BUR - 1.3 - Verkiezingen en formatiespel

• Burgerschap
• MBO
• Studiejaar 1

Verkiezingen en formatie

Verkiezing in de klas

Formatiespel

De verkiezingen zijn geweest. We gaan dadelijk kijken naar de uitslag, maar eerst nog even naar de essentie en onze eigen verkiezingen.

Eerlijke en vrije verkiezingen zijn essentieel voor een democratie. Het is het moment van de overdracht: het volk draagt de zeggenschap, de wetgevende macht, over aan de volksvertegenwoordiging. Dat is wat er gisteren gebeurde in het land. En vandaag gaan we dat in de klas nog een keer overdoen...

Onze eigen verkiezingen

- Doe een stemwijzer online

- Bepaal op welke partij je wilt stemmen

Tijd om te gaan stemmen. Volg de aanwijzingen van de docent op. Iedereen krijgt een stembiljet, let op de regels voor het stembiljet (ongeldig als jouw identiteit is te achterhalen, blanco stemmen mag, meerdere vakjes aangekruist maakt ongeldig, enz). De docent laat voorbeelden zien in de klas.

Regelen: printen stembiljetten, stembus regelen, potlood regelen, desinfecteermiddel gebruiken, enz.)

Na het sluiten van het stembureau is het tijd voor het tellen van de stemmen. Hier een video met uitleg.

Tijd voor ons om te gaan tellen. Docent verdeelt de rollen. Let op: eerst de niet gebruikte stembiljetten of ongeldig gemaakte stembiljetten verzamelen en apart leggen. Daarna pas stembus open en tellen. 

Bekendmaking van de uitslag in de klas. Schrijf het op een whiteboard.

Landelijke uitslag

Dit is de uitslag nadat alle stemmen geteld zijn. Deze uitslag is nog niet officieel, morgen, op 26 maart komt de Kiesraad met de definitieve uitslag en dan worden ook de voorkeursstemmen bekend gemaakt.

In Nederland kijken we naar de landelijke uitslag! In tegenstelling tot bijv. VS en UK. Daar werken ze met een districtenstelsel. Het hele land is in kleine stukjes opgedeeld. Per deeltje wordt gekeken naar de uitslag en degene die de meeste stemmen krijgt, wint alle stemmen in dat gebiedje. Dit overzicht is van 2017, dan zou de VVD dus supergroot zijn geworden.

Samenwerken

Formeren van een nieuwe regering

Formeren = samenstellen, scheppen, vormen

Door het systeem dat we gebruiken in Nederland heeft nooit een partij de absolute meerderheid (>76 zetels). Daarom moeten verschillende partijen samenwerken om een meerheid in het parlement te hebben. Dit gebeurt tijdens de formatie: partijen onderhandelen en maken afspraken die worden vastgelegd in het regeerakkoord. 

Doel kabinetsformatie

Coalitie (samenwerking) van meerdere partijen vormen die samen de meerderheid hebben in de Tweede Kamer.

Afspraken worden vastgelegd in het regeerakkoord.

De twee grootste partijen zijn VVD en D66, zij nemen het initiatief bij het formeren. Zij hebben verkenners aangewezen. 

Veel mensen verwachten dat ze sowieso CDA erbij vragen. Maar dan heb je nog geen meerderheid. 

Ze zouden kunnen doorgaan met de oude coalitie, dan hebben ze een meerderheid. Maar CU en D66 zitten niet op een lijn als het gaat om de discussie over voltooid leven. D66 wil dit aan de Kamer overlaten maar het is twijfelachtig dat CU dat goed vindt, ze willen niet in een regering zitten die dit uiteindelijk moet uit gaan voeren.

De VVD heeft voorgesteld om JA21 uit te nodigen voor de formatie. Dat is een rechtse partij, de vraag is of D66 dit wil en of ze er dan vervolgens ook uitkomen.

Even een zijstap, je zou ook helemaal over rechts kunnen gaan. Maar Rutte heeft PVV en Forum uitgesloten om mee te praten.

Als JA21 niet werkt, dan zou je over links moeten. Maar PvdA wil niet als enige linkse partij in een regering, die klampt zich vast aan GroenLinks. Je hebt dan wel een grote meerderheid maar wil de VVD met het progressieve D66 en twee linkse partijen? Waarschijnlijk niet.

Op dit moment lijkt in ieder geval vast te staan dat VVD en D66 de kern van het nieuwe kabinet vormen, de rest moet tijdens de formatie geregeld worden.

Formatiespel

Hoe werkt de kabinetsformatie?

Groepjes maken

Docent heeft de leiding! 

Geef je partij een naam!

Let op: maak een even aantal groepjes, anders wordt het onderhandelen ingewikkeld. 

Standpunten bepalen

Lijst van 10 punten samenstellen

Standpunten op een rij

Volgorde van je standpunten GEHEIM houden!

Onderhandelen

De formatie begint! Docent wijst onderhandelingen aan.

Motto

Bepaal een motto en benoem een woordvoerder.

Het resultaat

Jouw standpunt opgenomen = tel de punten

Samen nieuw standpunt bepaald = punten optellen : 2

Per partij je punten tellen

Hoeveel punten heeft jouw
partij gehaald?

Geef partijnaam en punten!

Vragen?

Volgende week: aftrap circulaire economie