Ademhaling

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Ademhaling

Module 9

Leerdoelen

• Je kunt uitleggen hoe ademhalingsbewegingen tot stand komen.
• Je kunt uitleggen hoe de ademhalingsbewegingen worden gereguleerd.
  
• Je kunt beschrijven hoe de gaswisseling in de longen plaatsvindt.
  
• Je kunt beschrijven hoe de gaswisseling in de weefsels plaatsvindt.
  
• Je kunt uitleggen wat expiratie is
• Je kunt uitleggen wat inspiratie is
• Je kunt uitleggen wat ventilatie is

Ademhalen

• Belangrijkste functie van ademhalingsstelsel = gaswisseling
• In het bloed brengen van zuurstof en het uit het bloed werken van koolstofdioxide 
• Volwassene in rust ademt 12 tot 18 keer per minuut in en uit

Neusholte

Keelholte

Diafragma

Bronchi

Rechter long

Linker long

Strottenhoofd

Trachea

Uit hoeveel kwabben bestaat de rechter long?

Wat is de functie van het oppervlakkig gelegen haarvatennetwerk in de neusholte?

1. De ingeademde lucht bevochtigen
2. De ingeademde lucht keuren
3. De ingeademde lucht verwarmen
4. De ingeademde lucht zuiven

Met welk deel van de luchtwegen kun je klanken vormen, zodat je kunt praten?

1. Tong
2. Keelholte
3. Strotklepje
4. Strottenhoofd

Hoe komt het dat de linkerlong kleiner is dan de rechterlong?

Ventilatie, expiratie en inspiratie

• Om voldoende uitwisseling van zuurstof en koolstofdioxide in de longen mogelijk te maken, is ventilatie van de longen nodig. 
• Ventilatie = luchtstroom in en uit de luchtwegen 
• Doel van ventilatie = verversen van lucht in de longblaasjes
• Ventilatie komt door ademhaling. 
• Ademhaling bestaat uit: inademing (inspiratie) en uitademing (expiratie). 
  

Het ademcentrum

• In hersenstam
• Groep samenwerkende zenuwcellen die het ademcentrum vormen
• Reguleert de diepte en de frequentie van de ademhaling door remming of activering van de ademhalingsspieren
• Ademcentrum moet geïnformeerd worden over de ventilatiebehoefte 
• Gebeurt via zintuigcellen in de wand van de halsslagaders en van de aorta. 
• Zogenoemde chemoreceptoren: zintuigcellen die gevoelig zijn voor chemische veranderingen in het bloed. Ze geven hun informatie door aan het ademcentrum.

Inademen

• Je ademt in door delen van de borstwand actief te laten samenwerken
• Inspiratie kost dus energie in de vorm van spierarbeid 
• Doel = volume van de borstkas vergroten
• 2 manieren: afplatten van het middenrif en optillen van de ribben

Uitademen

• Komt tot stand door verkleining van de borstholte 
• Gebeurt door ademhalingsspieren te ontspannen 
• Middenrif neemt koepelvorm weer aan en ribben zakken door de zwaartekracht naar beneden
• Volume van de borstholte wordt kleiner en de elastische longen veren terug. 
• Lucht stroomt vanuit longen via luchtwegen naar buiten. 
• Het rustig uitademen kost geen energie, want je ontspant de middenrifspieren en de tussenribspieren.

Maar...

Wanneer worden spieren wél aangespannen bij uitademen?

Wel aangespannen spieren tijdens:

• Fluiten, blazen of zingen
• Dat noem je een geforceerde uitademing. 
• Inwendige tussenribspieren en bepaalde buikwandspieren
• Inwendige tussenribspieren trekken de ribben verder naar beneden 
• Buikwandspieren duwen buikwand naar binnen, waardoor  middenrif omhoog geduwd wordt
  

Het hart pompt zuurstofarm en koolstofdioxiderijk bloed via de ... naar de longen

1. Vena pulmonalis
2. Arteria pulmonalis

Gaswisseling (diffusie) in longblaasjes

• Alveoli: bij rustige ademhaling 70 m2 oppervlak voor diffusie, bij diepe inademing kan dat oplopen tot 100 m2.
• De gassen passeren 2 celmembranen: epitheelcel van longblaasje en endotheelcel van haarvat
• Samen zijn die maar 0,001 millimeter dik
• Rode bloedcellen in haarvaten rond longblaasjes kunnen daardoor heel snel zuurstof aan zich binden. 
• Bloed met opgenomen zuurstof stroomt direct verder in de richting van het hart 
• Volgende portie zuurstofarm bloed komt bij de longblaasjes terecht 

Gaswisseling in weefsel

• In weefsels gebeurt het omgekeerde  
• Cellen produceren koolstofdioxide en verbruiken zuurstof
• Er stroomt bloed naartoe dat juist koolstofdioxidearm is en zuurstofrijk
• Gevolg is dat de koolstofdioxide naar het bloed diffundeert en zuurstof naar de weefsels
• Hier zorgt de bloedsomloop weer voor de handhaving van het concentratieverschil van zuurstof en koolstofdioxide

Wat heb je nodig voor de toets?

Tijd om een samenvatting te maken

Extra uitleg over de luchtwegen en ademhaling

Opdrachten maken op Thieme Meulenhoff over de lesstof

Weten wat ik moet leren voor de toets