Par. 3.1

Nederland in de jaren 1914 - 1939

Nederland blijft Neutraal
1 / 44
suivant
Slide 1: Diapositive
GeschiedenisMiddelbare schoolvmbo tLeerjaar 4

Cette leçon contient 44 diapositives, avec quiz interactifs, diapositives de texte et 3 vidéos.

time-iconLa durée de la leçon est: 60 min

Éléments de cette leçon

Nederland in de jaren 1914 - 1939

Nederland blijft Neutraal

Slide 1 - Diapositive

Wat gaan we doen deze les?

Korte herhaling hfst. 2


Uitleg 3.1

Slide 2 - Diapositive

Slide 3 - Diapositive

Slide 4 - Diapositive

In welk jaar begon de Eerste Wereldoorlog?
A
1904
B
1914
C
1924
D
1934

Slide 5 - Quiz

In WOI zijn veel nieuw ontwikkelde wapens ingezet. Welk wapen is wel ingezet maar is geen NIEUW wapen?
A
tank
B
vliegtuig
C
duikboot
D
gifgas

Slide 6 - Quiz

Welke bondgenoten hadden de Centralen (ook wel Triple Alliantie) in de Eerste Wereldoorlog?

A
Oostenrijk-Hongarije, Italië en Bulgarije
B
Italië en Rusland
C
Frankrijk en Rusland
D
Turkije en Oostenrijk-Hongarije

Slide 7 - Quiz

Waarom neemt Rusland niet langer deel aan de Eerste Wereldoorlog?
A
Onbeperkte duikbotenoorlog
B
Onderschept telegram
C
Ruzie met Duitsland
D
Russische Revolutie

Slide 8 - Quiz

Wanneer vond de Russische Revolutie plaats?
A
1914
B
1916
C
1917
D
1918

Slide 9 - Quiz

Wat is een reden dat de Amerikanen toch mee gaan doen in de Eerste Wereldoorlog?
A
Onbeperkte Duikbotenoorlog
B
Pearl Harbor
C
Het Zimmerman Telegram
D
Inval van België

Slide 10 - Quiz

Welke bepaling was niet in het Verdrag van Versailles opgenomen?
A
De omvang Duitse leger
B
De hoogte herstelbetaling
C
Duitsland moest koloniën en grondgebied afstaan
D
De straf Duitse generaals

Slide 11 - Quiz

Is deze kaart van voor of na de Eerste Wereldoorlog?  Geef een argument.

Slide 12 - Diapositive

Europa
Is deze kaart van voor 1914 of na 1919?  Geef een argument waarom jij dit denkt.

Slide 13 - Diapositive

➤Zet de gebeurtenissen in de juiste volgorde van vroeger naar later.
De oorlog is voorbij: 
op 11 november 1918
Kroonprins Frans-Ferdinand wordt vermoord door Gavrilo Princip.
Rusland sluit een wapenstilstand met Duitsland.
De Verenigde Staten gaan meedoen met de oorlog.
De Eerste Wereldoorlog begint.

Slide 14 - Question de remorquage

Lezen blz. 68 - 69

Slide 15 - Diapositive

Vergissing van Troelstra
1918

  • In november 1918 vindt Troelstra (SDAP) dat Nederland klaar was voor een 'socialistische revolutie', zoals in Rusland was geweest. De verandering door wetgeving ging hem te langzaam
  • Op dat moment had Nederland economisch 'last' van de Eerste Wereldoorlog: Belgische vluchtelingen, en Nederlandse soldaten, die wel paraat moesten staan, klaagden over slecht voedsel en strenge regels.
  • De eerste verkiezingen sinds Algemeen Kiesrecht waren Troelstra tegengevallen: "Met verkiezingen zouden de socialisten nooit aan de macht komen!"


Na de 'Vergissing van Troelstra' gaat het publiek massaal de straat om koningin Wilhelmina en haar dochter kroonprinses Juliana steun te betuigen. Soldaten zwaaien met de Nederlandse vlag. Het is wel duidelijk dat het volk niet voor Troelstra, maar voor het koningshuis kiest: Troelstra's revolutiepoging is na een week mislukt.

Slide 16 - Diapositive

Paragraaf  3.1
Nederland blijft neutraal

Slide 17 - Diapositive

Centrale onderwerpen in de les:
Belgische vluchtelingen
De neutraliteit van Nederland
De grondwet van 1917
De Pacificatie
Handelsbelemmeringen en schaarste










Slide 18 - Diapositive

Leerdoel
Aan het eind van deze presentatie kun je herkennen en uitleggen welke gevolgen de Eerste Wereldoorlog had voor Nederland.  En waarom rond 1917 een aantal politieke problemen werd opgelost en welke dit waren.

Slide 19 - Diapositive

Slide 20 - Diapositive

Slide 21 - Diapositive

Slide 22 - Vidéo

De Dodendraad
  • De Dodendraad, door Duit-sers aangelegd tussen Begie en Nederland
  • Doel: Geallieerde soldaten, Duitse deserteurs, spionnen of oorlogsvrijwilligers tegen-houden
  • Vermoedelijk rond  1000 mensen zijn  omgekomen.

