§1.1 Problemen in de kerk

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

§1.1 Problemen in de kerk

Even voorstellen

• Jeroen Tol (TOLJ)
• mentor BHAT1D
• Aanwezig op woensdag t/m vrijdag
• [e-mail]

Bouwstenen

1. Bij binnenkomst, telefoon in de zak
2. Je hebt altijd bij: tekstboek, werkboek, iPad en schrift
3. Op de iPad/laptop doe je niets anders dan schoolwerk
4. We tonen elkaar respect
5. Als je iets wilt zeggen steek je je vinger op

De tien tijdvakken

De tien tijdvakken

Pak je boek

We gaan het volgende doen:

- Jou koppelen aan de online methode

- Kijken naar een historische vaardigheid

Oriëntatie

In de 16de eeuw maken Europeanen kennis met nieuwe werelden en ideeën. Maar het was ook een tijd van onrust.

Maak opdracht 1 t/m 4 van de oriëntatie van H1 (pagina 17)

Leerdoelen

Je kunt uitleggen:

- Wat ketters zijn en hoe de katholieke kerk hen bestrijdt

- Welke kritiek er rond 1500 op de katholieke kerk komt

- Beschrijven hoe de christelijke kerk in de 16de eeuw uiteenvalt en twee belangrijke gevolgen daarvan benoemen

- Minimaal vier verschillen tussen de katholieke kerk en protestantse kerk benoemen

Intro

In de 16de eeuw handelt de kerk in aflaten (een brief waarin de paus een zonde vergeeft). Hier komt kritiek op.

Maak opdracht 1 van de intro van §1.1

Ketterij en inquisitie

In de middeleeuwen is kerk erg rijk en machtig geworden

Sommige mensen uiten hier kritiek op, zij zijn ketters

De kerk probeert de ketters te bestrijden

Dit gebeurt onder andere met de inquisitie

Wie niet luisteren wil, moet voelen. De kerk richt rechtbanken op (Inquisities). Zij straffen ketters die zich niet aan de katholieke ideeën houden. Bekentenissen worden vaak gedwongen (martelen) en straffen waren dodelijk.

Het verbranden van de voeten tot er geen vlees meer over is.

Iemand dwingen (te veel) water te drinken. Deze persoon zou kunnen verdrinken.

Iemand ophangen aan zijn armen achter zijn rug. Hierdoor schieten je schouders uit de kom en kan je moeilijk ademen.

De voorzitter van de inquisitie (op de stoel) met zijn hulpje (staand).

De secretaris die alle bekentenissen opschrijft. 

De toezichthouder van de stad die kijkt of alles gaat zoals het hoort.

De beulen (mensen die martelen).

We zijn in een donkere kelder onder de grond. Waarom is dat denk je?

De beulen hebben maskers op. Waarom was dat denk je?

Waarom was een bekentenis van iemand die gemarteld werd vaak niet betrouwbaar?

Kritiek op de kerk

Steeds meer mensen uiten hun kritiek op de kerk

Dit heeft twee belangrijke oorzaken

Renaissance

Grieks/Romeinse teksten werden weer gelezen. Hierbij werd ontdekt dat de Griekse Bijbel verkeerd vertaald/uitgelegd was. Onderzoekers (Erasmus) gingen de Bijbel zelf uitleggen en misstanden bespreken.

Boekdrukkunst

Door de uitvinding van de boekdrukkunst kunnen veel meer mensen boeken lezen. Door de kennis worden ze kritisch en geloven ze niet zomaar wat de kerk zegt

Huiswerk

Schrijf op in je PLENDA
Voor de volgende les
Maken: opdracht 2 t/m 12 van §1.1

Lezen: §1.1

Leren: Begrippen §1.1

Maarten Luther

Maarten Luther is een Duitse monnik rond 1500

Op een dag gaat hij op bedevaart naar Rome

Daar ziet hij dingen van de kerk waar hij het mee oneens is

Hij krijgt veel kritiek op de kerk

Filmpje

Bedevaart naar Rome

Welke misstanden
ziet Luther?

