Cultuur van het moderne 8.3, distopia, utopia, entartet

• Kunst
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

welkom!

Kubv theorie

Cultuur van het moderne 8.3

Cultuur van het Moderne 8.3

Vorige les: 

Constructie

Design en Architectuur

Rietveld, de Stijl, Bauhaus, Funtionalisme, form follows functie,

Utopia

Broadacre city, Urbanisme, CIAM, Dorothy

Streamlining

Cultuur van het Moderne 8.3

Dystopie

- Metropolis door Fritz Lang ( 1890-1976)

- De stad Mahagonny, Bertold Brecht en Kurt Weill

- Modern Times, Chaplin

Entartet

Verdorven kunst, Propaganda, Wereldtentoonstelling, Leni Riefenstahl

Utopia

ideale samenleving!

Utopia

Thomas More 1516 omschrijft de

Ideale samenleving op het fictieve eiland Utopia.

Utopia als inspiratiebron.

Begin 20e eeuw lijkt Utopia verder weg dan ooit.

In de korte periode tussen WOI en WOII is er weer hoop op een ideale wereld en worden dromen omgezet in ontwerpen

Utopia

Architecten ontwerpen hun ideale wereld.

Usonia

Frank Lloyd Wright (1867-1959)

United States of North Amerika + Utopia

herinrichting.

Bestaande steden en dorpen ontmantelen

alle grond gelijkmatig verdelen onder 

alle inwoners.

nieuwe infrastructuur: Broadacre City

Broadacre City

Raster van van een acre (0,4 hectare)

Goedkoop te bouwen 'Usonische' huizen

oertype: Jacobs House Usonia I (1936)

Urbanisme 1925

toekomstige functionele stad

3 miljoen mensen wonen en werken

centrum 24 enorme wolkenkrabbers

buiten centrum woonwijken; vredig te midden van zuivere lucht wonen

Urbanisme 1925

Verkeer wordt om wijken heen geleid.
Wonen, werken en recreëren zijn gescheiden.
Architectuur en plattegrond zijn rechtlijnig en geometrisch.

Emerald City

film veranderd van zwart-wit naar technicolorfilm

hoogtepunt Golden Age Hollywoodfilms

yellow brick road; leidt naar Emerald City

groengekleurde utopische stad

Streamlining: moderne ontwerpstijl met
gestroomlijnde vormen.

Somewhere over the rainbow, skies are blue. And the dreams that you dare to dream, really do come true

DYSTOPIE

Dystopie

Denkbeeldige samenleving met louter ellende en misstanden tegenovergestelde van een utopie

Dystopie = een waarschuwing: zo moet het dus niet

1e helft 20e eeuw waarschuwen kunstenaars voor de gevaren van totalitaire machthebbers en uitbuiting van arbeiders.

Metropolis 1927 _film

Fritz Lang (1890-1976) maakt film over een

stad waarin enkele fabrieksdirecteuren vanuit de centrale toren 

regeren over een massa werkers die hun hele leven ondergronds blijven

Mens ondergeschikt aan machine

fordisme: economie en filosofie achter standaardisatie en massaproductie

Metropolis

Een van de duurste films uit de periode van de stille film

Geld vooral voor decors, deels schaalmodel

Lijkt op het doek echt: revolutionair

Groot voorbeeld voor latere filmproducties

Bertolt Brecht & Kurt Weill

Opera: 'De opkomst en ondergang van de stad Mahagonny, 1930

Kritiek op de hebzucht door het kapitalisme. 

Geen Stanislavski-methode (gevoel uitdiepen van personage).

Vervreemdingseffecten om gevoel van realiteit eruit te halen.

Doel: publiek aanzetten tot nadenken.

Episch theater: een verteller die het verhaal uitlegt. 

Het publiek mag zich niet kunnen identificeren(inleven) met de personages.

Mahagonny

Brecht zet zich af tegen traditionele theater

vervreemdingseffecten

verhaal wordt met sprongen verteld

publiek kan zich niet makkelijk met personages identificeren

verteller legt alles vooraf uit

episch theater: theater zonder vierde wand

Royal opera (2015)

Episch theater

Met het doorbreken van de vierde wand, wordt de stijlvorm bedoeld

waarbij een personage (of de acteur) zich ineens rechtstreeks tot het publiek wendt en daarmee erkent dat de realiteit die werd opgeroepen een illusie is. 

Het doorbreken van de vierde wand wordt soms gebruikt

voor een komisch effect. Het is een voorbeeld van vervreemding. 

Voorbeeld: 'House of cards'

Modern Times 1936

Eerste geluidfilm
'Talkie' = geluidsfilm

Charlie Chaplin

zwijgt als hoofdrolspeler

Aanklacht tegen Fordisme en 

lopende band

Wat valt er NIET onder filmtechnische vormgeving?

1. Cameravoering
2. mise-en-scène
3. Geluidseffecten
4. Montage

Modern Times

Arbeiders als kudde de fabriek ingedreven

doen hun werk zonder bij na te denken

bij 1 (Chaplin) slaan de stoppen door

kan het niet bijhouden, beland op de lopende band en wordt opgeslokt door tandraderen van een enorme machine

hij blijft ondertussen handeling uitvoeren waar hij voor betaald wordt

> metafoor voor moderne mens die wordt vermalen door machines waarmee hij zich omringt

ENTARTET

Entartet

1933: Hitler aan de macht

grootschalige vernietiging van moderne kunst

alle expressionistische, kubistische en abstracte schilderijen worden uit de musea gehaald

Verbod op jazzmuziek

Nazi's gebruiken moderne media (radio en film) voor propaganda

> Leni Riefenstahl, filmmaker

Entartete Kunst

Een term die in nazi-Duitsland (1933-1945) werd gebruikt om kunst aan te duiden die niet aan de eisen van het nationaalsocialistische regime voldeed. Het ging vooral om moderne kunst uit die tijd, zoals abstracte kunst en het expressionisme. Het betekent in het Nederlands "ontaarde kunst" (of: gedegenereerde), daarbij refererend aan de door de nazi's wel esthetisch en moreel juist geachte "Arische" kunst.[

Huiswerk

Leren hoofdstuk 8
Maken drillstar 8.3