Alle algemene spelling brugklas

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Brugklas overzicht alle spelling

Spellingsoverzicht 

Punt:

- Elke zin eindigt met een punt.

Voorbeeld:

De lessen van mevrouw Zeetsen zijn altijd erg leuk.

Vraagteken:

- Staat achteraan een vraag.

Voorbeeld:

Zijn de ijsberen ook een bedreigde diersoort?

Uitroepteken:

- Staat achter een uitroep of een bevel.

Voorbeeld:

Hou je mond!

Zit stil!

Pak je boek!

Let op!

Komma:

- bij een opsomming

- in een samengestelde zin TUSSEN twee pv's

- tussen bn

- vóór een voegwoord (staat niet in je boek)

Voorbeelden:

- Je hebt je boek, een schrift en potloden nodig.

- Omdat ik ziek was, ben ik niet naar school gegaan.

- Ik heb een lief, klein, zwart hondje.

- James ligt nog op bed, omdat hij erg moe is.

Aanhalingstekens

- bij een gesprek

- als je citeert

- een woord speciale aandacht geven

regels meervoud

Basisregel:                         -en

1. woorden op -e                        : -s of -n

2. woorden op -a, -i, -o, -u     : 's

3. woorden op -y                        : 's

4. woorden op -ee                     : ën

5. woorden op -ie                       : -ën (soms met extra -e)

6. woorden uit het Latijn          : -i of -a of -s

7. woorden zonder mv              : -

8. woorden op -s/ -f                   : -z of -v

Basisregel

Zelfstandige naamwoorden kunnen in het meervoud eindigen op -en

                                   letter erbij         letter weg           letter veranderen
hond-honden      pak-pakken      beer-beren        muis-muizen
paard-paarden    fles-flessen     daad-daden      werf-werven

1. woorden op -e

Standaard:              uitgang -s

rente - rentes

horloge - horloges

Soms twee meervouden. Dus dan -s en -en

gedachte - gedachtes/ gedachten

2. Woorden op -a, -i, -o, -u

Eindigt een woord op een heldere -a, -i, -o, -u dan krijg je in het mv een uitspraakprobleem.

opa - opa's

ski - ski's

auto - auto's

menu - menu's

3. Woorden op -y

A. klinker + -y                            : geen uitspraakprobleem dus -s

B. medeklinker + -y                : uitspraakprobleem dus 's

jockey - jockeys

hobby - hobby's

4. woorden -ee

Deze woorden krijgen altijd + -ën.

slee - sleeën

fee - feeën

ree - reeën

5. woorden op -ie

A. Klemtoon ligt op -ie     : + -ën

DRIE - drieën

meloDIE - melodieën

geNIE - genieën

B. klemtoon ligt niet op -ie : +n (trema op laatste ë)

BACterie - bacteriën

POrie - poriën

6. woorden uit het Latijn

- Eindigen op -um           : meervoud wordt -a

                                                   meervoud op -s mag ook

- Eindigen op us               : meervoud wordt -i

museum - musea/ museums

politicus - politici

7. woorden zonder meervoud

Sommige woorden hebben geen meervoud

Ze kunnen dus alleen in het enkelvoud voorkomen.

Warmte - liefde - geduld - hersenen

Theorie (verkleinwoorden)

Van de meeste zelfstandige naamwoorden kun je een verkleinwoord maken.

Meestal           =              -je of -tje achter het woord.

vakantie - vakantietje  
schaar - schaartje
dans - dansje

Soort woord met voorbeeld

1. Woorden met een -m               boom
2. Woorden met een -ng            koning
3. Achteraan -a, -o of -u                  opa, auto, paraplu
4. Achteraan -y                                   baby
5. Woorden met cijfers of afkorting     dvd, A4

Regel met voorbeeld

• -pje
  

boompje

• -kje en de -g laat je weg

koninkje

• extra klinker
  

opaatje, autootje, parapluutje

• -'tje

baby'tje

• -'je of -'tje
  

dvd'tje, A4'tje

Tip van de dag!

Twijfel je over een verkleinwoord?
Neem een voorbeeldwoord in je hoofd met dezelfde laatste letter of klank!

Verkleinwoord van cranberry??
Baby eindigt ook met y en dat wordt baby'tje. 

Dus: cranberry'tje!

Trappen van vergelijking

1. stellende trap                                                                      groot      - lief            - mooi

- iets/ iemand is gelijk/ gelijkwaardig

- je gebruikt 'als'

2. vergrotende trap                                                               groter    - liever       - mooier

- iets/ iemand is verschillend (vergelijkt iets)

- je gebruikt 'dan'

3. overtreffende trap                                                            grootst - liefst        - mooist

- iets/ iemand overtreft alles/ iedereen

Trappen van vergelijking (regels)

- Stellende trap                    BN                           vuil

- Vergrotende trap              BN + er(e)            vuiler(e)

- Overtreffende trap           BN + st(e)            vuilst(e)

Er zijn ook afwijkende vormen:        goed - beter - best

ALS/ DAN

- ALS gebruik je na stellende trap 

(je kunt er = bij denken)

- DAN gebruik je na vergrotende trap

(je kunt er < en > bij denken)