§3.4 Turkije: twee werelden

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

3.4 Turkije: twee werelden

Turkije: twee werelden

Turkije: twee werelden

Turkije

Deel hoort bij: Europa

Deel hoort bij: Azië

Turkije?

Turkije

Cultuurelementen

Leerdoelen 

• Je kunt uitleggen hoe Turkije cultureel verbonden is met het Midden-Oosten en met Europa
  
• Je kunt beschrijven waar en uitleggen waarom Turkije te maken heeft en krijgt met watertekorten
  
• Je kunt beschrijven wat het Zuidoost-Anatoliëproject is en welke gevolgen dit project heeft
  
• Je kunt uitleggen dat Turkije een opkomend land is
  
• Je kunt uitleggen waardoor er tussen delen van Turkije grote regionale ongelijkheid bestaat
  

Veel invloeden

De Turkse cultuur is verbonden met de:

• Arabische cultuur uit het Midden-Oosten 
• Europese westerse cultuur door: geografische ligging en geschiedenis

Ottomaanse Rijk

• Turkije en groot deel Midden-Oosten 
• Hoofdstad: Istanbul
• Ottomaanse cultuur was mengeling van o.a. de Arabische en Turkse cultuur.
  ➡ invloed Arabische cultuur zie je nu nog in Turkije aan godsdienst, eetgewoonten, bouwstijl

Ottomaanse Rijk

• Na WO I: einde Ottomaanse Rijk
• Nieuw, 'modern' Turkije onder Atatürk
  ➡ Europese invloeden in kleding, techniek, kunst, rechtspraak, schrift.
• vervanging Arabisch schrift door westerse letters en cijfers
• De laatste jaren neemt de invloed van de islam weer toe
• studentes mogen weer hoofddoeken dragen aan Turkse universiteiten
• Nu: invloed van islam neemt weer toe.

Waterschaarste 

Waar?

Waarom?

Oplossing?

Beschikbaarheid van water

• Turkije: relatief natte klimaten, toch ook waterschaarste.

Beschikbaarheid van water

• Langs de kusten van de Middellandse Zee en de Zwarte Zee:
  - relatief veel neerslag
  - Middellandse Zee: watertekorten in droge,  warme zomers.
  ➡ voorlopige oplossing: water opslaan

• In de ruige berggebieden in het oosten: hele jaar
  relatief veel neerslag.
• Binnenland: afgesloten door hoge bergen, droog, aanvoer water uit berggebieden.

Zuidoost-Anatoliëproject

Waterproject:

• water
• elektriciteit
• welvaart en welzijn
• hogere landbouwopbrengsten
• werkgelegenheid in nieuwe fabrieken
• Maar..... Syrië en Irak boos.

Wie is de huidige president van Turkije?

1. Abdullah Gül
2. Ahmet Necdet Sezer
3. Mustafa Kemal Atatürk
4. Recep Tayyip Erdoğan

Waardoor heeft Turkije veel kenmerken uit de Westerse cultuur?

Regionale ongelijkheid

• grote regionale ongelijkheid tussen:
  * steden en platteland
  * westen en oosten 
• Steden: weinig verschil met NL
• Armoede m.n. op steppen in Oost-Turkije
• Turkije is een opkomend land

Kenmerken opkomende landen

1. snelle economische groei
2. bnp per inwoner is nog relatief laag
   ➡ nog steeds aantrekkelijk voor buitenlandse bedrijven door relatief lage lonen
3. grote sociale en regionale ongelijkheid.

West-Turkije

Welvaart en welzijn beter door:

• ligging vanouds belangrijkste steden
  * Istanbul, Izmir, Ankara
  
• gunstigere ligging steden in westen:
  * grote en welvarende afzetmarkten West- en Oost-Europa beter bereikbaar.
  * open grenzen in westen
• betere natuurlijke omstandigheden voor landbouw en toerisme
  ➡ verbetert wel in oosten door waterprojecten

Waarom zijn de natuurlijke omstandigheden in het westen van Turkije gunstig voor het toerisme?

www.bnnvara.nl

3 op reis: Kijkvragen

1. Hoe zie je dat er meerdere culturen bij elkaar wonen in Istanbul? Let bijvoorbeeld op de kleding, het eten en drinken en de gebouwen. Luister ook naar wat de mensen zeggen gedurende het hele filmpje. 

2. Turkije kent veel culturele invloeden vanwege de geografische ligging. Wat wordt daarmee bedoeld? 

3. Waarom geldt dit nog eens extra voor een stad als Istanbul? 

4. Vind je dat Istanbul goed laat zien dat Turkije een opkomend land is? Waarom? 

5. Welke wijk of plek lijkt jou het leukst om te bezoeken? Waarom?