4H 7.3 Modern imperialisme

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Leerdoel

Aan het eind van deze presentatie kun je herkennen en uitleggen op welke manier de Industriële Revolutie en Nationalisme verbonden zijn met Modern Imperialisme

Wat is het? 

Het overheersen van andere volken en gebieden / het vormen van een groot wereldrijk

 Internationale ontwikkeling van ongeveer 1870 tot 1914, waarbij

West-Europese landen zo groot mogelijke koloniale rijken probeerden te veroveren. Vooral in Afrika en Azië namen de West-Europese staten gebieden in.

Wanneer? 

Imperialisme door de Europese landen vanaf de 19de eeuw

De economische sprong van Europa

 

1. De Industriële Revolutie

2. Nationalisme

3. Modern Imperialisme

Rond 1700

Rond 1900

Wat valt op?

Europese landen waren niet langer tevreden...

Grijpt in elkaar...

Oorzaken modern imperialisme: 

• Industrieën hadden grondstoffen en afzetgebieden nodig 
• Nationalisme: als grootmacht had men koloniën nodig (prestige)  
• Ideologische (religieuze) motieven: missie/zending en 'white man's burden'

Dus: de motieven voor het modern imperialisme

•Economisch:

•1) Grondstoffen

•2) Afzetmarkt

•Politiek:

•3) Machtsvertoon
•Cultureel

•4) Europese superioriteit

Afrika

• West-Europese staten richten zich op gebieden in Afrika 
  
• Spanningen tussen Europese landen 
• Conferentie van Berlijn (1884-85): 
• Initiatief Bismarck (Pruisen, Duitsland)
• Afrika wordt verdeeld
• Europese oorlog wordt voorkomen tot 1914

Azië

Nederlands-Indië

• Voor 1870 inheemse vorsten nog aan de macht
• Na 1870 begon Nederland met onderwerpen van de eilanden
• Lombok-expeditie en Atjeh oorlog

Hendrik Colijn

Na den 8e aanval  bleven eenige weinigen over, die genade vroegen, ik geloof 13. De soldaten keken mij vragend aan. Een 30-tal mijner manschappen was dood of gewond. Ik keerde mij naar achteren om een sigaar op te steken. Eenige hartverscheurende kreten klonken en toen ik mij omdraaide waren ook die 13 dood. 

Hendrik Colijn

Aan Balische zijde vochten vrouwen mee, soms zelfs met kinderen aan de hand. Ik heb er een gezien die met een kind van 1/2 jaar op den linker arm, en een lans in de rechterhand op ons aanstormde. Een kogel doodde moeder en kind. We mochten geen genade meer geven. Ik heb 9 vrouwen en 3 kinderen, die genade vroegen, op een hoop moeten zetten en ze zoo dood laten schieten. Het was onaangenaam werk maar het kon niet anders.

Gevolgen van modern imperialisme

•Politiek:  

1. direct / indirect bestuur 

•Economisch: 

2. cultuurstelsel e.d.

(blz. 165 in boek)

•Cultureel

3. verdeel en heers

en verder

4. willekeurige grenzen

5. infrastructuur en onderwijs

Welke kritiek heeft de maker van de kaart op het modern imperialisme? Leg je antwoord uit met een verwijzing naar de afbeelding.

Wie is de 'schoolmeester'?

1. Uncle Tom
2. Uncle John
3. Uncle Sam
4. Uncle Donald

Wie krijgt er geen les ?

1. de zwarte Amerikaan
2. de blanke Amerikaan
3. de indiaan
4. de Zuid-Amerikaan

Modern imperialisme

Welke van de motieven voor het modern imperialisme zie je in deze prent?

1. afzetmarkten
2. macht
3. beschaven
4. grondstoffen

Welke van de motieven voor het modern imperialisme wordt hier vooral bekritiseerd?

1. Economie
2. Politiek
3. Cultuur
4. Alle drie

Welk verbanden waren er tussen modern imperialisme en industrialisatie?

Leg met het voorbeeld uit de bron uit welk verband er was tussen modern imperialisme en (agressief) nationalisme