Filmpje

Aflatenhandel

Wat is er volgens Luther verkeerd aan de aflaten?

Filmpje

95 stellingen

Reformatie/Hervorming

Rond 1500 willen mensen de kerk opnieuw vormgeven

Ze zijn het oneens met de macht en gebruiken van de kerk

Dit heet de Reformatie of Hervorming

Aanhangers van dit protestantisme zijn de protestanten

Aan de slag

Lees: "Ketterij en inquisitie" en "Kritiek op de kerk"

Maak: Opdracht 2 t/m 6

Klaar? Ga verder met de rest van je huiswerk

§1.1 Problemen in de kerk

Deel 2

Huiswerk

Schrijf op in je PLENDA
Voor de volgende les
Maken: opdracht 2 t/m 12 van §1.1

Lezen: §1.1

Leren: Begrippen §1.1

Leerdoelen

Je kunt uitleggen:

- Wat ketters zijn en hoe de katholieke kerk hen bestrijdt

- Welke kritiek er rond 1500 op de katholieke kerk komt

- Beschrijven hoe de christelijke kerk in de 16de eeuw uiteenvalt en twee belangrijke gevolgen daarvan benoemen

- Minimaal vier verschillen tussen de katholieke kerk en protestantse kerk benoemen

Noem 2 kritiek punten van Luther op de Katholieke kerk

Lutheranisme

Luther wordt vervolgd door de paus, maar krijgt ook aanhangers

Voor- en tegenstanders krijgen grote ruzie (oorlog)

Uiteindelijk zo erg dat de kerk in tweeën scheurt 

Zo ontstonden de katholieke kerk en protestante kerk

Was de splitsing van de Christelijke kerk een bedoeld of onbedoeld gevolg van de Hervormers?

Gevolgen van de Reformatie

De Katholieke kerk valt uiteen (Katholiek en protestants)

• Miljoenen mensen worden protestants en verlaten de Katholieke Kerk
• De Katholieke kerk start een contrareformatie 
• Er ontstaan grote oorlogen over het geloof
• Harde straffen voor 'anders gelovigen' in een land
  

Veel mensen bleven trouw aan de kerk (katholieken), maar miljoenen volgde de leer van Luther of andere hevormers (protestanten). Welk kenmerk hoort bij wie? (blz. 20)

Katholiek

Protestant

Een aflaat kan je redden

Alleen de Bijbel is waarheid

Aflaten zijn onzin

De Bijbel en de paus zijn waarheid

De priester moet de Bijbel uitleggen

Iedereen moet zelf de Bijbel lezen

Heiligen moeten vereerd worden

Heiligen zijn onzin

Een kerk moet mooi versierd zijn

Een kerk moet sober zijn

Bekijk bron 4 in je boek
Is de tekenaar volgens jou Katholiek of protestants? Leg je antwoord uit.

De Contrareformatie

De katholieke kerk ziet in dat sommige kritiek terecht is

Om mensen katholiek te houden voeren ze veranderingen in

Deze veranderingen worden de contrareformatie genoemd

Het geloof wordt beter beschreven

Priesters worden beter opgeleid en krijgen strenge regels

De handel in aflaten wordt afgeschaft

Godsdienstoorlogen

Katholieke vorsten helpen de Katholieke kerk en voeren oorlog tegen protestantse landen/gebieden.

 Ook straffen de vorsten ketters binnen hun eigen land.

Huiswerk

Schrijf op in je PLENDA
Voor de volgende les
Maken: opdracht 2 t/m 12 van §1.1

Lezen: §1.1

Leren: Begrippen §1.1

Leerdoelen

Je kunt uitleggen:

- Wat ketters zijn en hoe de katholieke kerk hen bestrijdt

- Welke kritiek er rond 1500 op de katholieke kerk komt

- Beschrijven hoe de christelijke kerk in de 16de eeuw uiteenvalt en twee belangrijke gevolgen daarvan benoemen

- Minimaal vier verschillen tussen de katholieke kerk en protestantse kerk benoemen