen eten appelmoes.

Wij kunnen niet eten en ademhalen tegelijk. Insecten wel!
Hoe kan dat?

Met tracheeën kun je niet
onder water ademen.
Hoe heeft deze waterspin dat
opgelost?

Ademhaling bij vissen

Kieuwen

Vissen ademen met kieuwen. Op de kieuw zit een klepje, de kieuwdeksel.

Daardoor kun je de kieuw niet meteen zien.

Kieuw

Dit is een stukje kieuw.

Een gebogen botje (kieuwboog)

met allemaal rode sliertjes eraan

(kieuwplaatjes)

Kieuw

Wat is wat?

Kieuwplaatjes

Kieuwdeksel

Kieuwboog

Antwoord

A kieuwdeksel

B kieuwboog

C kieuwplaatjes

Waardoor zijn kieuwen zo rood?

1. Omdat het vlees is
2. Omdat er heel veel bloed doorheen stroomt
3. Zodat vissen elkaar beter kunnen zien

Wat is de goede volgorde bij de inademing van de vis?

1

2

3

4

Mond open

kieuw
deksel open

Water stroomt uit mond

Water stroomt in mond

Ademhaling bij vogels

De ademhaling bij vogels

 2 neusopeningen in snavel Eindigen in de neuskamer.

Hierin wordt de lucht verwarmd, vochtig gemaakt en hierin ligt het reukzintuig

Met welk onderdeel van het ademhalingsstelsel van de mens, is de neuskamer van de vogel te vergelijken?

Luchtzakken

Vogels hebben luchtzakken bij hun longen.

De lucht gaat ..

1. naar de achterste luchtzakken,
2. dan naar de longen,
3. naar de voorste luchtzakken,
4. en weer naar buiten.

Onze longen worden groter en kleiner als we in- en uitademen. Gebeurt dat bij vogels ook?

1. Ja
2. Nee

Antwoord

In plaats van de longen,

worden de luchtzakken
groter en kleiner.

Ze duwen de lucht door
de longen en daarna naar buiten.

Kunnen vogels door hun luchtzakken beter of juist minder goed zuurstof opnemen en koolstofdioxide afgeven?

1. Beter
2. Minder goed

Waar gebruiken ze al die extra zuurstof voor?

Vragen

Bij het pantoffeldiertje vindt gaswisseling plaats via het celmembraan.

1. Juist
2. Onjuist

Een wesp maakt vaak bewegingen met zijn achterlijf, waarom maakt hij deze bewegingen?

1. Om dat hij ADHD heeft
2. Omdat hij zo zijn vijanden op afstand houdt
3. Omdat hij jeuk heeft
4. Om adem te halen

Een dolfijn heeft kieuwen.

1. Juist
2. Onjuist

Een waterschildpad heeft longen.

1. Juist
2. Onjuist

Met welke organen ademt
een wandelende tak?

1. Met kieuwen
2. Met tracheeën en stigma's
3. Met longen met luchtzakken
4. Met longen zonder luchtzakken

EINDE