H7 Politieke besluitvorming, H8 gemeente, provincie

• Maatschappijkunde
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 4

H7

H8

Waarom is dit een maatschappelijk probleem?

En wat gebeurt hier mee?

Terugblik op vorige les

H6.1: Het parlement

Tweede Kamer (150)

Eerste Kamer (75) 

Fractie(voorzitter)

Coalitiepartijen

Oppositiepartijen 

H6.2: Rechten parlement

Wetgevend: stemrecht, recht van initiatief (TK), recht van amendement (TK)

H6.2 Rechten parlement

Controlerend: vragenrecht, recht van interpellatie, recht van onderzoek, budgetrecht, recht van motie. 

H7.1: Het besluitvormingsproces

1. Wens op de politieke agenda

2. Bedenken van oplossingen

3. Het nemen van besluiten

4. Uitvoeren van het besluit

5. Terugkoppeling

Om hun wetgevende taak uit te kunnen voeren hebben Kamerleden het stemrecht, het recht van het recht van initiatief en het recht van..........

1. Interpellatie
2. Amendement
3. vragen stellen
4. Motie

De Kamer is het niet eens met de wijze waarop de bouw van een nieuwe tunnel wordt gefinancierd:

1. Recht van motie
2. Recht om vragen te stellen
3. Budgetrecht
4. Stemrecht

De Kamerleden keuren een wetsvoorstel van een minister goed. Van welk recht maken de Kamerleden gebruik?

1. Recht van interpellatie
2. Vragenrecht
3. Recht van initiatief
4. Stemrecht

Hoe noem je het parlementaire recht om een wetsvoorstel in te dienen?

1. Budgetrecht
2. Recht van initiatief
3. recht van Amendement
4. Stemrecht

Een Kamerlid wil graag dat een minister in zijn wetsvoorstel een wijziging aanbrengt. Van welk recht maakt het Kamerlid gebruik?

1. Recht van interpellatie.
2. Recht van amendement.
3. Stemrecht.
4. Recht van initiatief.

Actiegroep Extinction Rebellion blokkeert in Amsterdam een kruispunt om aandacht te vragen voor het klimaatbeleid

Welke fase uit het besluitvormingsproces is dit?

1. Fase 1: van wens naar politieke agenda
2. Fase 2: Bedenken van oplossingen
3. Fase 3: Het nemen van besluiten
4. Fase 4: Uitvoeren van besluiten

De overheid laat twee nieuwe windparken
aanleggen in de Noordzee.

Welke fase in het besluitvormingsproces is dit?

1. Fase 1: van wens naar politieke agenda
2. Fase 2: bedenken van oplossingen
3. Fase 3: het nemen van besluiten
4. Fase 4: uitvoeren van besluiten

De Tweede Kamer gaat akkoord met het
verlagen van de maximum snelheid op snelwegen.

Welke fase in het besluitvormingsproces is dit?

1. Fase 1
2. Fase 2
3. Fase 3
4. Fase 4

H7

Besluitvormingsproces

De manier waarop wetten en regels tot stand komen, noemen we politieke besluitvorming. 

Fase 1: Van wens naar politieke agenda

Fase 2: Het vinden van een oplossing

Fase 3: Het nemen van een besluit 

Fase 4: Uitvoeren van het besluit

Leerdoelen

Waar gaan we vandaag mee aan de slag?

Aan het einde van de les weet je wat de politieke besluitvorming precies is, en hoe pressiegroepen en de media de politieke besluitvorming kunnen beïnvloeden. 

Groepen die bepaalde belangen nastreven en die de politieke besluitvorming proberen te beïnvloeden (belangengroepen).

Hoe doen zij dit?

• Publieke opinie beïnvloeden
• Openlijk actie voeren (demonstreren)
• Lobbyen (steun vragen aan politici)

Hierbij gebruiken zij machtsmiddelen!

Pressiegroepen

Amnesty International, Klub Lange Mensen, Milieudefensie, Black Lives Matter, Save the Children, Leraren In Actie, ANWB, Wereld Natuur Fonds, het Landelijk Aktie Komitee Scholieren, vakbond CNV, Stop Wapenhandel, Viruswaarheid.

Macht: de mogelijkheid om het gedrag van anderen te veranderen / beïnvloeden (bijv. door machtsmiddelen). 

1. Kennis: hoogleraar, wetenschapper, dokters (verstand)

2. Grootte van de groep: stakingen, demonstraties

3. Geld: makkelijker campagne voeren, doneren

4. Formele, wettelijke mogelijkheden: aanklacht

5. Toegang tot media

6. Toegang tot politici

7. Gezag en charisma: overtuigingskracht = maar macht!

8. Lid van een adviesorganisatie: adviseren van overheid

9. Je officiële functie: politieagent mag volgens de wet meer dan een normale burger (beroep) 

Machtsmiddelen

Media zijn ook op een andere manier belangrijk voor het functioneren van een democratie. Zonder goede media weten burgers namelijk niet wat er speelt bij de overheid. Ze spelen dus een rol in de politieke besluitvorming. 

