H12.2 les 3 opfrissen koolstofchemie

• Scheikunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5,6

H12 Materialen

les 3

Opfrissen koolstofchemie 

Na afloop van deze les

- kun je koolstofverbindingen herkennen aan de karakteristieke groep

- kun je de structuurformule tekenen als de naam gegeven is

- kun je de systematische naam geven als de structuurformule gegeven is

- kun je cis/transisomeren tekenen en benoemen

Eigen werk

Na afloop van deze les:

Leren: H10.1

Doorlezen: H10.2 additiereacties (blz 30)

Maken: voorkennistoets H12 (online) 

Systematische naamgeving koolstofverbindingen

In het volgende filmpje krijg je een kort overzicht van alle karakteristieke groepen.

Je kunt dit terugkijken als je niet meer weet hoe je ze moet benoemen

voorbeeld

Hierna volgt een filmpje over 

cis/trans isomerie

Je kunt dit bekijken als je nog meer uitleg nodig hebt over dit onderwerpen

Systematische naamgeving

De volgende opgaven gaan over de systematische naamgeving van koolstofverbindingen. Je kunt:

- aangeven welke karakteristieke groepen aanwezig zijn

- de structuurformule tekenen als de naam gegeven is

- de naam geven als de structuurformule gegeven is

- de molecuulformule geven als de naam en/of structuurformule gegeven is

Leerdoel 1

Alkaan

Alkeen

Alkyn

C₄H₈

C₆H₁₄

C₈H₁₆

C₇H₁₂

C₂H₂

C₅H₁₂

hept-2-een

hexadecaan

ethylbutaan

oct-3-yn

Pak je schrift:

Benoem van elk van de drie stoffen alle karakteristieke groepen die zich in de moleculen bevinden 

(antwoord op volgende dia)

Leerdoel 3

Benoem van elk van de drie stoffen alle karakteristieke groepen die zich in de moleculen bevinden (antwoord op volgende dia)

uitwerking

1: methoxy- en hydroxygroep

2: oxo-groep  en zuurgroep

3: benzeenring, dubbele binding en estergroep

Dit is een

1. ester
2. aldehyde
3. ether
4. keton

Dit is een

1. ester
2. aldehyde
3. ether
4. keton

Dit is een

1. ester
2. aldehyde
3. ether
4. keton

Benzeen is een verzadigde koolwaterstof

1. Waar
2. niet waar

Welke van onderstaande verbindingen heeft de grootste molaire massa?

1. hexaan
2. hex-1-een
3. hex-1-yn
4. benzeen

Wat is de juiste naam?

1. hexanol
2. hexaan-5-ol
3. hexaan-1-ol
4. hexaan-2-ol

Geef de naam van dit alkanol.

1. Pentaan-1-ol
2. methylpentanol
3. 3-methylpentaan-1-ol
4. 3-ethyl-butaan-1-ol

Teken in je schrift de additie van water aan but-2-een. Welk(e) stof(fen) ontstaan?

1. butaan-1-ol
2. butaan-2-ol
3. butaan-3-ol
4. butaan-2-ol en butaan-3-ol

Geef de naam
van dit
molecuul

1. propaanamine
2. propaan-2-amine
3. 2-propaanamine
4. propaandiamine

sleep de juiste naam bij de juiste structuur

butaan-1-amine

methaanamine

methaandiamine

Welke stoffen zijn isomeren?

1. ethoxyethaan en butaanzuur
2. butanal en ethylethanoaat
3. ethylethanoaat en butaanzuur
4. ethoxyethaan en ethylethanoaat

Wat is de molecuulformule van 2-hydroxy-3,4-dioxopentaanzuur?

1. C5H4O4
2. C5H6O5
3. C5H4O3
4. C5H6O3

Welke stof kan NIET ontstaan bij de additiereactie tussen methanol en buta-1,3-dieen?

1. 1,2-dimethoxybutaan
2. 1,3-dimethoxybutaan
3. 1,4-dimethoxybutaan
4. 2,3-dimethoxybutaan

Geef de systematische naam (je kunt inzoomen op de figuur).

Wat voor een soort stof (klasse) is dit?

Geef de molecuulformules die horen bij de drie verkorte structuurformules hiernaast 

(je kunt inzoomen op de figuur).

Welke drie reactietypen herken je? Geef de nummers en benoem deze drie.

Teken de volgende structuurformules 

(antwoorden op ELO>studiewijzer>H12> "uitwerkingen LU SE3") 

1.     2,4-dimethylpentaan-2-amine  
2.     4-aminobenzenol
   
3.     3-chloor-2-ethylcyclobuteen
4.     3-ethoxy-4-oxobutaanzuur
   
5.     2-aminoethylmethylpropanoaat

Teken vier isomeren van C4H8O2 in structuurformules in je schrift 

Gebruik elk van de volgende groepen minstens één keer: 

1. zuur
2. ester
3. ether
4. keton.

Stereo-isomerie

De volgende opgaven gaan over cis-trans isomerie 

Je kunt deze isomeren tekenen en benoemen 

Bij één van onderstaande stoffen is er sprake van cis/trans isomerie. Bij welke stof is dat?

1. 1,2-dichloorethyn
2. 1,2-dichloorethaan
3. 1,1-dichlooretheen
4. but-2-een

Teken en benoem de cis/trans-isomeren van de volgende stoffen (indien van toepassing) in je schrift 

1) but-2-een; 

2) 1,1-dichloorpropeen; 

3) 1,2-dichloorcyclobutaan;

4) benzeen-1,4-diol; 

5) 1,2-dichloorcyclopropeen

uitwerkingen komen in Magister

Deze stoffen vertonen structuur-isomerie, maar welke vertonen daarnaast ook cis/trans-isomerie?

Alléén structuur-isomerie

Ook cis/trans-isomerie

but-1-een

3-chloorpentaan

but-2-een

1,4-dichloorcyclohexaan