H5. Textiel

• Scheikunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

H5 Textiel

Kleding

Beddengoed

Gordijnen

Vloeren

Leerdoelen

• Ik kan de verschillende soorten textiel benoemen. 
• Ik kan bepaalde eigenschappen van textiel verklaren.
• Ik kan uitleggen waarom de textiel zo'n vervuilende sector is. 
• Ik kan uitleggen wat alternatieven zijn voor het milieuprobleem van textiel.
  

Uit onderzoek is gebleken dat een kledingstuk gemiddeld acht tot negen keer wordt gedragen.

.

Hoe ligt dat in Nederland? 

Hoe ziet dat bij jou eruit? 

Oplossing? 

Wat is textiel?

• Het woord textiel betekent 'alles wat geweven is'.
• Textiel bestaat uit kortere en langere draden. Die draden noemen we 'vezels'. 
• Je kunt deze vezels vlechten, breien of aan elkaar knopen. Dan heb je textiel.
• Je kan de soorten textiel verdelen in drie categorieën. 

Soorten textiel

Plantaardige vezels

Jute

Jute komt van de juteplant. Jute kan slecht tegen de zon en gaat snel rotten. Er worden matten, zakken en gordijnstoffen van gemaakt.

Hennep

Hennep komt van de hennepplant. Hennep kan goed tegen het weer buiten. Daarom worden er touwen, zeildoeken en brandslangen van gemaakt.

Katoen

Katoen is een natuurlijke stof die je overal ziet (broeken, jasjes shirts). Het wordt gemaakt van de katoenplant.

Linnen

Linnen wordt gemaakt uit vezels van de vlasplant. Linnen is sterker dan katoen en nat linnen is nog sterker. Het kreukt wel snel. Zomerkleding wordt vaak gemaakt van linnen, omdat het lekker koel is.

Soorten textiel

Dierlijk

Wol

Verschillende dieren hebben wol of haren, waarvan een draad kan worden gemaakt. De meeste wol komt van een schaap, maar er wordt ook wol gemaakt van een geit, een konijn en van een kameel.

Van wol wordt kleding gemaakt en dekens. Wol is erg warm bij het dragen.

Zijde

Zijde komt van de cocons van de zijderups. De cocon is gemaakt van een hele fijne, dunne draad. Deze draad is wel 3000 meter lang. 

Zijde heeft een witte kleur en een mooie glans. Van zijde worden bruisjurken gemaakt, andere kleding en sjaals.

Soorten textiel

Synthetisch

Acryl

Acryl wordt gemaakt van aardolie gemixt met chemische stoffen. Acryl wordt ook wel nep-wol genoemd. Het voelt aan als wol, maar slijt minder snel. Acryl draagt fijn, want het kriebelt niet.

Lycra of Elasthan

De vezels van lycra zijn zeer elastisch. Lycra heeft veel rek. Het is glanzend en doorzichtig van zichzelf. Het wordt veel gebruikt voor zwemkleding, sportkleding, panties en sokken.

Half-syntetisch: Viscose

Viscose is half-synthetisch. Het komt deels uit de natuur (hout). Dit wordt gemixt met chemische stoffen.

Deze stof zweet niet zo heel veel. Het wordt gebruikt voor jurken, blouses en hemdjes.

Polyester

(spreek uit als polie-ester)

Polyster wordt gemaakt van aardolie, gemixt met chemische stoffen. Door dit te verhitten ontstaan stroperige draden.

Polyster wordt vaak gebruikt voor sportkleding.

Polyester 

Product uit aardolie.. Maar is het wel zo slecht?

Maak opdracht 19

Waarom is deze industrie zo milieuvervuilend? 

Waarom is de uitstoot van CO₂ zo hoog? 

SaXcell

UPSET Textiles

En de kleur dan?

Maak opdracht 18

Leerdoelen

• Ik kan de verschillende soorten textiel benoemen. 
• Ik kan bepaalde eigenschappen van textiel verklaren.
• Ik kan uitleggen waarom de textiel zo'n vervuilende sector is. 
• Ik kan uitleggen wat alternatieven zijn voor het milieuprobleem van textiel.
  

Er zijn nog tal aan initiatieven

Ga zelf eens op zoek.

Welk initiatief spreekt jou aan? 

Hoe gaat die in zijn werk 

Inspiratie

Nog niet af? Dan is dit huiswerk

Bereid daarnaast de experimenten voor (project C).