vkp zorg urinewegstelsel ademhalingsstelsel

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2,3

VPK Zorg

Urinewegstelsel 

Ademhalingsstelsel

Doelstelling

• De student is in staat om te benoemen hoe de verpleegkundige zorg eruit ziet bij zorgvragers met aandoeningen aan nieren en urinewegen.

Noem eens een verschil tussen het urinewegstelsel bij mannen en vrouwen?

Antwoord

• De urethra van de man is langer dan die van de vrouw.
• Urethra opening bij vrouwen dichter bij de anus: blaasontstekingen.
• Man deelt het urinewegstelsel met voortplantingstelsel, urethra:

-  transporteren van urine van de blaas naar de externe ruimte, 

- ejaculeren van spermavloeistof 

Wat is een aangeboren afwijking aan nieren/urinewegen?

1. Hoefijzernier
2. Cystitis
3. Nierstenen
4. Pyelonefritis

Hoefijzernier = vormafwijking, aangeboren, alleen ingrijpen bij klachten.

Nierstenen = verworven.

Cystitis = blaasontsteking

Pyelonefritis = nierbekkenontsteking

Ontstekingen kunnen ontstaan als gevolg van een aangeboren afwijking; afvloedbelemmering bij vernauwing van nierbekken. 

Welke symptomen kan je als verpleegkundige observeren bij aandoeningen aan nieren en urinewegen?

Antwoord

Pijn in rug of zij aan 1 of beide kanten (nierstreek), koliekpijn

Koorts.

Mictie problemen: niet goed uitplassen, nachtelijk urineren, hematurie (kleur), eiwit in urine, stinkende urine enz.. (prehydreren )

Oedeem/opgezwollen gezicht

Hoge bloeddruk

Moe/bleek

Jeuk

Botontkalking

Verward

Wat zijn verpleegkundige aandachtspunten bij een operatie aan nieren, urinewegen?

Antwoord

Vochtbalans: mictie observatie! 1,5-2 liter drinken!

Vitale functies

Medicatie toedienen/infusie

Katheterzorg: cad, nefro drain, dubbel J katheter, SP katheter, Pijnmeten/bestrijden

Postoperatieve complicaties (delier)

Psychosociale begeleiding

Soorten katheters

VPK

Ademhalingsstelsel

COPD verzamelnaam voor:

• Chronische bronchitis = chronische ontsteking van het slijmvlies van de bronchiën of de vertakkingen van de grotere luchtwegen 
• Longemfyseem = verlies van elasticiteit in de longblaasjes 
  
• > 80% veroorzaakt door roken

Spirometrie

Diep inademen en snel en krachtig volledig uitademen >> vroege opsporing longproblemen

Ernst COPD

uitgedrukt in GOLD stadia 1 tot 4

Hoe ernstiger de COPD, hoe hoger het stadium

Vaak bij exacerbatie GOLD 3 en 4 , is een ziekenhuisopname noodzakelijk

Behandeling

Aanpassen van leefstijl.

Revalidatie. 

Chronische medicatie:

- Kortwerkende en langwerkende luchtverwijders.

- Slijmoplossers

- Antibiotica

- Ontstekingsremmers

Inhalatoren:

Verstuiver

Poederinhalator

Vernevelapparaat

Voordelen:

Direct effect

Minder medicatie nodig

Minder bijwerkingen

Revalidatie

https://longenenleven.nl/leven-met-copd/blijven-bewegen/

Soorten astma

Allergisch astma = door huisstofmijt, boom of graspollen,..

Niet-allergisch: niet-allergische prikkels geven klachten. -> uitlaatgassen, benzine, balkuchtjes, parfum of schoonmaakmiddelen. Maar ook kou, mist en vochtige lucht. 

Inspanning: lichamelijke inspanning, stress en heftige emoties.

Symptomen Astma

- benauwdheid

- Piepende ademhaling

- Kortademigheid

- Meer slijmproductie

- Hoesten

Behandeling

Gericht op het onder controle houden van de ziekte. 

Medicatie: ontstekingsremmers en luchtwegverwijderaars. 

Medicatie gericht op de allergie:

Anti-histaminica

Chronische longaandoeningen

-Exacerbatie astma 

-Exacerbatie COPD

-Longkanker 

Verklaring begrippen

-VATS: Is een kijkoperatie in de borstholte, waarbij tegelijk een deel van de long weggehaald wordt. VATS is de afkorting voor ‘Video-assisted thoracic surgery’.

-Thoracotomie: Is een longoperatie waarbij een gedeelte van een long of een hele long verwijderd wordt.

-Mediastinum: Gebied van de borstholte tussen de longen, het sternum (of het borstbeen) en de wervelkolom dat het hart, de grote bloedvaten, de thymus (of de zwezerik), de trachea (of de luchtpijp), de slokdarm en de lymfeklieren bevat.

Pijnbestrijding na longoperatie 

-Tijdens en na de operatie: adequate pijnstilling vereist.

-Vaak met behulp van een epiduraalkatheter of via het infuus. 

-Meestal drains: soms kunnen de drains pijn veroorzaken en door de vervelende ligging tijdens de operatie kan er sprake zijn van spier- en schouderpijn. 

-Optimale pijnstilling is van groot belang na de operatie. Goede pijnstilling maakt dat een zorgvrager goed kan ademen, hoesten en snel na de operatie kan mobiliseren. Hiermee wordt het risico op postoperatieve complicaties zoals een pneumonie kleiner. Op de verpleegafdeling observeer en registreer je de pijn, zo nodig stel je in overleg de pijnmedicatie bij. Dit gebeurt vaak door middel van een VAS-score van 0-10. Bij pijnbestrijding met opiaten moet je aandacht hebben voor defecatie en tekenen van overdosering door bijvoorbeeld een delier.

Thoraxdrainage

-Het doel van thoraxdrainage (afzuigen van wondvocht en lucht tussen de pleurabladen) is het op tijd signaleren van een postoperatieve bloeding en het behandelen van luchtlekkage.

-In dit systeem wordt zowel het wondvocht als de lucht tussen de pleurabladen actief afgezogen met een vacuümsysteem.

Thoraxdrainage

Bij thoraxdrainage wordt zowel wondvocht als lucht tussen de pleurabladen (de long- en borstvliezen) afgezogen. 

Het doel van thoraxdrainage is het op tijd signaleren van een postoperatieve bloeding en het behandelen van luchtlekkage.