Les 6. rekendidactiek - 4.4

• Rekenen
• MBO
• Studiejaar 2

Les 6. Rekendidactiek - voorgezet rekenen

OA - jaar 2 - dida - rekenen

2020-2021

Leonie van Noorden

Hoe voel je je vandaag?

😒🙁😐🙂😃

Welke keer- (en deelsom) kun je hierbij bedenken?

Een tafel tafel

Maak een foto van iets uit huis waar je een keer- of deelsom uit kunt halen

Lessenserie

1. Rekenen in ontwikkeling (4.1)

2. Voorbereid rekenen (4.2)

3. Voorbereid rekenen (4.2)

4. Aanvankelijk rekenen (4.3)

5. Aanvankelijk rekenen (4.3) 

6. Voortgezet rekenen (4.4)

7. Voortgezet rekenen (4.4)

8. Herhaling

Programma

• Start
• Herhaling
• Theorie
• Opdracht 1
• Pauze
• Theorie
• Opdracht 2
• Afronding

Toets eind periode 7 (begin april)

H1: algemene didactiek (periode 6)

H3: taaldidactiek (periode 6) - zie pdfjes

H4: rekendidactiek (periode 7)

Toets: donderdag 8 april (onder voorbehoud)

Doelen

Aan het eind van de les kun je uitleggen:

• welke modellen worden gebruikt om de structuur van getallen duidelijk te maken
• welke strategieën van rekenen tot 100 worden ingezet en hoe je dit kunt uitleggen  
•  hoe de tafels worden aangeleerd in groep 4 en 5                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                          

Mila probeert het rekenen tot 20 te automatiseren.

Bij 8 - 3 maakt zij gebruik van de optelsom (3+5 = 8) dus zo weet ze ook dat
8-3 = 5.

Van welke strategie maakt zij gebruik?

1. Afsplitsen (verdubbeling, halvering, vijfstructuur)
2. Afleiden
3. Aflezen
4. Telmethoden

Maartje ziet direct dat dit 3 dropjes zijn. Zij herkent de hoeveelheden tot 3 in een oogopslag. Meer dan 3 lukt haar nog niet.

Hoe wordt deze fase genoemd?

1. Subiteren
2. Akoestisch tellen
3. Synchroon tellen
4. Geordend tellen

Subiet betekent direct - meteen

Structuurmodellen

• Lijnmodel: model waarbij getallen geordend worden langs een lijn zoals bij de getallenlijn

 ●●●●●○○○○○●●●|●●○○○○○ Wat wordt hier gepresenteerd?

• Groepjesmodel: model waarbij getallen groepsgewijs geplaatst worden objecten - geld, vingers, turven

• Combinatiemodel: combinatie van lijnmodel en groepsmodel zoals bij het rekenrek en eierdoos

Groepjesmodel: Doordat de groepering bestaat uit telbare objecten zijn ze voor kinderen concreet en voorstelbaar.

Het combinatiemodel speelt een rol bij het zichtbaar maken van een hoeveelheid vanuit structuren

groepjesmodel

combinatiemodel

lijnstructuur/

lijnmodel

Ketting, getallenlijn,..

Zakken, dozen, geld, turven,...

Eierdoos, rekenrek

Voortgezet rekenen

Wat gebeurt er in groep 4 (5)?

• Getalgevoeligheid en rekenen in het getallengebied tot 100
  
• Met af en toe een uitstapje naar grotere getallen als daar aanleiding toe is
  
• Beheersing van de optel- en aftreksommen tot 20. Kinderen moeten optellingen en aftrekkingen tot 20 vlot, gestructureerd en op termijn formeel kunnen uitrekenen
  
• Aanzet tot het leren van de vermenigvuldig- en deeltafels
  

Opdracht 1 

Lees 4.4 nog eens tot aanleren v/d tafels.

Welke rekenstrategieën worden beschreven in het boek? Geef een beschrijving, leg uit en geef een voorbeeld.

Wat zijn de 4 hoofdbewerkingen tot 100?

Noem een voorbeeld van een splitssom

Noem een voorbeeld van een rijgsom

Hoofdrekenstrategieën 

+ - x : -> hoofdrekenstrategieën tot 100 voor de onderbouw

• Tellen: handig om alleen toe te passen met kleine hoeveelheden (73+2= en niet bij 78+65=)
  
• Rijgen: Het eerste getal blijft hetzelfde. De beste strategie omdat je het minste beroep doet op het intern geheugen (37+48=…. 37+40=..+8=….) 
• Splitsen: som wordt gesplitst in tientellen en eenheden. (345+58= (34 tientallen+5 eenheden)+(5 tientallen+8 eenheden)= 390+13=403 

• Gevarieerd hoofdrekenen: bedoeld voor leerlingen die beter met cijfers zijn

Welke strategie zie je hier?

Gevarieerd hoofdrekenen

• Wisseleigenschap: kan alleen bij optellen en vermenigvuldigen (8+5 = of 5+8=)
  
• Schakeleigenschap: kan alleen bij optellen en vermenigvuldigen (16+(4+5)= (16+4)+5=
  
• Verdeeleigenschap/ splitseigenschap: kan alleen bij vermenigvuldigen en delen. Je splitst de getallen. 3x14=3x10+3x4=30+12=42
  
• Termen veranderen: getallen voor en na een bewerking zijn termen. Deze kun je veranderen. (23+19=22+20=42)
  
• Vergroten en verkleinen: vermenigvuldiger en vermenigvuldigtal (16x12 ½ = 8x25=200)
  
• Vergroten of verkleinen: (3:0,6= 30:6 of 3,27:0,5= 6,54:1=)
  

Let op: het kan zo zijn dat een methode een andere naam heeft voor een bepaalde strategie!

Opdracht 2 en 5 min pauze

Los de volgende sommen op. 

Welke strategieën heb jij ingezet?

Lees 'het aanleren van de tafels' tot het blauwe vlak: inzicht in handelen. 

Welke strategieën heb jij gebruikt?

Wat werkte goed bij jou toen je de tafels leerde?

In welke groepen van de basisschool worden de tafels aangeleerd?

1. 3/4
2. 4/5
3. 5/6
4. 6/7

Aanleren van tafels

Eerst begrip. Dus begin vanuit de handeling. 4 groepjes van 2 kinderen. Wordt vertaald in herhaalde optelling:  2 + 2 + 2 + 2 -> formule: 4 x 2. Besteed aandacht aan rekentaal

• Tafel is bekend -> automatiseringsoefeningen -> memoriseren (binnen 2 sec)

• Zie ‘geheugensteuntjes’ blz 157

Welke spellen om de tafels in te oefenen heb je voorbij zien komen?

Opdracht 3 in break-out rooms

Bedenk een speelse activiteit om de tafels mee in te oefenen. Gebruik beeldmateriaal en pitch je idee straks.

Samenwerking

• Zorg voor een eerlijke verdeling
• Maak afspraken
• Spreek af wat je na 10 minuten in LessonUp deelt in de groep (aan beeldmateriaal en tekst). Wees kort en bondig.
• Welke materialen gebruik je?

Wat vond je van de les?

Afronding

Huiswerk

• Lees 4.4 nog eens goed door.
• Noteer de onderwerpen die je lastig vindt (voor les 8).

Volgende les (7)

• 4.4. Voortgezet rekenen deel 2