les 4 2.1 Organen van mensen 2.2 Organen van planten

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1

Startklaar

• Op je plek zitten 
• Telefoon in het Zakkie 
  
• Jas over de stoel, oortjes in de tas, tas op de grond
• Schoolspullen op tafel: Boek, Chromebook, JdW-map, etui 

1. Startklaar

Bij de start van iedere les verwelkomt de docent de leerlingen bij de ingang van de deur, noemt leerlingen bij naam, maakt oogcontact en besteedt aandacht aan hun welbevinden. De docent geeft het goede voorbeeld en spreekt hoge verwachtingen uit voor het verloop van de les door succescriteria op gewenst gedrag, schooltaal en effectief leren te benoemen. De leerlingen zijn startklaar: ingelogd in LessonUp, telefoons opgeborgen in het Zakkie, en JdW-map op tafel.

Wat is een organisme?

Hoe blijft een organisme in leven?

2.1 Organen van mensen
2.2 Organen van planten

Huiswerk
blz. 77 en 78

opdracht
1, 2, 3, 4 en 5
blz. 82
opdracht 1, 2, 4, 5, 6, 7, 8 en 9

Leerdoelen

Aan het eind van deze les kan je...
2.1.1 Je kunt uitleggen wat organen en orgaanstelsels zijn.

2.1.2 Je kunt organen benoemen in een torso.

2.1.3 Je kunt drie orgaanstelsels van de mens beschrijven.

Leerdoelen

Aan het eind van deze les kan je...
2.2.3 de bouw en functie van
         wortels, stengels en
         bladeren beschrijven.

2.2.4 orgaanstelsels van
         planten beschrijven met
         hun functie.

Organen van mensen

Orgaan:
Een deel van een
organisme
met een bepaalde taak.

bvj.secure.malmberg.nl

Organen van mensen

Torso: Model van een mens zonder
              armen en benen.

Orgaanstelsels

Orgaanstelsel: Een groep organen die samenwerken aan een taak.

Organen voor de vertering

Orgaanstelsels van de mens

verteringsstelsel

bloedvatenstelsel

ademhalingsstelsel

bvj.secure.malmberg.nl

Organen van planten

Huiswerk
Bladzijde 82 en 83
Opdracht 1 en 2
Bladzijde 86, 87 en 88
Opdracht 4, 5 en 6, 7 en 8.

Organen van planten

• wortels
• stengels
• bladeren
• bloemen

bvj.secure.malmberg.nl

wortels

- groeien in de grond

- bestaan uiteen dikke
    hoofdwortel met zijwortels
- hebben wortelharen aan de 
   uiteinden van de zijwortels

                                           

Hoofdwortel met zijwortels en wortelharen

 

   grond

wortelstelsel

wortelstelsel

- alle wortels van
   een plant samen
- verschilt bij elke
  plant

rwee wortelstelsels

bvj.secure.malmberg.nl

Functies van het wortelstelsel

• water en voedingsstoffen opnemen uit de
    bodem

• de plant stevig vastzetten in de grond

• reservestoffen opslaan

Opslag reserve stoffen in een paardenbloem

In de lente kunnen uit de wortel snel bladeren en bloemen groeien. 

Daarvoor gebruikt de plant de reservestoffen uit de wortel.

in de winter

in de zomer

reservestoffen

Functies van het wortelstelsel

• water en voedingsstoffen opnemen uit de
    bodem

• de plant stevig vastzetten in de grond

• reservestoffen opslaan

Stengels

Tussen de wortels en de bladeren van een plant zitten de stengels.

Stengels hebben twee functies:

• transport (vervoer) van stoffen.

• stevigheid geven aan de plant, door hout of water.

    

Bladeren en stengels worden slap bij een tekort aan water

de plant heeft voldoende water gekregen 

de plant heeft onvoldoende water gekregen

Proef: transport door een stengel

1. bij het begin van de proef

2. enkele dagen later

Er is een rode kleurstof gedaan in het water.

Bladeren

Blad

- bladsteel

- bladschijf

De functie van de bladeren
- voedsel maken door de fotosynthese

   maken door fotosynthese.

De verschillende delen van een blad

nerven

Functie van de nerven

- geeft stevigheid aan het blad

- zorgen voor transport van
   water met voedingsstoffen naar

   het blad.

Vatenstelsel

Vaten:

Lange dunne buisjes in een stengel.

Vatenstelsel

Alle vaten van een plant samen noem je het
vatenstelsel. 

Functie van het vatenstelsel
- transport.

• Water met voedingsstoffen gaat van de wortels naar de bladeren.

• Voedsel (glucose) uit de bladeren gaat naar de rest van de plant.

De glucose heeft de plant gemaakt bij de fotosynthese.

Ligging vaatbundels

Vaatbundel:

Bij sommige planten liggen de vaten

in groepjes bij elkaar.

Ligging vaatbundels:

1. wortel                4. bloemen

2. stengel          

3. bladeren 

5. nerven

Noteer 5 organen die voorkomen in de buikholte van de mens.

Welk orgaanstelsel
is hier afgebeeld?

1. verteringsstelsel
2. bloedvatenstelsel
3. ademhalingsstelsel
4. zenuwstelsel

Noteer vier organen van planten.

Welke delen van een
blad worden voorgesteld
door de nummer 1, 2, 3 en 4?

1. 1= bladschijf 3= bladsteel 2= bladmoes 4= nerven
2. 1= nerven 3= bladsteel 2= bladschijf 4= bladmoes
3. 1= bladmoes 3= bladsteel 2= bladschijf 4= nerven
4. 1= nerven 3= bladsteel 2= bladmoes 4= bladschijf

Aan de slag

Practicum 3
Wortelharen tekenen

Nabespreking

Begrippen uit deze les

Begrippen uit deze les

Schrijf 3 dingen op die
je deze les hebt geleerd

Stel 1 vraag over iets dat je
deze les nog niet zo goed hebt begrepen