Ik werk!

• Burgerschap
• MBO
• Studiejaar 2

Ik werk!

Lesdoelen

- Je kunt de begrippen arbeidsovereenkomst, arbeidsvoorwaarden, cao en vakbond uitleggen.

- Je kunt drie soorten arbeidsovereenkomsten voor een werknemer in loondienst benoemen.

- Je kunt met behulp van voorbeelden uitleggen wat een verzorgingsstaat inhoudt en wat sociale zekerheid is.

- Je kunt uitleggen wat de Arbowet is en wat de Arboregels zijn in jouw sector

Waarom werk je?

Arbeidsovereenkomst

- Een arbeidsovereenkomst is een contract tussen werkgever en werknemer.

- Bevat afspraken over loon, taken, werktijden etc.

Waarom is een arbeidsovereenkomst belangrijk?

- Bescherming van werknemersrechten.

- Duidelijkheid over plichten en beloningen.

- Wettelijke zekerheid voor beide partijen.

Soorten arbeidsovereenkomsten

1. Bepaalde tijd: contract voor een vaste periode, bijv een jaarcontract.

2. Onbepaalde tijd: contract zonder einddatum, geeft meer zekerheid.

3. Oproep/nul-uren contract: alleen werken wanneer nodig, flexibeler maar minder zekerheid.

Welk contract geeft de meeste zekerheid? Welke geeft het meeste vrijheid?

Arbeidsvoorwaarden

Arbeidsvoorwaarden zijn voorwaarden waaronder werknemers hun arbeid verrichten, zoals is vastgelegd in een arbeidsovereenkomst.

Soorten arbeidsvoorwaarden

- Primaire arbeidsvoorwaarden: loon, werkuren, toeslagen, pension, vakantiegeld.

- Secundaire arbeidsvoorwaarden: reiskostenvergoeding, scholing, verlof, extra verzekeringen.

- Tertiaire arbeidsvoorwaarden: flexibele werktijden, kerstpakket, luxe bedrijfskantine, bedrijfsuitjes.

- Flexibele arbeidsvoorwaarden: werknemer kan kiezen, bijv. extra vakantiedagen of een fietsplan

CAO en vakbond

CAO (Collectieve Arbeidsovereenkomst) = een contract met sector brede afspraken over loon, werktijden en andere voorwaarden.

Vakbond: organisatie die opkomt voor werknemersbelangen, onderhandelt met werkgevers over de CAO.

Vraag: waarom onderhandelen vakbonden namens werknemers?

Loonstrookje 

Wat staat erop?

• Bruto- en nettoloon
• Belastingen en premies
• Opbouw van vakantiegeld
• Toeslagen

Verzorgingsstaat en sociale zekerheid

Verzorgingsstaat: de overheid zorgt voor het welzijn van de burgers (zorg, onderwijs, uitkeringen).

Sociale zekerheid: financiële vangnetten zoals de AOW en de ziektewet.

Participatiesamenleving: meer eigen verantwoordelijkheid, minder afhankelijk van de overheid.

De Arbowet

Wat regelt de Arbowet?

• Veilige en gezonde werkomstandigheden
• Verplichtingen voor werkgevers en werknemers
• Bescherming tegen gevaarlijke situaties en overbelasting.

Bijvoorbeeld: maximale werktijd en pauzes

Fit en gezond op werk

Waarom is dit belangrijk?

• Je werkt een groot deel van je leven.
• Gezondheid beïnvloedt werkplezier en productiviteit.

Tips: 

• Balans tussen werk en privé.
• Voldoende beweging

Wat is het belangrijkste kenmerk van een arbeidsovereenkomst?

1. De werknemer mag zelf zijn werktijden bepalen.
2. Er worden afspraken gemaakt over loon, taken en werktijden.
3. De werkgever kan de werknemer zonder reden ontslaan
4. De werknemer werkt altijd op basis van een nul-uren contract

Wat valt onder primaire arbeidsvoorwaarden?

1. Reiskostenvergoeding en scholing.
2. Loon, werkuren en vakantiegeld.
3. Bedrijfskantine en kerstpakket.
4. Flexibele werktijden en fietsplan

Wat is een Collectieve Arbeidsovereenkomst (CAO)?

1. Een contract tussen een werknemer en een werkgever.
2. Een document waarin alleen het loon en werktijden staan.
3. Een tijdelijke overeenkomst die na een jaar automatisch stopt.
4. Een overeenkomst waarin sector brede arbeidsvoorwaarden zijn vastgelegd.

Wat betekent sociale zekerheid?

1. Een stelsel van uitkeringen en voorzieningen om burgers financieel te ondersteunen.
2. Een verzekering die alleen werkgevers afsluiten.
3. Een afspraak in de arbeidsovereenkomst over pensioenen.
4. Een contractvorm voor werknemers met flexibel dienstverband.

Aan de slag! 

Maak opdracht 1 t/m 4 op code name future

Succes! :)