Week 2 - (7.1 De Verlichting)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Tijdvak 7 - Pruiken & revoluties (1700-1800)

Week 2

Programma week 2 - les 1

1. Herhalen leerdoel 1, 2 en 3

2. Leerdoel 4, 5 en 6 uitleg + leerdoelen zelf uitwerken

§7.1 De Verlichting 

 27 Kenmerkend aspect

Rationeel optimisme       en Verlicht denken     dat werd toegepast op alle terreinen van de samenleving: godsdienst, politiek, economie en sociale verhoudingen 

Rationeel: toepassing van het verstand (de rede) ]

Optimisme: Met een positieve blik iets bekijken

Verlicht denken = Gebruiken van het verstand

LES 2 

Programma week 2 - les 2&3

- Een voorbeeld van een verlicht denker Rene Descartes 

- Herhalen KA leerdoel 1, 2 en 3

- Leerdoel 4, 5 en 6 uitleg + leerdoelen zelf uitwerken

Descartes

• 1596 - 1650 (TV7)
• Grondlegger van de moderne filosofie
• Je pense donc je suis -> 'ik denk dus ik ben' 
• Frankrijk, maar woonde groot gedeelte van zijn leven in NL
• Zintuigen bedriegen, hoe weet je of iets echt klopt?
• Hoe kan je jezelf en de wereld onderzoeken?

Descartes

TWIJFEL AAN ALLES!

Het enige waaraan je niet hoeft te twijfelen is ... 

§7.1 De Verlichting 

 27 Kenmerkend aspect

Rationeel optimisme       en Verlicht denken     dat werd toegepast op alle terreinen van de samenleving: godsdienst, politiek, economie en sociale verhoudingen 

Rationeel: toepassing van het verstand (de rede) ]

Optimisme: Met een positieve blik iets bekijken

Verlicht denken = Gebruiken van het verstand

Wat is geen kenmerk van de verlichting?

1. optimisme
2. tolerantie
3. vrijheid van meningsuiting
4. absolutisme

Leerdoelen (KA 27, §7.1) 

1. Leg in jouw eigen in jouw eigen woorden uit welk verband er is tussen de wetenschappelijke revolutie (uit tijdvak 6) en de Verlichting. 

2. Leg uit aan welke ouderwetse denkwijzen en houding het rationele denken van de Verlichting een einde aan wilde maken. 

3. Wie was verantwoordelijk voor het Verlichtingsdenken over godsdienst en wat wilde hij bereiken? 

LEERDOEL 1:

Welk verband is er tussen de wetenschappelijke revolutie (uit tijdvak 6) en de Verlichting. 

  

• In de zeventiende eeuw (1600-1700) werd er tijdens de wetenschappelijk revolutie wetenschappers naar de ware kennis gezocht door te experimenteren en te onderzoeken. 
• In de achttiende eeuw (1700-1800) werd hierop voortgebouwd: er ontstond een denkwijze waarbij optimisme ontstond over de mogelijkheid om met de rede (ratio/het verstand) alles te begrijpen en te verbeteren. 

Wat zijn de twee overeenkomsten tussen de wetenschappelijke revolutie en de Verlichting?

Wat zijn de twee verschillen tussen de wetenschappelijke revolutie en de Verlichting?

VERSCHILLEN

Wetenschappelijke Revolutie

- 1600-1700

- focus op de natuur / wereld (natuurkunde, AK)

Verlichting

- 1700-1800

- focus op de samenleving (gs, MAW, economie)

LEERDOEL 2: 
Leg uit aan welke ouderwetse denkwijzen en houding het rationele denken van de Verlichting een einde aan wilde maken. 

Het rationele denken van de Verlichting wilde een einde maken aan de ‘duisternis’ van onwetendheid, domheid en intolerantie. (bijv. bijgeloof)

let op! geen einde aan religie

Terreinen van de samenleving & verlichting

• Cultuur ( -> godsdienst)
• Politiek
• Economie
• Sociaal ( -> sociale verhoudingen)

Terreinen van de samenleving & verlichting

• Cultuur ( -> godsdienst)                                      Voltaire
• Politiek                                               Locke, Rousseau, Montesquieu
• Economie                                                                    Smith
• Sociaal ( -> sociale verhoudingen)               Rousseau

LEERDOEL 3:
Wie was de bekendste Verlicht denker over godsdienst en wat wilde hij bereiken? 

Voltaire was een fel bestrijder van godsdienstige bekrompenheid en bijgeloof, Voltaire wilde het volgende bewijzen: 

- Hij vond dat alle religies gelijk aan elkaar waren, er kon immers niet bewezen worden wie er gelijk had.

- Hij was een deïst; hij geloofde dat god de wereld in elkaar had gezet, (als een horloge) Voltaire geloofde daarom niet dat god ingreep in het leven van mensen. 

Opdracht/huiswerk

Deel 1
Oefenvragen Verlichting

Deel 2

Voorbereiden leerdoel 4:

Wie waren de bekendste Verlichte denkers over de politiek en wat wilden zij bereiken?