H4 en H5 Beeldende kunst in de hoge en late middeleeuwen

H4en5 beeldende kunst
In de hoge middeleeuwen en late middeleeuwen
1 / 29
suivant
Slide 1: Diapositive
KuaMiddelbare schoolhavoLeerjaar 4

Cette leçon contient 29 diapositives, avec quiz interactif, diapositives de texte et 1 vidéo.

time-iconLa durée de la leçon est: 50 min

Éléments de cette leçon

H4en5 beeldende kunst
In de hoge middeleeuwen en late middeleeuwen

Slide 1 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

mozaiek
Drie pelgrims ontvangen eten van abraham, 6de eeuw, mozaiek in de basiliek van San Vitale, Ravenna 

Slide 2 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

VROEG CHRISTELIJKE KUNST 
MIDDELEEUWEN
Veel iconen= klein houten paneeltje, bladgoud als ondergrond
Byzantijnse kunst 500-1453
(Byzantium-Constantinopel-Istanboel)

Slide 3 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Christus Pantocrator (icoon)
  • Christus als "heerser van alles"
  • Vaste regels: rechterhand 2 vingers (God-mens) + 3 vingers (drie-eenheid)  
  • IC XC = Jezus Christus.
  • Symbolisch kleurgebruik: purperrood, blauw en goud. 
  • Aureool

Slide 4 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Pieta
Een Pieta is een voorstelling van Maria met een gestorven Christus op haar schoot
Deze is gemaakt in 1350
Voorstelling: Noem 3 aspecten waarop dit beeld medelijden opwekt of emotie versterkt.

Slide 5 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Piëta: Maria beweent Christus die net van het kruis is gehaald. 





Slide 6 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Welke Pieta
Is eerder gemaakt? 
En hoe zie je dat? 

Slide 7 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 8 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 9 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 10 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 11 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 12 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions


De Twaalf Apostelen en hun symbolen
  1. Simon/de zaag
  2. Johannes/een gifbeker
  3. Thomas/een winkelhaak
  4. Judas-Thaddeus/een knots
  5. Bartholomeus/afgestroopte huid
  6. Paulus/het zwaard
  7. Matthias/een bijl
  8. Petrus/de sleutel
  9. Phililpus/een liggend kruis 
  10. Jacobus de oudere/een jakobsschelp
  11. Jacobus de jongere/een knuppel
  12. Andreas/een kruis 

Slide 13 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Kathedraal van Chartres

Slide 14 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

De kathedraal van Chartres
  • veel gebruik van lichtsymboliek
  • koor naar het oosten, (in het oosten komt het licht op, wordt het licht 'geboren') 
  • westkant, waar de zon ondergaat, staat symbool voor het einde der tijden, het Laatste Oordeel

Slide 15 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Het Laatste Oordeel
  • Christus zou bij het Laatste Oordeel van alle al gestorvenen en van de nog levenden definitief bepalen wie naar de hemel zou gaan en wie niet. 

Slide 16 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 17 - Vidéo

Cet élément n'a pas d'instructions

Jezus en de vier evangelisten 
  • In het midden, centrum, staat Jezus omringd door de vier evangelisten
  • De vaste symbolen voor de evangelisten: Matteüs (mens), Marcus (leeuw), Lucas (stier), Johannes (adelaar).
  • Aan de noordkant, beelden uit het OT, toen was Jezus er nog niet.

Slide 18 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Romaanse Kunst
Beeldhouwkunst
De kerken zijn redelijk sober, zeker aan de buitenkant.
De Kapitelen en zuilen worden versierd met reliëfs en Bijbelse verhalen. 
Opvallend is dat je de figuren van een kant bekijkt en er geen emotie is.


Evangelisten vervangen door hun symbolen

Johannes- adelaar
Lucas – os
Marcus – leeuw
Mattheus - engel
Aureool
Mandorla
Chartres

Slide 19 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

De vier symbooltypes die we bespraken, zijn:
A
getallen, dieren, planten en romans
B
getallen, planten, kleuren en romans
C
getallen, dieren, planten en kleuren
D
getallen, dieren, romans en kleuren

Slide 20 - Quiz

Cet élément n'a pas d'instructions

400 n. Chr.
Verval Romeinse Rijk begint
800 n. Chr.
Karel de Grote
(747-814)
1000 n. Chr.
1250 n. Chr.
1500 n. Chr.
romaans
gotisch
Eerste kruistochten 
naar Jerusalem
(1096)
Hoogtepunt bloeitijd 
Islam
Verstedelijking neemt toe
(vanaf ca. 1150)

Slide 21 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Rogier van der Weyden, Braque-triptiek, Maria Magdalena (ca. 1450)

Slide 22 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Nieuwe beeldtaal
- afbeeldingen worden wereldser
- plooien in kleding, dus meer volume
- figuren plastischer en levensecht
- details realistischer, grondige studie door kunstenaars
- opdrachtgevers komen in beeld
- perspectief wordt steeds meer toegepast
Hugo van der Goes, Portinari-altaarstuk, Aanbidding van de herders (ca. 1475)

Slide 23 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Uitbeelding van ruimte
Diepte weergeven

- perspectief

- gevoelsperspectief: intuïtieve manier (vluchtpunten liggen niet allemaal op de horizon)
- soms ontbreekt slagschaduw
- 14e eeuw: regels vastgelegd voor lijnperspectief

Reizen van kunstenaars:
Internationale of hoofse stijl

Slide 24 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Nieuwe thema's
Timpaan: niet alleen laatse oordeel, maar ook heiligen, meer ruimte voor individuele inleving en devotie.

Piëta: gestorven Christus in de armen van Maria
Sint Vitusdom, Praag
Getijdenboeken
Boeken met gebeden, psalmen en andere teksten.
Persoonlijke devotie
Rijkgedecoreerd, statussymbool

uitvinding boekdrukkunst: boeken goedkoper
grafiek = gedrukte afbeeldingen
Gebroeders van Limburg,
De maand april (ca. 1410)

Slide 25 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Kunst in de kerk
Glas in lood

Altaarstuk (veelluik)

Beeldhouwkunst
Abdijkerk van Saint-Ouen in Rouen (14e eeuw)
Rogier van der Weyden, Polyptiek van het Laatste Oordeel (ca. 1445-1450)
Kathedraal van Evreux (15e eeuw)

Slide 26 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Schilderkunst
Italië
Florence en Venetië - centra van internationale handel en dus ook kunst.

Noorden
Vlaamse Primitieven

Zeer gedetaillerde, realistische schilderijen.
Olieverf

Belangrijke namen:
Italië : Giotto di Bondone (ca. 1267-1337)

Vlaamse Primitieven:
Gebroeders van Eyck - Jan van Eyck (1390-1441) 
Hubert van Eyck (1370-1426) 
atmosferisch perspectief, stofuitdrukking

Rogier van der Weyden (ca. 1399 - 1464)

Jeroen Bosch (? - 1516)

Slide 27 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Jan van Eijck: Lam Gods. Altaarstuk vam olieverf op hout.
(Vlaamse primitieven) 

Slide 28 - Diapositive

https://nl.wikipedia.org/wiki/Het_Lam_Gods_(gebroeders_Van_Eyck) 
Duccio: detail Maria en kind
(tempera op doek)
van Eijck: detail Lam Gods
(olieverf op hout)

Slide 29 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions