2.6 Soa's en geboorteregeling

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Thema 2 Voortplanting

2.6 Soa's en geboorteregeling

planning

Terugblik: kennis tot nu toe. (10)

Theorie: soa en voorbehoedmiddelen (30)

Verwerken in BvJ (opdr 79 t/m 92) (50)

Leerdoelen

• Je kunt de risico's op infectie met seksueel overdraagbare aandoeningen toelichten.
• Je kent methoden om zwangerschap te voorkomen en hun voor- en nadelen.

Zet in de goede volgorde

Mitose

Meiose

Gewone celdeling

Reductiedeling

Geslachtelijke voortplanting

Ongeslachtelijke voortplanting

Zelfde aantal chromosomen

Helft van de chromosomen

Gewone lichaamscellen

Geslachtscellen

T1: Wat stimuleren FSH en LH bij de man?

1. FSH stimuleert de vorming van zaadcellen en LH stimuleert de productie van testosteron
2. FSH stimuleert de secundaire geslachtskenmerken en LH stimuleert de productie van testosteron
3. FSH stimuleert de productie van testosteron en LH stimuleert de vorming van zaadcellen
4. FSH stimuleert de secundaire geslachtskenmerken en LH stimuleert de vorming van zaadcellen.

Oestrogenen

FSH

LH

T1: Wat is de functie van de geslachtshormonen? 

(Tip: kijk in BiNaS 89A)

Progesteron

zorgt voor dikker worden baarmoederslijmvlies

zorgt voor de ovulatie en vorming geel lichaam

zorgt voor de rijping van het follikel

zorgt voor nog dikker worden baarmoederslijmvlies; remming LH en FSH

Welk hormoon wordt met 2 aangegeven?

1. LH
2. FSH
3. Oestrogeen
4. Progesteron

menstruatie

ovulatie

progesteron

oestrogeen

gele lichaam

eierstok

follikel

Rijpen nieuwe eicel

Eisprong

Eicel sterft

Rijpen nieuwe eicel

Menstruatie

Baarmoederslijmvlies wordt dikker

Menstruatie

Welk hormoon zorgt ervoor dat de geboorte op gang komt (weeën)?

1. Oxytocine
2. Prolactine
3. FSH
4. Oestrogeen

Sommige soa’s kunnen worden overgedragen door uit hetzelfde glas te drinken als iemand die een soa heeft.

1. Waar
2. Niet waar

Syfilis is een heel ernstige SOA. Deze SOA komt ..... voor in Nederland

1. Veel
2. Weinig
3. Niet

Chlamydia is een SOA. Deze SOA komt ..... voor in Nederland

1. Veel
2. Weinig
3. Niet

Seksueel overdraagbare aandoeningen

Besmettelijke infectieziekten die je door seks kunt krijgen

• Vaginaal en anaal (via sperma, vaginaal vocht of bloed)
• Oraal

Hepatitis B, syfilis en hiv

• Bloed
• Moeder op kind (zwangerschap/borstvoeding)

Schaamluis en genitale wratten

• Kleding
• Lakens
• Handdoeken

NIET VIA wc-bril, glas, deurknop, etc..

Wat is (biologisch gezien) "interessant"?

• Virus: aids, genitale wratten, hepatitis B en herpes genitalis -> virus-remmers
• Bacterie: chlamydia, gonorroe, syfilis -> antibiotica
• Schimmel: candida
• Insect: schaamluis 

Wat is (biologisch gezien) "interessant"?

• Aids -> indien niet behandeld; dood
• Chlamydia en gonorroe -> onvruchtbaarheid vrouwen
• Hepatitis B -> ontstoken lever/chronisch ziek
• Syfilis -> aantasting hersenen

Welke soa wordt/welke soa's worden veroorzaakt door bacteriën?

1. Chlamydia
2. Hepatitis B
3. Herpes genitalis
4. HIV

Welke soa wordt/welke soa's worden veroorzaakt door een virus?

1. Chlamydia
2. Aids
3. Herpes genitalis
4. Genitale wratten

Een soa-test

1. kost jou geen euro's
2. kost nogal wat euro's
3. kun je bij de drogist halen
4. kun je kopen bij de supermarkt

Wat moet je doen als je denkt dat je een soa hebt?

Wat is belangrijk als je een antibioticakuur voorgeschreven krijgt?

In het VWO2 boek staat: "je vrijt veilig als je: elkaar streelt, tongzoent, knuffelt, elkaar met de hand bevredigt of jezelf bevredigt." Dit klopt niet altijd, leg uit waarom niet.

Zwangerschap voorkomen

Voorbehoedsmiddelen en anticonceptie

Hormonaal

• Pil: komt geen eicel vrij, voorkomen innesteling en binnendringen zaad via baarmoedermond
• Prikpil, staafje, pleister, ring

Condoom: voorkomt ook SOA's

Pessarium: vrouwencondoom

Spiraaltje: voorkomt innesteling

Sterilisatie: (ongeveer) definitief

Periodieke onthouding en voor het zingen de kerk uit (onbetrouwbaar)

Wat kan allemaal invloed uitoefenen op het wel of niet werken van de pil?

Is het de verantwoordelijkheid van een jongen of een meisje om condooms mee te nemen?

Morning after pil

verwerken

- lezen bs6 '' soa's en geboorteregling'' 

- maken 79 t/m 92

- klaar? lezen bs7 '' ongewenst kinderloos'' 

Leerdoelen behaald??

• Je kunt de risico's op infectie met seksueel overdraagbare aandoeningen toelichten.
• Je kent methoden om zwangerschap te voorkomen en hun voor- en nadelen.