H8 Samenvatting

• Economie
• Middelbare school
• vmbo g
• Leerjaar 4

Economie 

3GT

H8

Samenvatting

Lesplan

Herhaling H8 met LessonUp

Oefenen met opgaven, rekentrainers met PowerPoint

Volgende week starten met nieuwe stof

Gezin en bedrijf

Taakverdeling (werkverdeling):

binnen het gezin (afwas, luier verschonen)

tussen gezinnen en bedrijven (tegen betaling)

tussen bedrijven (vervoer, verkoop)

binnen bedrijven (leiding, uitvoering)

Bedrijf, gezin en overheid

Overheid zorgt voor voorzieningen (onderwijs, veiligheid, schoon milieu).

Overheid doet dit i.s.m. gezinnen en bedrijven

Arbeidsverdeling tussen gezinnen, bedrijven en overheid

Specialisatie

Toeleggen waar je goed in bent

Mensen gaan daardoor goed en snel werken

Productie stijgt => inkomens stijgen => welvaart neemt toe => beter in behoeften voorzien

Is arbeidsverdeling goed of slecht voor de economie?

1. Goed
2. Slecht

Door specialisatie stijgt:

1. Productie
2. Welvaart
3. Alle antwoorden zijn goed
4. Motivatie

Het werk doen waar je het beste in bent.

Het meeste ziekteverzuim komt door werkstress

Je krijgt een vaste aanstelling

Zo leer je beter om te gaan met nieuwe
technieken.

Wat hoort bij elkaar??

arbeidsomstan

digheden

arbeidsvoor waarden

specialisatie

scholing

Door mensen aangestuurd

door computers aangestuurd

betere organisatie

Mechanisatie

Scholing

Automatisering

Geestelijke arbeid wordt door computers overgenomen.

Lichamelijke arbeid wordt overgenomen door machines.

Werknemers moeten kunnen omgaan met nieuwe technieken.

Door een goede planning kan er sneller en beter gewerkt worden

Maken 8.1

Opdracht 6 t/m 10

10 minuten

Herhalen H8

herhaling arbeidsproductiviteit --> arbeidsuren berekenen
Productiecapaciteit --> onderbezetting berekenen

Vraag naar werk (werkgevers) berekenen in arbeidsjaren

Arie van Westen is eigenaar van MiniMarkt, een kleine supermarkt. De winkel is open van 9.00 tot 18.00 uur op maandag tot en met vrijdag, en van 9.00 tot 17.00 uur op zaterdag. Op deze tijden zijn er steeds twee medewerkers aanwezig. Arie denkt erover om de winkel op maandag tot en met donderdag tot 20.00 uur open te houden en op vrijdag tot 22.00 uur (zie bron). Tijdens de avonduren is er één medewerker in de winkel.

Bereken de arbeidsuren per week met de oude openingstijden?

Benoem 3 voordelen van arbeidsverdeling voor bedrijven/samenleving

Productiecapaciteit

Productiecapaciteit = hoeveel kan er gemaakt worden als je alle machines en personeel inzet

Als er niet genoeg werk is dan is er of machines staan stil : onderbezetting

De bezettingsgraad is de werkelijke productie in procenten van de productiecapaciteit

Onderbezetting

Het verschil tussen wat kan en wat het werkelijk is.

Capaciteit / werkelijke productie

Bezettingsgraad

Werklijke productie tov capaciteit.

Wat gebruik ik tov wat kan ik max gebruiken

Een fietsenfabriek heeft een productiecapaciteit van 50 fietsen per dag. Er worden 40 fietsen geproduceerd. Bereken de
1) onderbezetting in aantal stuks
2. De bezettingsgraad in %

Een fietsenfabriek heeft een productiecapaciteit van 50 fietsen per dag. Er worden 40 fietsen geproduceerd. 

1. De onderbezetting is ................ stuks
2. De bezettingsgraad is .............. %

Wat zijn de gevolgen van nieuwe technologie??

1. Prijzen stijgen
2. Belasting wordt verhoogd
3. Loonkosten dalen
4. Laaggeschoold werk verdwijnt

Concurrentiepositie wordt beter

Innovatie  zorgt voor hogere arbeidsproductiviteit

Dus lagere kosten

Dus beter dan je concurrent

Aantal aanbieders	Aantal vragers	Aard van het product	Marktvorm	Voorbeeld
veel	veel	homogeen	volkomen concurrentie	Aandelenmarkt Valutamarkt
veel	veel	heterogeen	monopolistische concurrentie	horeca Kledingzaken
Weinig	Veel	Beide	Oligopolie	supermarkten
1	veel	Homogeen	Monopolie	Trein

Kenmerken van een marktvorm

Monopolistische concurrentie

• Veel aanbieders  
• Producten lijken op elkaar, maar elke aanbieder is uniek
• Voor de klant is er een verschil wie levert of wat het merk/soort is (heterogeen goed) 
• Komt veel voor

Volkomen concurrentie

• Veel aanbieders en veel vragers 
• Prijs wordt bepaald door vraag en aanbod (aandelen)
• Het maakt de vragers niet uit wie levert (homogeen goed)

Oligopolie

• Weinig aanbieders en veel vragers  
  
• Heterogene goederen → producenten moeten met elkaar concurreren 
  
• Homogene goederen → klanten letten vooral op de prijs (er kan een prijzenoorlog ontstaan) 
  
• Specialistische kennis nodig

Monopolie

• Monos = 1 / polein = verkopen
• Eén aanbieder
• Veel vragers
• Homogeen product

Voorbeeld:

De NS, bankbiljetten, elektra.

In Nederland hebben de drie grootste supermarkten meer dan 50% van de levensmiddelenmarkt in handen. De supermarkten houden elkaar goed in de gaten. Als één supermarkt gaat stunten met prijzen, verlagen de andere hun prijzen ook. Zo kan een prijzenoorlog ontstaan.

a. Welke marktvorm is er bij de supermarkten?
b. Wat is het gevolg voor de consumenten?
c. Leg uit dat consument op den duur nadeel kan hebben van prijzenoorlog

Wat voor een marktvorm vormen de terrasjes in Maastricht?

1. Volkomen concurrentie
2. Monopolie
3. Oligopolie
4. Monopolistische concurrentie

Bij monopolistische concurrentie is er altijd sprake van heterogene producten.

1. juist.
2. onjuist.

Hieronder staan vijf marktvormen. Geef van elke martkvorm aan of het gaat om een monopolie of een oligopolie. Sleep de zinnen naar de juiste plek.

Monopolie

Oligopolie

Uitgifte van rijbewijzen

Internet

NS

Microsoft

Onderwijs

Plaats de vier marktvormen in volgorde van veel concurrentie op de markt tot weinig tot geen concurrentie op de markt.

Oligopolie

Monopolie

Volkomen concurrentie

Monopolistische concurrentie

Welk product is homogeen

1. Kaas
2. Bier
3. Wijn
4. Graan