Effecten

• Film
• MBO
• Studiejaar 1

Effecten

in films

In deze les kijken we naar verschillende soorten effecten die gebruikt worden in het filmmaakproces.

GESCHIEDENIS

Veel mensen denken dat special effects iets is van de laatste decennia maar dat klopt niet. Want al vanaf het begin van cinema werden effecten gebruikt. Natuurlijk bestonden er toen nog geen computers dus werden de effecten met praktische en technische oplossingen gemaakt.

Laten we eens kijken naar wat voorbeelden uit het begin van de filmgeschiedenis.

SFX - Practical effects

Special Effects (SFX) zijn eigenlijk practical effects  die gebeuren op camera, oftewel fysiek op de set.

Als je een lucifer in een blikje benzine laat vallen en de resulterende explosie opneemt, zijn dat practical special effects. Als je een prothetische arm bouwt, deze dan aan je acteur bevestigt en hem vervolgens laat afscheuren en het bloed eruit spuit, dan is dat een practical special effect. Dat geldt ook voor schotwonden, het afvuren van losse flodders, het neersteken van mensen etc.

Hier een paar voorbeelden van practical effects: Lord of the Rings, Dark Knight

VFX - Post-productie

Visual Effects (VFX) worden gedaan in post-productie (dus niet op de set maar na het maken van de filmopnames), tegenwoordig meestal met een computer. En dan in combinatie met geschoten beelden op de set.

Als je een computermodel van een ruimteschip maakt en ermee over de achtergrond van je scène vliegt, is dat VFX. Als je een acteur een groen scherm geeft om het te laten lijken alsof hij uit een vliegtuig valt, is dat VFX. Tegenwoordig is VFX vaak goedkoper dan SFX, dus vaak worden explosies, bloedspatten en snuitflitsen gedaan als VFX.

CGI - Computer

Computer Generated Images (CGI) zijn bewegende beelden gemaakt met computertechnologie. 

CGI kan worden gebruikt om effecten, personages of achtergronden in een film te maken. Het kan ook worden gebruikt om een film in zijn geheel te maken.

Compositing

Compositing is het proces van het combineren van meerdere visuele elementen uit verschillende bronnen in een enkel beeld. Het kan zo simpel zijn als twee foto's over elkaar heen leggen of zo complex als het combineren van verschillende soorten beelden.

Matte & Glass shots

In deze techniek worden schilderijen of digitaal gemaakte achtergronden aan een scène toegevoegd om objecten, gebouwen of landschappen te maken. Matte shots kunnen worden gebruikt om nieuwe gebouwen of fantasierijke elementen toe te voegen aan een reeds bestaand landschap. Ze kunnen ook worden gebruikt om het uiterlijk van een bestaande locatie te wijzigen.

Blue & Green Screen

Naast dubbele belichting is de meest voorkomende en bekendste compositietechniek het fotograferen met green screen (of blue screen). Dit proces wordt chroma keying genoemd en de eenvoudigste definitie is dat een effen achtergrondkleur wordt vervangen door een nieuwe achtergrondafbeelding.

Laten we eens kijken naar de geschiedenis van compositing en de green screen.

Wat denk jij dat anders is aan acteren in een green screen studio?

Motion & Performance Capture

Techniek waarbij acteurs speciaal ontworpen pakken of sensoren dragen die hun bewegingen en gelaatsuitdrukking vastleggen. Deze ‘animation data’ worden vervolgens gebruikt als basis voor het maken en animeren van een computergegenereerd model.

Andy Serkis

Als je het over motion / performance capture hebt, dan kan je natuurlijk niet om Andy Serkis heen. Hij is groot geworden door zijn werk met motion en performance capture en heeft de beste personages neergezet.

Wat denk jij dat een acteur goed moet kunnen om performance capture te kunnen doen?

CREW

HEDEN

Vandaag de dag bevat bijna elke film VFX. Bij actie-, sciencefiction- en fantasyfilms weet het publiek daar van, maar ook in veel films waar je het niet van zou verwachten zijn gemaakt met green screens en zitten vol met effecten die in de post-productie zijn toegevoegd.

TOEKOMST

In deze les hebben we het gehad over het verleden, maar hoe zit het met de toekomst? Waar gaan we heen? Blijven we bij chroma keying of is er een alternatief?

The Mandalorian heeft in plaats van chroma keying gekozen voor een techniek van LED-muren.

Bekijk deze clip achter de schermen over hoe dat werkt en welke voordelen het heeft.

Wat zijn de voordelen van een LED-wall?

En als afsluiter nog een van de bekendste voorbeelden:

de bullet time shot uit The Matrix

Meld je je nog even bij mij af...?