A2d/G2b les 4 Par 4.5 les 2 volt deelw bijv nw

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Paragraaf 4.5 blz. 163

Werkwoordspelling

Voltooid deelwoord 

Tegenwoordig deelwoord

Bijvoeglijk naamwoord afgeleid van VD en TD

Wat ga je leren?

1. Je gaat leren hoe je een voltooid deelwoord en een tegenwoordig deelwoord correct spelt in eenvoudige en langere zinnen. 

2. Je gaat leren hoe je een bijvoeglijk naamwoord spelt dat is afgeleid van een VD of TD.

Terugblik

Werkwoord

Zelfstandig naamwoord

Bijvoeglijk naamwoord

Persoonsvorm vt/tt

Hoeveel werkwoorden staan er in onderstaande zin?

'We hadden de koeien gisteren al moeten melken'

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

'Dat is geen goed antwoord'
"goed" is een:

1. bijwoord
2. bijvoeglijk naamwoord
3. zelfstandig naamwoord
4. werkwoord

'Die vraag is nog niet gesteld.'
"vraag" is een:

1. bijwoord
2. bijvoeglijk naamwoord
3. zelfstandig naamwoord
4. werkwoord

'Ik zou dat liever anders hebben gedaan.'
"zou" is een:

1. pv tt
2. pv vt
3. voltooid deelwoord
4. infinitief

Instructie

Voltooid deelwoord:

1. Staat vaak achterin de zin;
2. Begint met -ge, ver- of be-;
3. Geeft aan dat het voltooid, afgerond is (of was);
4. Heeft een ander werkwoord nodig.

1. Staat vaak achterin de zin

'Hij heeft gisteren dat hele eind naar huis op blote voeten gelopen.'

'Ik denk dat ik nu wel weet dat hij dat toch niet heeft gedaan.'

'Ik heb altijd al geweten dat hij niet de dader was.'

2. Begint met ge- (ver of be)

Gelopen, verkocht, belicht

Maar let op: 'Hij gelooft in mij.'

                          'Ik verplicht je tot niets.'

3. Het is/was afgelopen

'We reden naar huis.'                   'We zijn naar huis gereden.'

'We fietsen 40 kilometer'          'We hebben 40 kilometer gefietst.'

'We fietsten 40 kilometer.'            'We hadden 40 km. gefietst.'

4. Het heeft een ander werkwoord nodig.

'We reden naar huis.'                   'We zijn naar huis gereden.'

'We fietsen 40 kilometer'          'We hebben 40 kilometer gefietst.'

'We fietsten 40 kilometer.'            'We hadden 40 km. gefietst.'

De spelling van het VD

1. Sterke werkwoorden: +en: 'gelopen'. 

2. Zwakke werkwoorden: -d of -t: 

            -langer maken: gefietste, beschadigde

            -twijfel: 't Kofschip

Tegenwoordig deelwoord

• Ook wel 'onvoltooid deelwoord'
• Geeft aan dat het nog bezig is.

                'We hebben al fietsend vergaderd.'

                'Hij was ziende blind en horende doof.'

• Spelling: hele werkwoord + d(e)

We hebben gisteren bij zijn bazen ........ (klagen).

Kies de juiste vorm van het werkwoord 'klagen' in bovenstaande zin:

1. geklaagt
2. geklaagd
3. geklaagdt
4. verklaagd

We hebben gisteren bij zijn bazen geklaagd.

Wat is het werkwoord 'geklaagd' in bovenstaande zin?

1. infinitief (= hele werkwoord)
2. persoonsvorm
3. voltooid deelwoord
4. tegenwoordig deelwoord

Zij kwamen ... (gieren) van het lachen het lokaal in.

Kies de juiste vorm van het werkwoord 'gieren' in bovenstaande zin:

1. gegierd
2. vergierd
3. gierend
4. gierende

Zij kwamen gierend van het lachen het lokaal in.

