Cette leçon contient 46 diapositives, avec quiz interactifs et diapositives de texte.
La durée de la leçon est: 60 min
Éléments de cette leçon
BS1: Bescherming
BS2-a: Aspecifieke afweer
H5
Thema 6
Afweer
Slide 1 - Diapositive
vandaag
start thema 6 Afweer, wat weet je al?
leerdoelen
Lezen:
uitleg bs 1 bescherming
afsluiten
Slide 2 - Diapositive
Nabespreken SE
Slide 3 - Diapositive
Wat weten jullie nog (en hoeft dus niet uitgelegd te worden)?
Slide 4 - Diapositive
Welke groepen van ziekteverwekkers ken jij al?
Slide 5 - Carte mentale
Dit is een..... ?
A
virus
B
bacterie
C
schimmel
D
parasiet
Slide 6 - Quiz
Dit is een..... ?
A
virus
B
bacterie
C
schimmel
D
parasiet
Slide 7 - Quiz
Dit is een..... ?
A
virus
B
bacterie
C
schimmel
D
parasiet
Slide 8 - Quiz
Welk van de volgende ziekteverwekkers is het kleinst?
A
virus
B
bacterie
C
schimmel
D
parasiet
Slide 9 - Quiz
Algemene afweer
Specifieke afweer
Huid
Koorts
WB type 1 (vreetcellen)
Antistoffen
slijmvlies
WB type 2
Geheugencellen
maagzuur
Slide 10 - Question de remorquage
Sleep de voorbeelden naar de juiste categorie.
chemische afweer
mechanische afweer
Maagzuur doodt ziekteverwekkers door de lage pH
In traanvocht zitten bacteriedodende stoffen
De cellen van een slijmvlies zitten heel dicht tegen elkaar aan
op de huid zijn veel goede bacteriën die ziektekiemen wegconcurreren
op slijm blijven microorganismen plakken die worden weggevoerd
planten trekken predatoren aan met lokstofjes
Slide 11 - Question de remorquage
Vandaag
Leerdoelen
Lezen: basisstof 1 Bescherming blz 108 t/m 111
Uitleg bs 1
Maken: opdrachten 1 t/m 4
Slide 12 - Diapositive
Leerdoelen
Je weet welke groepen ziekteverwekkers er zijn
Je begrijpt dat het afweersysteem te verdelen is in aangeboren en verworven afweer
je kan het afweersysteem indelen in drie verdedigingslinies
Je kunt beschrijven hoe de eerste twee verdedigingslinies in staat is om ziekteverwekkers aan te vallen
Je kunt de werking en functie van de huid bij de afweer van de mens beschrijven
Je kunt omschrijven onder welke omstandigheden het afweersysteem optimaal functioneert.
Je kan verschillende voorbeelden geven van afweer bij planten
Slide 13 - Diapositive
Lezen (5 min)
bladzijde 108 t/m 111
timer
5:00
Slide 14 - Diapositive
Cholera
Tuberculose
Hersenvliesontsteking
(Buik)tyfus
Oorontstekingen
Blaasontstekingen
Voedselvergiftigingen
Rode hond
Mazelen
Polio(myelitis)
HIV
Hepatitis
COVID-19
Griep (influenza)
Verkoudheid
Buikgriep
Zwemmerseczeem
Kalknagel
Ringworm
Candiasis
Malaria
Toxoplasmose
Worminfecties
Bilharzia
Schistosomiasis
Slide 15 - Diapositive
Van groot naar klein
Eukaryote cel(parasiet; schimmel)
Prokaryote cel (bacteriën)
Virussen
Slide 16 - Diapositive
Kenmerken virus
Bouw
- Nucleïnezuur (enkel/dubbelstrengs DNA/RNA)
- capside (eiwitmantel om nucleinezuur)
- envelop (lipiden en spikes)
- spikes (oppervlakte-eiwitten)
Levenscyclus
- kan NIET zelfstandig voortplanten
- heeft gastheercel nodig
- genen op nucleinezuren worden getranslateerd en getranscribeerd
- in elkaar zetten van nieuwe virusdeeltjes
Slide 17 - Diapositive
Sleep de gebeurtenis naar de juiste plek in de afbeelding
1
2
3
4
5
Het virus dringt de gastheercel binnen
Nucleinezuur wordt vermenigvuldigd
Ribosomen bouwen nieuwe capsiden
Nieuwe virusdeeltjes worden in elkaar gezet
Nieuwe virusdeeltjes komen vrij
Slide 18 - Question de remorquage
Leg uit, met behulp een voorbeeld uit de afbeelding, dat virussen afhankelijk zijn van gastheercellen van de gastheercel voor hun voortplanting.
