H6 Spelling les 2

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

H6 werkwoorden - pvtt en vd

Vandaag

Lesdoel: je kunt persoonsvormen en voltooide deelwoorden die hetzelfde klinken, correct spellen.

Uitleg theorie

Opdrachten maken

Lesdoel controleren

Kies de juiste vorm.
Het verbaast ons dat op dit kruispunt niet vaker een ongeluk gebeurd/gebeurt.

persoonsvorm tegenwoordige tijd (pvtt) of voltooid deelwoord (vd)?

Gebeurt en gebeurd klinken hetzelfde, maar in deze in is gebeurt pvtt.

Hoe weet je wat de juiste spelling is?

Zo spel je de persoonsvorm en het voltooid deelwoord correct

1. Zet de zin eerst in een andere tijd. Een persoonsvorm verandert dan (verdient /→ verdiende), een voltooid deelwoord niet (heeft verdiend / had verdiend).
2. Bepaal daarna de juiste spelwijze.

Zo spel je de persoonsvorm en het voltooid deelwoord correct

Spel een persoonsvorm als ik-vorm + t:

 – Wie beheert (pvtt) voor de gemeente Sneek deze camping ?

(Wie beheerde (pvvt) voor de gemeente Sneek deze camping?)

• Kijk voor een voltooid deelwoord naar de letter voor de uitgang -en van de infinitief. Als die letter in ’t(e) x- f (o) ksch(aa) p zit, dan eindigt het voltooid deelwoord op een -t en anders op een -d.

 – beheren: Door wie wordt deze gemeentelijke camping beheerd (vd)?

Let op: het voltooid deelwoord komt ook voor als bijvoeglijk naamwoord:

 – verdienen: een verdiend gelijkspel; omhakken: een omgehakt boompje.

Voorbeelden

pvtt

Dean betaalt zijn rekeningen altijd meteen. 

Dean is hij (= 3e persoon enkelvoud), dus ik-vorm (betaal) + t.

vd

Heb jij deze rekening al betaald?

Betalen  (hele ww) -> betaalde (pvvt) -> betaald (vd)

In de verleden tijd -de, voltooid deelwoord ook -d

In de verleden tijd -te, voltooid deelwoord ook -t

Ezelsbruggetje 

pvtt

Gebruik de smurfenregel als je wilt weten of je woorden als ‘word’ of ‘houd’ met of zonder -t moet schrijven. Hoor je bij het werkwoord smurfen een -t, schrijf die dan ook. Het is hij smurft, dus eveneens hij wordt en houdt.

Ezelsbruggetje 

voltooid deelwoord

Je kunt de smurfenregel ook gebruiken om erachter te komen of je te maken hebt met een voltooid deelwoord.

Wat is er gisteren gebeur...? twijfel je tussen gebeurt en gebeurd? Ga smurfen.

Wat is er gisteren gesmuft? Je hoort dat het een voltooid deelwoord is, dus schrijf je gebeurd met een -d. Immers in de verleden tijd een -d (gebeurde), dan bij vd ook -d.

Tijd om te oefenen.

pvtt of vd?

De relschopper belooft dat hij zijn gedrag verbetert.

verbetert is ...

1. pvtt
2. vd

pvtt of vd?

Zij vinden dat ze wel een snoepje hebben verdiend.
Verdiend is ...

1. pvtt
2. vd

pvtt of vd?

Wie weet wat er vanavond is gebeurd?

gebeurd is ...

1. pvtt
2. vd

pvtt of vd?

Monica beweert dat ze snel verbrandt in de zon.

verbrandt is ...

1. pvtt
2. vd

Opdracht 1
Noteer de persoonsvorm in de tegenwoordige tijd.
Als hij over zijn grote ambities ... (vertellen), ... (verbazen) Cas de docent.

Opdracht 2
Noteer de voltooide deelwoorden.
De Limburgse boekhouder heeft ... (bekennen) dat hij zijn functie jarenlang heeft ... (misbruiken) door te frauderen.

Huiswerk

• Spelling H6
• Aan elkaar of los? --> opdracht 1 t/m 3
• Pvtt of vd --> opdracht 1 t/m 3

Lesdoel controleren