Wat is het werkwoord 'gieren' in bovenstaande zin?

1. persoonsvorm tegenwoordige tijd
2. persoonsvorm verleden tijd
3. voltooid deelwoord
4. tegenwoordig deelwoord

Door de val heb ik mijn knieën lelijk ... (schaven).

Kies de juiste vorm van het werkwoord 'schaven' in bovenstaande zin:

1. geschaaft
2. verschaaft
3. geschaafd
4. beschaafd

Door de val heb ik mijn knieën lelijk geschaafd.

Wat is het werkwoord 'schaven' in bovenstaande zin?

1. persoonsvorm tegenwoordige tijd
2. persoonsvorm verleden tijd
3. voltooid deelwoord
4. tegenwoordig deelwoord

Hij heeft het pad .... (verbreden) en kan er nu langs.

Kies de juiste vorm van het werkwoord 'verbreden' in bovenstaande zin:

1. verbreet
2. verbreedt
3. verbrede
4. verbreed

Hij heeft het pad verbreed en kan er nu langs.

Wat is het werkwoord 'verbreed' in bovenstaande zin?

1. persoonsvorm tegenwoordige tijd
2. persoonsvorm verleden tijd
3. voltooid deelwoord
4. tegenwoordig deelwoord

De docent liep ... (dreigen) op hem af.

Kies de juiste vorm van het werkwoord 'dreigen' in bovenstaande zin:

1. dreigende
2. dreigend
3. dreigent
4. gedreigd

De docent liep dreigend op hem af.

Wat is het werkwoord 'dreigen' in bovenstaande zin?

1. persoonsvorm tegenwoordige tijd
2. persoonsvorm verleden tijd
3. voltooid deelwoord
4. tegenwoordig deelwoord

Maak je nog fouten? Ga oefenen op www.cambiumned.nl of op de 'Test jezelf' van de methodesite

Instructie

De weg is verbreed (VD)                        De verbrede (BNW) weg

Hij heeft de afstand gelopen (VD)    De gelopen (BNW) afstand

Dat kalfje is gered (VD)                          Het geredde (BNW) kalf

Onthoud:

Een bijvoeglijk naamwoord dat is afgeleid van een voltooid deelwoord schrijf je zo kort mogelijk, voor zover dat qua uitspraak kan.

-de verbrede weg

-het geredde kalf, en niet: het gerede kalf

Dat kan ook met het TD

-Hij vertelde mij dat lachend (TD)    -De lachende (BNW) leerling

- Ze reageerde ontwijkend (TD)        -Het ontwijkende (BNW)                                                                                      antwoord

De uitgelote student lootte vorig jaar voor de tweede keer mee.

Is uitgelote goed geschreven?

1. ja
2. nee

De gehate minister haatte het om op werkbezoek te gaan.

Is gehate goed geschreven?

1. ja
2. nee

De uit Syrië (vluchten) student had een foutloos (schrijven) verslag ingeleverd.

Schrijf de woorden onder elkaar en gebruik geen hoofdletters!

De kok kruidde op verzoek van de gast het (kruiden) eten nogmaals.
Gebruik geen hoofdletter!

De (zappen) jongen verveelde zich stierlijk op het (bewegen) bed.

Schrijf de woorden onder elkaar en gebruik geen hoofdletter!

Persoonsvorm

Voltooid deelwoord

Infinitief

Onvoltooid deelwoord

Vdw als bijvoeglijk naamwoord

Gebruik je altijd na 'te'.

Kan in de verleden en tegenwoordige tijd staan.

Hele werkwoord + d

Zo kort mogelijk

Begint vaak met -ge, -be, -ver, -ont.

Tot slot

Wat is een werkwoord?

Hoe herken je een pv? een VD? een TD?

Wat is de regel bij VD zwak?

Wat is de regel bij TD?

Wat is de regel bij BNW afgeleid van TD en VD?