3 vmbo-b 4.4 Stevigheid en beweging: Spieren

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 3

Thema 4 Stevigheid en beweging

4.4 Spieren

wat gaan we vandaag doen?

herhalen 4.3 Beenverbindingen

leerdoelen vandaag

nieuwe theorie: 4.4 Spieren

zelf aan de slag

herhalen leerdoelen

Wat is geen beenverbinding?

1. naad
2. vergroeid
3. kraakbeen
4. bindweefsel

De beenverbinding van de wervelkolom is...

1. Naadverbinding
2. Vergroeid bot
3. Gewricht
4. Kraakbeenverbinding

Wat voor beenverbinding is de knie?

1. Kraakbeenverbinding
2. Vergroeid
3. Gewricht
4. Naden (naadverbinding)

Hoe noem je deze beenverbinding?

1. Gewricht
2. Vergroeid
3. Kraakbeen
4. Naad

In de afbeelding zijn enkele beenverbindingen getekend. Bij welke van deze beenverbindingen is de minste beweging mogelijk?

1. Bij 1
2. Bij 2
3. Bij 3

Waar zit een scharniergewricht?

1. Elleboog
2. Heup
3. Schouder
4. Pols

Je kniegewricht is een scharniergewricht.

1. goed
2. fout

Het schoudergewricht is een rolgewricht.

1. Waar
2. Nietwaar

leerdoelen vandaag

Aan het einde van de les:

- kan je de bouw van spieren beschrijven

- kan je de werking van spieren beschrijven

Inleiding

Botten kunnen bewegen doordat er spieren aan vastzitten.

Overal in je lichaam zitten spieren.

4.4 Spieren

Veel spieren zitten aan botten vast.

Samen met de botten zorgen de spieren voor beweging.

Alle skeletspieren samen vormen het spierstelsel.

Om de spier zit een spierschede.

De spierschede geeft stevigheid aan de spier.

Aan beide uiteinden van de spier zit een pees.

Met de pezen zit een spier vast aan botten.

Een spier bestaat uit spierbundels.

Een spierbundel is een verzameling spiervezels.

Spieren zijn verbonden met zenuwcellen.

De zenuwcellen geven een seintje aan de spiervezels.

Hierdoor trekken spieren zich samen en kun je bewegen.

Seintjes vanaf je hersenen gaan via zenuwen naar spieren.

Een zenuwcel vertakt zich. Zo komen de seintjes bij de spiervezels aan.

De seintjes zorgen ervoor dat de spiervezels samentrekken.

De spier wordt dan korter en dikker.

4.4 Spieren

Spieren hebben energie nodig om samen te trekken.

Deze energie komt vrij bij verbranding.

Voor verbranding zijn zuurstof en glucose nodig.

Het bloed voert deze stoffen aan.

Bij de verbranding ontstaat energie in de vorm van warmte en beweging.

Bij de verbranding ontstaat ook koolstofdioxide.

Het bloed voert koolstofdioxide af.

Links zie je een kuitspier en botten in een been.

De kuitspier zit met pezen vast aan de botten. De plek waar een pees aan het bot vastzit, noem je de aanhechtingsplaats.

Als de kuitspier zich samentrekt, wordt hij korter. Hij trekt dan de aanhechtingsplaatsen naar elkaar toe.

Hierdoor ontstaat een beweging.

In de afbeelding wordt het hielbeen naar boven getrokken.

Links zie je een ander voorbeeld.

De arm buigt als de armbuigspier (biceps) in de bovenarm samentrekt.

Als de armbuigspier samentrekt, wordt hij korter en dikker.

Links zie je 3 spieren in de bovenarm.

De armstrekspier kan de arm strekken.

Om je arm heen en weer te bewegen, zijn 2 spieren  nodig.

Spieren die tegengesteld werken, vormen een antagonistisch paar.

Een buigspier zorgt ervoor dat een deel van het lichaam buigt.

Een strekspier zorgt ervoor dat een deel van het lichaam strekt.

VRAGEN??

zelf aan de slag

4.4 Spieren: lees de tekst en maak de opdrachten:

opdracht 1 t/m 4 maken

(vanaf blz. 38)

herhalen leerdoelen

Aan het einde van de les:

- kan je de bouw van spieren beschrijven

- kan je de werking van spieren beschrijven