Slide 19 - Question ouverte
Een gastheercel die besmet raakt met een virus zal uiteindelijk?
A
het virus vermenigvuldigen totdat het virus de cel weer verlaat
B
het virus vermenigvuldigen net zolang totdat de cel openbarst
C
het virus aanvallen en vernietigen
Slide 20 - Quiz
INTERNE MILIEU
Dat bereik je pas NADAT je minstens 1 celmembraan hebt gepasseerd.
Het intern milieu wordt OVERAL in je lichaam gescheiden van het extern milieu dmv een BARRIERE.
Slide 21 - Diapositive
Welk van de volgende onderdelen worden NIET als onderdeel gezien van het intern milieu?
A
cellen en weefselvloeistof
B
bloed
C
lymfe
D
holten van verterings-, ademhalings-, voortplantings- en uitscheidingsorganen
Slide 22 - Quiz
FORT HET LICHAAM
Ziekteverwekkers vallen continu het lichaam aan.
Ons afweersysteem verdedigt ons tegen hen door middel van 3 defensielinies
Linie 1: barrières
Doel: ziekteverwekkers buiten houden
vergelijkbaar met slotgrachten, muren, anti-tank barrières, etc.
Slide 23 - Diapositive
De barrières van het lichaam
Op welke wijze worden ziekteverwekkers buiten gehouden?
Sleep de barrière naar de bijbehorende afbeelding
speeksel
maagzuur
slijm
slijmvliezen
huid
traanvocht
Slide 24 - Question de remorquage
Leg uit hoe maagzuur bijdraagt aan de barrièrefunctie van je lichaam?
Slide 25 - Question ouverte
Maak gebruik van BINAS Leg uit hoe traanvocht bijdraagt aan de barrièrefunctie van het lichaam.
Slide 26 - Question ouverte
De barrières houden meer dan 99,99% van de ziekteverwekkers buiten.
Soms is dat niet genoeg!
Er is zijn meer defensielinies nodig
Linie 2: aangeboren afweer
Doel: lichaamsvreemde stoffen in intern milieu aselectief aanvallen en opruimen
vergelijkbaar met afweergeschut, bunkers, infanteristen, mijnenvelden
Slide 27 - Diapositive
Welke onderdelen/organen behoren, naast de barrières tot het (interne) afweersysteem?
A
rode bloedcellen
B
witte bloedcellen
C
witte bloedcellen, lymfe en lymfeknopen
D
witte bloedcellen, lymfe en lymfeknopen, thymus, milt en beenmerg
Slide 28 - Quiz
Bescherming bij planten
Mechanische afweer --> stekels
Chemische afweer --> giftige of
vies smakende stoffen
celwand biedt bescherming
Slide 29 - Diapositive
Mechanische afweer bij planten.
Welke herken je?
Slide 30 - Diapositive
chemische afweer planten
Slide 31 - Diapositive
Witte bloedcellen - Leukocyten
soldaten van het lichaam
geproduceerd in het (rode) beenmerg
B-lymfocyten
T-lymfocyten
3e defensieline
zeer gespecialiseerd en specifiek
granulocyten
macrofagen
2e defensieline
aspecifiek en algemeen
Slide 32 - Diapositive
Lesdoelen gehaald?
