Modern imperialisme

Tijdvak 8: Tijd van burgers en stoommachines

§ 8.2 Politiek-maatschappelijke stromingen

Terugblik

• Welke vier -ismen hebben we tot nu toe behandeld?
• Welke leek de overhand te krijgen na 1815?

Duitse politieke prent. De man berijdt een 'stokpaard' in de vorm van een stamboom. Hij vertrapt vrijheidsmutsen en de weegschaal van gerechtigheid. De valk en het paard(je) zijn symbolen van de adel. De vleermuizen en uilen (nachtdieren)  symboliseren bijgeloof en domheid. Verder trapt de man linksonder een kaars om en wordt de zon op de achtergrond zwart. 

1. Schrijf op waar de beeldbron over gaat en licht dit toe aan de hand van een aantal beeldelementen. 

2. Hoe is deze bron kenmerkend voor de periode waarin hij is gemaakt?

§ 8.6 Modern imperialisme

KA = Modern imperialisme

Lesdoel

Aan het eind van de les kun je uitleggen welke invloed het modern-imperialisme op het leven in zowel Europa als de rest van de wereld heeft gehad. 

De kandidaat kan:

• in historische processen de samenhang tussen veranderingen en continuïteit beschrijven; 
  

(...)

De kandidaat kan:

• in historische processen de samenhang tussen veranderingen en continuïteit beschrijven; 
  

• verandering en continuïteit gaan hand in hand!

Imperialisme

• = het overheersen van andere volken en gebieden / het vormen van een groot wereldrijk
  

Modern imperialisme?

• = imperialisme door de Europese landen vanaf de 19e eeuw
  

Waarom verschillend van kolonialisme?

Wapenwedloop om Afrika

• Voor 1870 binnenlanden van Afrika vrijwel onbekend
• 1884: Conferentie van Berlijn
• Europese mogendheden verdeelden Afrika in invloedssferen
• Nieuwe landen als Duitsland en België deden ook mee

Modern imperialisme in Azië

Nederlands-Indië

• Voor 1870 inheemse vorsten nog aan de macht
• Na 1870 begon NL met onderwerpen van de eilanden
• Lombok-expeditie en Atjeh oorlog

Hendrik Colijn

Na den 8e aanval  bleven eenige weinigen over, die genade vroegen, ik geloof 13. De soldaten keken mij vragend aan. Een 30-tal mijner manschappen was dood of gewond. Ik keerde mij naar achteren om een sigaar op te steken. Eenige hartverscheurende kreten klonken en toen ik mij omdraaide waren ook die 13 dood. 

Hendrik Colijn

Aan Balische zijde vochten vrouwen mee, soms zelfs met kinderen aan de hand. Ik heb er een gezien die met een kind van 1/2 jaar op den linker arm, en een lans in de rechterhand op ons aanstormde. Een kogel doodde moeder en kind. We mochten geen genade meer geven. Ik heb 9 vrouwen en 3 kinderen, die genade vroegen, op een hoop moeten zetten en ze zoo dood laten schieten. Het was onaangenaam werk maar het kon niet anders.

Modern imperialisme in Azië

Zelf doen:

Lezen § 8.6 en opdrachten maken