Aan elkaar of los? Samenstellingen

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

Aan elkaar of los? 

Doel: 

Je weet wanneer je woorden aan elkaar, los of met een koppelteken moet schrijven. 

Moeten deze woorden aan elkaar of los? 

• auto rijles
• stage verslag
• introductie week
• televisie programma
• reken docent
• speelgoed winkel
• diploma uitreiking 

Aan elkaar of los?

De volgende woorden schrijf je aan elkaar 

• samenstellingen: rugzak
  
•  woorden met er-, hier-, daar- en waar- plus voorzetsel: erbij, hierin, daarover, waarvoor
  
• getallen tot en met duizend: zevenhonderdvijftig, drieëndertig
  Aan de bijwoorden ergens, nergens en overal kan nóóit een voorzetsel of bijwoord worden vast geschreven! 

Wat is goed?

1. garagedeur
2. garagendeur
3. garage deur
4. garage-deur

Wat is goed?

1. pennedoos
2. pennendoos
3. penne doos
4. pennen doos

Wat is goed?

1. stage plaats
2. stagesplaats
3. stageplaats
4. stage-plaats

Wat is goed?

1. surveillanceronde
2. surveillancenronde
3. surveillance ronde
4. surveillancen ronde

Wat is goed?

1. bureaustoel
2. bureau stoel
3. bureau-stoel

Wat is goed?

1. huize bezitter
2. huizenbezitter
3. huizen bezitter
4. huizebezitter

Koppelteken in samenstellingen

• aardrijkskundige namen : Centraal-Europa
• deel van de samenstelling bestaat uit afkorting, letters of cijfers: A4-papier, vmbo-leerling, het #-teken
  
• vaste combinatie: kant-en-klaarmaaltijd
• een samenstelling met een letterwoord dat één of meer hoofdletter bevat: NAVO-bijdrage, Cito-toets

Koppelteken in samenstellingen

• met 'gelijkwaardige' delen: president-directeur, rood-wit-blauw
• klinkerbotsing: co-ouder, zee-egel
• Bij de volgende voorvoegsels:  bijna-, ex- (in de betekenis voormalig), niet-, non-, oud- (in de betekenis voormalig), Sint-, sint-: ex-collega, sint-bernardshond, oud-burgemeester 

Wat is goed?

1. auto onderdelen
2. auto-onderdelen
3. autoonderdelen

Wat is goed?

1. lange termijn-planning
2. langetermijnplanning
3. lange termijnplanning
4. langetermijn planning

Wat is goed?

1. daar om heen
2. daaromheen
3. daarom heen
4. daar omheen

Wat is goed?

1. Zuid-Hollander
2. ZuidHollander
3. zuid-Hollander
4. Zuid-hollander

Wat is goed?

1. mbo opleiding
2. MBO opleiding
3. MBO-opleiding
4. mbo-opleiding

Wat is goed?

1. havo-leerling
2. mavoleerling
3. vwo-leerling
4. havoleerling

Bij welk woord hoort geen koppelteken?

1. maximum-snelheid
2. ski-jas
3. chocolade-ijs
4. ex-directeur

Wel of geen koppelteken?

1. minimuminkomen
2. minimum-inkomen

Wel of geen koppelteken?

1. politieagent
2. politie-agent

Ik wil ten minste een zes voor Nederlands halen.

1. tenminste
2. ten minste

tenminste = in ieder geval, althans 

Ik ben niet goed in wiskunde, maar ik kan tenminste hoofdrekenen. 

ten minste = minimaal, minstens 

Je moet voor deze functie ten minste een mbo-opleiding hebben. 

Wat is goed?

1. interim manager
2. interim-manager
3. interimmanager

Wat is goed?

1. pc-netwerk
2. pc netwerk
3. pcnetwerk

De voorzitter bedankte .... al de gasten.

1. ten slotte
2. tenslotte

ten slotte = tot slot

ten slotte deden we nog een quiz aan het eind. 

tenslotte = immers, 'per slot van rekening' 

Aan de slag: we zijn hier tenslotte niet om te luieren. 

Jij bent echt ..... voor deze wereld.

1. tegoed
2. te goed

tegoed = een tegoed van ... euro

te goed = beter dan nodig

Er is echt een .... aan vrijwilligers.

1. te kort
2. tekort

tekort = een gebrek

te kort = korter dan gewenst