Taalverzorging 4H deel 1 interpunctie

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Betekenisverschil?

• Hij zat op haar schoot en rustte uit.
• Hij zat op haar, schoot en rustte uit.

Wat staat hier?

De meester zei Pietje is een monster

Wat staat hier? (herschrijf de zin met leestekens)
De meester zei Pietje is een monster

Wat staat hier?

De meester zei: "Pietje is een monster."

Wat staat hier?

"De meester," zei Pietje, "is een monster."

Welke regels ken je al?

Sleep de regel naar het leesteken

Sleepvraag maken -->

tekstvormen

Terug naar de lastige zin-->

dubbele punt

Aanhalingstekens

Komma

puntkomma

om aan te geven dat je het woord en niet de betekenis van het woord bedoelt.

Voor een voegwoord als 'maar', 'omdat', 'want' en 'daarom'.

Voor een opsomming die aangekondigd is

Tussen twee zinnen die bij elkaar horen.

Voor een citaat.

Om aan te geven dat iets gezegd wordt.

'Hans zei Grietje zal ik met dit mooie weer mijn rokje aan doen?' (Herman Finkers)
Leg aan de hand van dit citaat uit waarom interpunctie heel belangrijk is in onze taal.

Komma
Als ik naar school ga pak ik de fiets.

1. Als ik naar school ga pak ik de fiets.
2. Als ik naar school ga, pak ik de fiets.
3. Als ik naar school, ga pak ik de fiets.

komma (,)

Als ik naar school ga pak ik de fiets.

Als ik naar school ga, pak ik de fiets.

(1) Tussen twee persoonsvormen

Na welke woorden moet een komma?
We hebben chips chocola cola en frisdrank gekocht.

komma (,)

(1) Tussen twee persoonsvormen 

(2) Tussen delen van een opsomming

We hebben chips, chocola, cola en frisdrank gekocht. 

komma (,)

(1) Tussen twee persoonsvormen

(2) Tussen delen van een opsomming

(3) Voor een aantal voegwoorden als ervoor een lange zin staat

LessonUp is een handig programma, maar het is soms nog wel een beetje zoeken. 

Na welk woord moet de komma?
Hé weet je wel hoe hard jouw geluid staat?

komma (,)

(1) Tussen twee persoonsvormen

(2) Tussen delen van een opsomming

(3) Voor een aantal voegwoorden (zie boekje)

(4) Na een uitroep 

Hé, weet je wel dat we alweer twee maanden thuis zitten?

Meneer Peters voorzitter van de ouderraad heeft een grote bijdrage geleverd.

1. De komma's moeten na voorzitter en ouderraad
2. Er moet 1 komma, na Peters
3. De komma's moeten na Peters en ouderraad

komma (,)

(1) Tussen twee persoonsvormen

(2) Tussen delen van een opsomming

(3) Voor een aantal voegwoorden (zie boekje)

(4) Na een uitroep 

(5) Na een bijstelling 

Meneer Peters, voorzitter van de ouderraad, heeft een grote bijdrage geleverd. 

Waar moet de dubbele punt?
De patiënt redt het niet het donorhart invriezen dus

dubbele punt (:)

De patiënt redt het: niet het donorhart invriezen dus!

De patiënt redt het niet: het donorhart invriezen dus!

dubbele punt (:)

1) Voor een toelichting of verklaring

Vingerafdrukken worden als uniek beschouwd: zelfs verschillende vingers van dezelfde hand zijn niet gelijk.

dubbele punt (:)

1) Voor een toelichting of verklaring

2) voor een opsomming

De volgende leerlingen moeten nablijven: Daniël, Demi, Anouk en Annelin.

dubbele punt (:)

1) Voor een toelichting of verklaring

2) voor een opsomming

3) Voor een citaat

De docent meldde: "Maak je huiswerk en stel de juiste vragen, dan hoef je amper te leren voor de toets."

punt komma (;)

(1) Tussen twee (hoofd)zinnen die sterk met elkaar samenhangen

Beginnen jullie maar alvast; door het drukke verkeer ben ik wat later.