De vijf politieke functies van de media zijn; 

1. Agendafunctie: media worden gebruikt om maatschappelijke problemen aan te kaarten.

2. Informatieve functie: media geven informatie over beleidsplannen van de overheid.

3. Meningsvormende functie: media geven commentaar op het beleid, lezers vormen mening

4. Controlerende functie (waakhond): doen politici wel wat ze beloven? 

5. Spreekbuis functie: pressiegroepen kunnen hun mening geven. 

De media

Informatiefunctie

De media geven burgers feitelijke informatie, bijvoorbeeld over beleidsplannen van de overheid. Voor de democratie is dit belangrijk, want alleen als burgers alle feiten kennen, kunnen ze hun mening vormen over zulke vraagstukken.

Controle- of waakhondfunctie

De media doen kritisch onderzoek naar de overheid en naar bedrijven. Er wordt gekeken of politici wel doen wat ze beloven, en of bedrijven zich wel aan de regels houden. Journalisten heten daarom ook wel “de waakhonden van de democratie”.

Agendafunctie

De media worden soms door mensen of organisaties gebruikt om maatschappelijke onderwerpen of problemen te introduceren. Zij proberen dan om het probleem op de publieke of politieke agenda te zetten.

H8

De provincie en de gemeente

De provincie regelt de taken die te groot zijn voor de gemeente en te klein voor de landelijke overheid.

Wat doet de provincie?

Houdt zich bezig met de ruimtelijke ordening (de manier waarop de openbare ruimte van ons land is ingericht)

Bijvoorbeeld: woongebieden, natuurgebieden, bedrijventerreinen 

Wat doet de provincie?

Houdt zich bezig met de structuurvisie (welke activiteiten zijn toegestaan in een bepaald gebied)

Bijvoorbeeld:

Waar mag wel/niet worden gebouwd?

In welk gebied mag een bedrijf een nieuwe fabriek bouwen?

Wat doet de provincie?

• Onderhoud van bruggen en provinciale wegen
  
• Aanleggen en onderhouden van fietspaden
  

• Milieu: schoon zwemwater, toezicht milieuwetgeving, bodemvervuiling en onderhoud natuurgebieden.
  

Wat doet de provincie?

Houdt zich bezig met welzijn en cultuur:

• Jongerencentra, bibliotheken, 
  
• Nieuw ziekenhuis?
  

Het bestuur van de provincie

Het bestuur van de provincie bestaat uit:

- De Provinciale Staten. 

- De Gedeputeerde Staten. 

- de commissaris van de Koning. 

Inwoners van de provincie kiezen de Provinciale Staten.

Het bestuur van de provincie

Het bestuur van de provincie bestaat uit:

- De Provinciale Staten. Zij worden gekozen door de inwoners van de provincie. ZIj hebben dezelfde taken als het parlement in het land. 

Verkiezingen: om de 4 jaar.

Het bestuur van de provincie

Het bestuur van de provincie bestaat uit:

- De Gedeputeerde Staten. Zij hebben dezelfde taken als de ministers in het land. Zij zijn het dagelijks bestuur van de provincie.

Het bestuur van de provincie

Het bestuur van de provincie bestaat uit:

- de commissaris van de Koning. Hij is de voorzitter van de Provinciale Staten en van de Gedeputeerde Staten. Hij wordt niet gekozen maar benoemd.

De provincie en de gemeente

De gemeente is het laatste onderdeel die we behandelen.
Waaruit bestaat de gemeente?

Het bestuur van de gemeente

Het bestuur van de gemeente bestaat uit:

- De gemeenteraad. 

- College van B&W 

- De burgemeester. 

Het bestuur van de gemeente

Het bestuur van de gemeente bestaat uit:

- De gemeenteraad. Zij worden gekozen door de burgers van de gemeente. Zij hebben dezelfde taken als het parlement in het land. 

Stemmen over wetsvoorstellen.

Collegepartijen = partijen die een wethouder mogen leveren.

Het bestuur van de gemeente

Het bestuur van de gemeente bestaat uit:

- College van B&W (burgemeester en wethouders). Zij hebben dezelfde taken als de ministers in het land. Zij zijn het dagelijks bestuur van de gemeente.

Het bestuur van de gemeente

Het bestuur van de gemeente bestaat uit:

 

- De burgemeester. De burgemeester is de voorzitter van de gemeenteraad en het college van B&W.

- Periode van 6 jaar. 

- Verantwoordelijk voor de openbare orde en veiligheid van de gemeente. 

Daarom is de burgemeester het hoofd van de politie en de brandweer. 

Maken blz. 88 en 98