Slide 23 - Diapositive

  • Duitsers plaatsen dodendraad om vluchtelingen tegen te houden: 2.000 Volt op draad, dus zeker dood als je het raakt. 
  • Onbeperkte duikboten oorlog maakt ook NLse slachtoffers. Daarnaast slecht voor de handel.
  • Distributiesysteem  moet ervoor zorgen dat voedsel op bonnen eerlijker verdeeld wordt,

Slide 24 - Diapositive

Slide 25 - Diapositive

Slide 26 - Vidéo

Slide 27 - Diapositive

Het jaar 1917

Slide 28 - Diapositive

Situatie in Nederland

  • Strijd voor Algemeen Kiesrecht

  • Strijd voor Vrouwenkiesrecht

  • Schoolstrijd

Slide 29 - Diapositive


Caoutchouc-artikel
1887



  • De 'rubberen regel' komt in de Grondwet, waarbij het kiesrecht wordt gegeven aan volwassen mannen 'die daarvoor geschikt zijn'.
  • Dat klinkt vaag, en dat was ook de bedoeling: de eisen konden steeds worden verlaagd. Aan deze 'rubberen' flexibiliteit dankt het artikel haar naam.

Slide 30 - Diapositive

Situatie in de wereld

  • Eerste Wereldoorlog

  • Russische Revolutie

  • Strijd voor Vrouwenkiesrecht

Slide 31 - Diapositive


Politieke tegenstellingen


  • De socialisten willen algemeen kiesrecht, de liberalen en de confessionelen niet
  • De confessionelen willen geld voor bijzonderde scholen, de liberalen en de socialisten niet
  • De confessionelen en socialisten besluiten op elkaars voorstellen te gaan stemmen, waardoor er toch een meerderheid ontstaat.
  • Hierdoor worden de liberalen buiten spel gezet

Slide 32 - Diapositive


Pacificatie
1917



  • Pacificatie betekent letterlijk: vredestichting
  • Er werd tussen de partijen politieke vrede gesloten door een oplossing te vinden voor een aantal politieke problemen

Slide 33 - Diapositive

Belangrijkste gevolgen van de Pacificatie (1)
  • Er komt een einde aan de Schoolstrijd: zowel Openbaar- als Bijzonder onderwijs krijgen nu geld van de overheid

  • Er komt Algemeen Kiesrecht voor mannen (vanaf 23 jaar)

  • Er komt kiesrecht voor vrouwen (1917: passief kiesrecht, 1919: actief kiesrecht)

Slide 34 - Diapositive

Belangrijkste gevolgen van de Pacificatie (2)
  • Er komt een verandering van het kiesstelsel: het districtenstelsel wordt vervangen door evenredige vertegenwoordiging. Dit hebben we tegenwoordig nog steeds.

  • Einde van de politieke macht van de Liberalen: pas in 2010 komt er weer een Liberale minister-president, Mark Rutte

Slide 35 - Diapositive

Verhoudingen vóór en na de Pacificatie van 1917

Slide 36 - Diapositive

'Sinterklaasfeest van 1917'
Aletta Jacobs
Zij krijgt hier 'niks', omdat vrouwen slechts passief en geen actief kiesrecht kregen.
Pieter Jelles Troelstra
Hij was blij, omdat er algemeen kiesrecht voor mannen kwam.
Abraham Kuyper
Hij was blij, omdat er ook geld kwam voor bijzonder onderwijs.

Slide 37 - Diapositive

Slide 38 - Vidéo

Slide 39 - Diapositive

Na het uitroepen van de onbeperkte duikbotenoorlog in 1917
begon het Verenigd koninkrijk met de Zeeblokkade

Slide 40 - Diapositive

Dus Nederland tijdens WOI...
  • Mobilisering van het leger
  • Belgische vluchtelingen kwamen naar NL en de aanleg van de Dodendraad (De Draad des Doods)
  • Grote schaarste goederen (handel overzee werd moeilijk door onbeperkte duikbotenoorlog)
  • Veel produkten alleen nog “op de bon” verkrijgbaar (distributiesysteem d.m.v. bonkaarten)
  • En Troelstra 'vergist' zich. Ondanks de problemen bleef de revolutie uit. 

Slide 41 - Diapositive

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd

Slide 42 - Question ouverte

Stel 1 vraag over iets dat je nog niet zo goed hebt begrepen

Slide 43 - Question ouverte

Begrippen en personen:
dodendraad
mobilisatie
neutraliteit
algemeen mannenkiesrecht
districtenstelsel
(stelsel van) evenredige vertegenwoordiging
Pacificatie
handelsbelemmeringen
distributiesysteem
bonkaarten
schaarste
revolutiepoging van Troelstra

Troelstra


Slide 44 - Diapositive