Je weet welke groepen ziekteverwekkers er zijn
Je begrijpt dat het afweersysteem te verdelen is in aangeboren en verworven afweer
je kan het afweersysteem indelen in drie verdedigingslinies
Je kunt beschrijven hoe de eerste twee verdedigingslinies in staat is om ziekteverwekkers aan te vallen
Je kunt de werking en functie van de huid bij de afweer van de mens beschrijven
Je kunt omschrijven onder welke omstandigheden het afweersysteem optimaal functioneert.
Je kan verschillende voorbeelden geven van afweer bij planten
Slide 33 - Diapositive
Waar ligt de thymus?
A
in de borstholte
B
in de buikholte
C
in de linker bovenarm
D
in de rechter lies
Slide 34 - Quiz
Een besmetting is hetzelfde als een infectie.
A
juist
B
onjuist
Slide 35 - Quiz
HELP, een infectie!
Infectie = besmetting met een ziekteverwekker die zich vervolgens gaat vermenigvuldigen.
Slide 36 - Diapositive
Hoe wordt het proces genoemd waarbij granulocyten en macrofagen ziekteverwekkers in het weefsel naar binnen halen?
A
diffusie
B
osmose
C
fagocytose
D
exocytose
Slide 37 - Quiz
Een infectie is hetzelfde als een ontsteking
A
juist
B
onjuist
Slide 38 - Quiz
Slide 39 - Diapositive
Sleep de ontstekingskenmerken naar de juiste oorzaak ervan.
Door vrijkomende signaalstoffen (cytokinen) stroomt er meer bloed naar de plaast van infectie
Door de toenemende druk van het weefselvloeistof worden zenuweinden gestimuleerd
Door vrijkomende signaalstoffen (cytokinen) verwijden de bloedvaten in het weefsel
Door de toegenomen bloedstroom, stroomt er meer weefselvloeistof tussen de cellen
Roodheid
Zwelling
Pijn
Warmte
Slide 40 - Question de remorquage
Afweer bij planten komt ook voor. Zij hebben geen afweersysteem maar ze gebruiken andere methoden. In de afbeelding zie je een voorbeeld hoe planten parasieten (vraat) tegengaan. In de afbeelding is sprake van een voorbeeld van .....
A
chemische afweer
B
mechanische afweer
Slide 41 - Quiz
De tweede linie bestaat uit fagocyten: granulocyten en macrofagen. Je beschikt vanaf funtionele fagocyten vanaf (voor) je geboorte. Daarom wordt de tweede linie ook wel de AANGEBOREN afweer genoemd. Een andere naam die aan deze linie wordt gegeven is de ASPECIFIEKE afweer. Welke eigenschap van fagocyten maakt ze ASPECIFIEK?
A
zowel granulocyten als fagocyten kunnen fagocyteren
B
fagocyten maken geen onderscheid in ziektekiemen. Ze fagocyteren alles wat ze tegen komen.
C
Iedereen heeft fagocyten
Slide 42 - Quiz
Leerdoelen gehaald?
Je weet welke groepen ziekteverwekkers er zijn
Je begrijpt dat het afweersysteem te verdelen is in aangeboren en verworven afweer
Je kunt omschrijven onder welke omstandigheden het afweersysteem optimaal functioneert.
Je kunt beschrijven dat de afweer uit drie verdedigingslinies bestaat
Je kunt beschrijven hoe de eerste twee verdedigingslinies in staat is om ziekteverwekkers aan te vallen
Slide 43 - Diapositive
En heb jij de leerdoelen gehaald?
😒🙁😐🙂😃
Slide 44 - Sondage
Huiswerk
Je maakt in BVJ online de opgaven 1 t/m 3 en 5 t/m 7 (van thema 6)
Slide 45 - Diapositive
Lymfoïde organen - organen van het afweersysteem
Sleep de functies naar het juiste orgaan.
Rijping van T-lymfocyten
Aanmaak van witte bloedcellen
Screenen van lymfe op ziekteverwekkers
Screenen van bloed op ziekteverwekkers, rijping fagocyten