Hoofdstuk 5 Paragraaf 1

• Economie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

Planning 

- Welkom 

- Lesdoelen

- Instructie paragraaf 5.1 

- Maken opgaven paragraaf 5.1 

- Opgaven nakijken

- Terugblik lesdoelen

- Afsluiting 

Planning 

- Welkom 

- Lesdoelen

- Instructie paragraaf 5.1 

- Maken opgaven paragraaf 5.1 

- Opgaven nakijken

- Terugblik lesdoelen

- Afsluiting 

Planning 

- Welkom 

- Lesdoelen

- Instructie paragraaf 5.1 

- Maken opgaven paragraaf 5.1 

- Opgaven nakijken

- Terugblik lesdoelen

- Afsluiting 

Lesdoelen 5.1

• Hoe is de economie in ons land georganiseerd?
• Welke invloed heeft de overheid op de economie?
• Welke instanties geven er advies aan de overheid?

Marktwerking

• Particuliere sector 
• Aanbieders concurreren met elkaar → prijs en/of kwaliteit 
• Lage prijs? → producenten moeten lage kosten hebben
• Hoge kwaliteit? → telkens producten verbeteren + service

Planeconomie

• GEEN marktwerking
• Voorbeeld: Noord-Korea (vroeger Cuba en China)

Hier bepaalt de overheid bij elk bedrijf 

wat het produceert, hoeveel en tegen 

welke prijs.

Vrijemarkteconomie

• Vraag & aanbod bepaalt de prijs
• overheid grijpt niet in met regels/wetten
• V.S. lijkt hier op
• Nergens helemaal → overal een overheid die maatregelen neemt 

Heeft Nederland een planeconomie, vrije markt economie of beide?

1. Planeconomie
2. Vrije markt economie
3. Plan & vrije markteconomie
4. Geen van de antwoorden is juist

Sociale markteconomie

  Taken van de overheid

• zorgen voor veiligheid (politie en leger)
• gezondheidszorg (ziekenhuizen)
• sociale zekerheid (uitkeringen)
• zorgen voor volkshuisvesting (wonen)
• zorgen voor onderwijs

Collectieve goederen &

Privatiseren

Activiteiten  van collectieve sector → particuliere sector

Voordelen:

• Minder kosten en organisatie voor de overheid.
• Prijzen kunnen lager worden door marktwerking.
  
  Nadelen:
  
• Overheid verliest macht.
• Sommige activiteiten stoppen misschien.

Redenen

1. Overheid verwacht betere kwaliteit of lagere prijs
2. Overheid vindt het niet meer nodig om het zelf te doen

Adviseurs van de overheid

De overheid kan bij het maken van keuzes op economisch gebied informatie en/of advies krijgen van:

•  CBS (centraal bureau voor de statistiek)

•  CPB (centraal planbureau)

•  SER (sociaal economische raad) 

CBS = Centraal Bureau voor de Statistiek:

• Verzamelt informatie over oa economische veranderingen.
  

CPB = Centraal Planbureau:

• Onderzoekt wat de gevolgen kunnen zijn van economische beslissingen.
  

SER = Sociaal Economische Raad

• Adviseert over sociaal-economische onderwerpen.
  
• Bestaat uit werkgevers, werknemers en onafhankelijke deskundigen.

Maken opgaven paragraaf 5.1

Huiswerk = heel paragraaf 5.1 !

Opgaven nakijken

- Opgaven 1 t/m 6 nakijken.

- Ga in gesprek met je buurman/vrouw over de antwoorden.        Vergelijk ze met elkaar. 

- Neem de juiste antwoorden over in je schrift. 

Terugblik lesdoelen

• Hoe is de economie in ons land georganiseerd?
• Welke invloed heeft de overheid op de economie?
• Welke instanties geven er advies aan de overheid?

Afsluiting