Fictie - les

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo, mavo
• Leerjaar 3,4

- Welkom!

- Pak je spullen voor je: leesboek, lesboek, schrift, laptop en pen. 

Lesdoel

- Aan het einde van de les kan je benoemen welke manieren er zijn om de plot van een verhaal spannend te maken.

- Aan het einde van de les kan je deze manieren uitleggen. 

Deel 1 - Fictie

Herhaling fictiebegrippen

Lezen

Nieuwe uitleg

Oefenen

Realistische fictie

• Een verzonnen verhaal kan lijken op de werkelijkheid. 
• Een verhaal is realistisch als het lijkt op de werkelijkheid, geloofwaardig is en geen fantasie-elementen bevat. 

Niet-realistisch

• Als er dingen voorkomen in een verhaal die niet geloofwaardig zijn. 
• Of als er fantasie-elementen voorkomen zoals: tovenaars, zombies en aliëns. 

Waargebeurde elementen

• Een verhaal met waargebeurde elementen blijft fictie.
• Een schrijver voegt dan dingen toe aan het verhaal of verzint er dingen bij. 

Personages

Karakter

• Belangrijkste personage in een verhaal. 
• Meestal één hoofdpersoon. Maar soms ook meer. 

Personages - Karakter

• je weet wat hij denkt en voelt;
  
• je weet wat zijn karaktereigenschappen zijn
  
• (is niet alleen maar goed of slecht);
  
• hij maakt een ontwikkeling door;
  
• kan keuzes maken;
  
• lijkt op een echt mens.

Personages - Karakter

Hoofdpersoon (= karakter):

• Wordt uitgebreid beschreven: je leest wat deze persoon denkt en voelt.
• Heeft meestal een probleem of opdracht in het verhaal dat opgelost of volbracht moet worden. 

Personages - Type

• je weet gedachten en gevoelens niet;
  
• ze veranderen niet;
  
• ze reageren vaak voorspelbaar;
  
• zijn vaak oppervlakkig;
  
• Clichématig
  

Personages - Type

Bijpersoon (=type)

• je komt weinig te weten;
• je komt alleen te weten over een bijpersoon wat de hoofdpersoon hierover vertelt.

Personages - beschrijving

Je kunt personages beschrijven aan de hand van:

• Uiterlijk
• Kenmerken (geslacht, leeftijd, gezondheid, achtergrond)
  
• Karaktereigenschappen
  
• Relaties met andere personages
  

Lezen 

10 minuten in volledige stilte

Met de volgende opdracht: 

(dit kan tijdens of na het lezen worden opgeschreven)

- Omschrijf een personage (type/karakter) vanuit het gelezen fragment

- Geef aan of het realistisch of een niet realistisch fragment is. (leg ook uit) 

Omschrijf je personage.

Leg hier uit of het een realistisch of niet-realistisch fragment is.

Les 30 - Plot

• Ook wel verhaallijn genoemd. 
  
• Waar de (fictie)tekst uitgebreid over gaat.
• Hoe het verhaal in elkaar zit met alles wat er gebeurt; alle ontwikkelingen, veranderingen en hoe het afloopt. 

Plot spannend maken

1. Wisselen in verhaallijnen van verschillende personages.
2.  De verhaallijn afkappen. Op het moment dat de spanning het hoogst is, stopt het verhaal. Dat noemen we een cliffhanger. 
3.  Ontknoping zo lang mogelijk uitstellen. 
4. Je op het verkeerde spoor zetten. Je denkt te weten wie bijvoorbeeld de dader is, maar dan blijkt het toch iemand anders te zijn. Dit noemen we een plotwending of plottwist. 

Een detective of politieserie begint vaak met de misdaad. Je weet al wat er is gebeurd, alleen nog niet hoe. Hoe noemen we deze techniek?

1. wisselen in verhaallijn
2. cliffhanger
3. uitstellen van de ontknoping
4. plottwist

Bij welke techniek zet de schrijver je op het verkeerde been?

1. wisselen in verhaallijn
2. cliffhanger
3. uitstellen van de ontknoping
4. plottwist

Lees fragment 1

In dit fragment zijn 2 plotwendingen aan te wijzen. Welke 2? 

Je kan ze zo in de volgende dia benoemen. 

Welke twee plotwendingen heb je net gelezen?

Fragment 1 komt uit het eerste hoofdstuk van 'De Passievrucht'. In de rest van het boek probeert Armin erachter te komen wie de vader van zijn zoon is. Hoe noem je deze techniek?

1. wisselen in verhaallijn
2. cliffhanger
3. uitstellen van de ontknoping
4. plottwist

Leg uit wat een plot is.

Aan  de slag !

Wat? Maken opdracht 1 t/m 5

Waar? Les 30

Hoe? Individueel of in tweetallen

Tijd? 15 min.

Hulp? Boek, LessonUp, klasgenoot of docent

Klaar? Werken aan je PWS