VEI M4 1.5: Voortplanting 2023

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

Biologie week 38 2023

Welkom, fijn dat jullie er zijn!!!!

• Ga rustig op je plek zitten.

• Boek, pen, schrift en laptop (dicht) klaarleggen op je tafel.

Thema 1 

Planten

Huiswerk

Huiswerk voor dinsdag 26 september:

Basisstof 3 en 4 af, alles wat in je planner staat.

Basisstof 9.4: Voortplanting

Terugblik basisstof 4

Wat weet je nog?

Planten kunnen glucose omzetten in andere bruikbare stoffen

1. Waar
2. Niet waar

Welke 6 voedingsstoffen ken je?

6 Voedingsstoffen

• eiwitten
• koolhydraten (suikers, zetmeel)
• vetten
• mineralen 
• vitaminen 
• water 

Producten

Functies

Wat is de functie van deze assimilatieproducten?

Glucose

Zetmeel

Cellulose

Eiwitten

Vetten

Brandstof

Opslag in bladeren en wortels

Maken cytoplasma en opslag in zaden

Opslag in zaden

Opbouw van cellen

Functies assimilatieproducten

• Glucose: brandstof 
• Zetmeel: opslag in bladeren en wortels
• Cellulose: opbouw van cellen
• Eiwitten: maken cytoplasma, opslag in zaden
• Vetten: opslag in zaden

Leerdoelen basisstof 5

• Je kunt beschrijven hoe ongeslachtelijke en geslachtelijke voortplanting plaatsvinden en je kunt hiervan voorbeelden bij planten geven.
• Je kent onderdelen van bloemen en hun kenmerken en functies
  

Voortplanting bij planten

Twee soorten voortplanting:

• Ongeslachtelijke voortplanting
  
• Geslachtelijke voortplanting

Mitose vs. meiose

Mitose:

• Gewone celdeling
• Dochtercellen identiek aan moedercel
• Hetzelfde genotype

Mitose vs. meiose

Meiose:

• Vorming geslachtscellen
  
• Halvering chromosomen
  
• Nakomelingen nieuw genotype

Ongeslachtelijke voortplanting

• Stekken
  
• Knollen en bollen
  
• Enten
  
• Uitlopers en wortelstokken
  

Ongeslachtelijke voortplanting 

Stekken

• Stuk van blad of stengel wordt afgesneden
  
• Op het snijvlak vormen zich wortels
• Gaat een nieuwe plant groeien

Ongeslachtelijke voortplanting 

Knollen

• Verdikte stengel of wortel
• Bevat veel reservestoffen
• Uit de knol ontstaat de nieuw plant

Bollen

• Rokken -> verdikte bladeren met reservestoffen
• Knoppen -> hieruit ontstaat een nieuwe plant
• Reservestoffen uit de rokken wordt verbruikt

Ongeslachtelijke voortplanting 

Enten

• Een ent en onderstam
• Vaatbundels groeien aan elkaar vast

Ongeslachtelijke voortplanting 

Uitlopers en wortelstokken

• Horizontaal groeiende stengels
• Kunnen jonge planten uit ontstaan

Geslachtelijke voortplanting

• Twee kernen van geslachtscellen versmelten
  
• Ontstaat een bevruchte eicel
• Eicel kan uitgroeien tot een nieuw individu

Een boer wil dat het genotype (DNA) van zijn aardappels niet verandert. Welk type voortplanting is hiervoor geschikt?

1. Geslachtelijk
2. Ongeslachtelijk

Bij mitose...

1. Blijft het aantal chromosomen gelijk.
2. Wordt het aantal chromosomen gehalveerd.

Het maken van zaadcellen vindt plaats door ...

1. Mitose
2. Meiose

Bij meiose ...

1. Blijft het aantal chromosomen gelijk.
2. Wordt het aantal chromosomen gehalveerd.

Opdrachten

Maak opdr. 42, 44, 46, 47 en 48

Bouw en functie van bloemen

Bouw van een bloem

Mannelijke voortplantingsorganen

• Meeldraden -> bestaat uit helmdraad en helmknop
  
• Stuifmeel ontstaat in de helmknop

Vrouwelijke voortplantingsorganen

• Elk zaadbeginsel bevat één eicel
• Planten kunnen één of meerdere stampers hebben

Eenslachtig vs. tweeslachtig

Welk deel van de plant is bedoeld om insecten te lokken?

1. Kelkbladeren
2. Kroonbladeren
3. Bloembodem
4. Stamper

Welk deel van de plant is bedoeld om stuifmeelkorrels te verspreiden?

1. Kelkbladeren
2. Stamper
3. Nectarkliertjes
4. Meeldraden

Wat is bevruchting bij planten?

1. als een plant een vrucht heeft
2. als de kern van de stuifmeelkorrel samensmelt met de kern van de eicel
3. als een boom appels heeft
4. Als een plant stuifmeelkorrels heeft

Opdrachten

Maak opdr. 43, 45, 49, 50