4.2 Duitsland valt uiteen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

4.2 Duitsland valt uiteen

Duitsland valt uiteen

Hoofdvraag

Hoezeer beïnvloedde het ontstaan en het verloop van de Koude Oorlog de geschiedenis van Duitsland na de tweede Wereldoorlog (1945-1961)?

Doelen

Aan het einde van de les kan ik:

• Uitleggen hoe en waardoor twee Duitse staten ontstonden
• Beschrijven hoe West-Duitsland zich ontwikkelde tot 1961
• Beschrijven hoe Oost-Duitsland zich ontwikkelde tot 1961

Verwoest

Duitsland is totaal verslagen na WO2

Enorme verwoestingen

Economisch, politiek en economisch ontwricht

Verbijstering over daden nazi's -> géén wraakgevoelens

Geallieerden zijn de baas en besturen Duitsland: denazificatie

Sociaal

Vijf miljoen mannen gestorven in WO2

Daarnaast trage terugkeer soldaten -> weinig mannen aanwezig

Polen krijgt Duitse gebieden -> Duitse bevolking wordt verdreven

Heimatvertriebenen

Land wordt in vier sectoren verdeeld:

VS, VK, SU, FR

Deling

Oost-Europa wordt communistisch

West-Europa wordt liberaal & democratisch

Vijandbeelden:

SU: angst voor agressie VS

Gevolg: bufferzone Oostblok (satellietstaten)

VS: angst voor verspreiding communisme

Gevolg: containmentpolitiek:

- Trumandoctrine 

- Marshallplan (1947)

Berlijn

Marshallhulp draagt bij aan wederopbouw West-Europa

Oostblok mag van SU niet mee doen

Juni 1948: nieuwe D-Mark in W-Duitsland

Gevolg: Blokkade van Berlijn

VS zet luchtbrug op om W-Berlijn te helpen

Na 11 maanden geeft Stalin het op

Deling

Gevolg Blokkade: 

W-Duitsland wordt Bondsrepubliek Duitsland (BRD)

Liberaal en democratisch

O-Duitsland wordt Duitse Democratische Republiek (DDR)

Totalitaire communistische dictatuur

Splitsing Europa een feit

BRD

BRD wordt stabiele, parlementaire democratie

Drie partijen domineren Bondsdag: 

liberalen, christendemocraten, sociaaldemocraten

Bondskanselier: Konrad Adenauer (1949-1960)

Onder Adenauer beleeft Duitsland het wirtschaftswunder

Sterkste economie Europa

BRD

Beleid Adenauer is gericht op Westbindung

1952: EGKS

1955: NAVO

Hereniging met DDR wordt steeds lastiger

BRD erkent DDR niet

DDR

DDR wordt totalitaire communistische dictatuur

Planeconomie en collectivisatie

Oprichting Staatssicherheitsdienst (Stasi)

Leider: Walter Ulbricht (1949-1972)

Als onderdeel van Oostblok wordt DDR lid van Warschaupact (1955) en COMECON (1949)

DDR

Economische krimp door planeconomie

Juni 1953: protesten in hele DDR

Regering vlucht naar Sovjet ambassade

SU stuurt tanks en herstelt de orde

Gevolg: uitgebreide bevoegdheden Stasi