seksueel overdraagbare aandoeningen (1)

• Pedagogisch werk
• MBO
• Studiejaar 1

Boek

Nu PEDAGOGISCH WERK

Didactiek

Communicatie

en Organisatie

hoofdstuk 6.5

SOA (seksueel overdraagbare aandoeningen)

Boek:

Didactiek, communicatie, organisatie

Hoofdstuk 6.5

Blz. 216 

Blz. 234

Wat is een soa?

Soa is een afkorting van seksueel overdraagbare aandoening. Een ander woord hiervoor is geslachtsziekte. 

Het is meestal een virus of bacterie die in je lichaam komt of die je doorgeeft aan anderen door seks. 

Dat kan met de penis in of bij de vagina of anus zijn. Maar je kunt sommige soa’s ook doorgeven met je mond of vingers.

Je kunt door een soa erge klachten krijgen. Meteen of na een lange tijd. Sommige soa’s geven geen klachten. 

Van veel soa’s kun je genezen. Van sommige kun je niet genezen. Vaak zijn ze wel goed te behandelen.

Infecties die lijken op een soa

Sommige infecties lijken op een soa. 

Omdat je ze op of rond je vagina of penis hebt. 

Maar je kunt ze niet door seks doorgeven. 

Daarom is het geen soa. 

Wel kun je makkelijker een andere soa krijgen als je zo’n infectie hebt. 

Je vagina is dan kwetsbaarder.

Moet jij je laten testen? 

De kans op een soa is het grootst als je onveilige seks hebt gehad. 

Heb je klachten? 

Dan kan het zijn dat je een soa hebt. 

Behandel je de klachten niet? 

Dan kunnen ze erger worden en schade aanrichten aan je lichaam.

Heb je geen klachten? 

Ook dan kun je een soa hebben. Je moet dan wel seks hebben gehad met iemand die een soa heeft.

Je kunt een soa doorgeven aan iemand anders. 

Ook als je geen klachten hebt. Heb je onveilige seks gehad? Check of je een soa-test moet doen.

Wat is chlamydia?

• Chlamydia is een soa (seksueel overdraagbare aandoening)
• Chlamydia is één van de meest voorkomende soa’s in Nederland
• Chlamydia komt veel voor onder jongeren
• De oorzaak van deze soa is een bacterie
• Chlamydia geeft vaak geen klachten
• Chlamydia is goed te behandelen
• Je kunt chlamydia voorkomen door veilige seks

Cette vidéo n'est plus disponible

Dokter Lieveke over chlamydia

Wat is chlamydia? Hoe krijg je het en wat zijn de symptomen? Wanneer moet je testen en hoe behandel je chlamydia? 

Dokter Lieveke legt het uit in dit filmpje.

Hoe krijg je chlamydia?

Chlamydia loop je makkelijk op als je onveilige seks hebt. Vooral als de penis in de vagina of anus gaat (vaginale en anale seks). Chlamydia geeft vaak geen klachten. Hierdoor kun je het krijgen en doorgeven zonder dat je dat weet. Het is daarom belangrijk om veilige seks te hebben. 

Wat is veilige seks en wat niet?

Chlamydia in de keel

Je kunt chlamydia ook oplopen in de keel. Dit komt veel minder vaak voor. Chlamydia in de keel wordt bijna nooit doorgegeven. Bij heel diep in de keel pijpen (orale seks bij de man), is er wel een kans op doorgeven. Chlamydia in de keel kun je niet overdragen door beffen (orale seks bij de vrouw). 

Wat doet chlamydia met je lichaam?

De oorzaak van chlamydia is een bacterie. Die heet Chlamydia Trachomatis. Deze bacterie besmet de slijmvliezen van de plasbuis, de anus, de keel of de baarmoedermond. Chlamydia zorgt daar voor ontstekingen. Chlamydia in de keel gaat in principe vanzelf weer over.

Wat zijn genitale wratten?

• Genitale wratten zijn een soa (seksueel overdraagbare aandoening) die vaak voorkomt
• Genitale wratten zijn niet gevaarlijk. Ze gaan bijna altijd vanzelf over
• Ze zitten bij of in de penis, vagina en anus en zijn rozerood of grijswit
• Je krijgt ze door seks met iemand die een humaan papillomoavirus (HPV) heeft. Door dit virus krijg je de wratten.
• Je kunt genitale wratten voorkomen door veilige seks. Dat beschermt je niet voor 100%.

Dokter Annemarie over genitale wratten

Wat zijn genitale wratten? Hoe krijg je het en hoe zien ze eruit? Moet je ze behandelen en hoe gaat de behandeling? 

Dokter Annemarie legt het uit in dit filmpje.

Wat is hepatitis B?

• Hepatitis B is een ernstige ontsteking van de lever
• Het komt door een virus. 
• Hepatitis B komt vooral voor bij mannen die seks hebben met mannen.
• En bij mensen die uit landen komen waar hepatitis B veel voorkomt.
• Je kunt hepatitis B laten behandelen
• Je kunt hepatitis B voorkomen door je te laten inenten. 
• En door veilige seks

Dokter Hanna over hepatitis B

Wat is hepatitis B? Hoe krijg je het en wat zijn de symptomen? Hoe test je op hepatitis B en hoe behandel je het? 

Dokter Hanna legt het uit in dit filmpje.

Hoe krijg je hepatitis B?

Hepatitis B kun je oplopen en doorgeven:

Als je onveilige seks hebt. Vooral als je met je penis in of tegen iemands vagina of anus komt. Zo draag je het makkelijk over.

Door pijpen en beffen (orale seks). Dit komt minder vaak voor.

Door bloed, bijvoorbeeld via drugsspuiten of gedeelde scheermesjes en tandenborstels. 

Hepatitis B geeft meestal niet meteen klachten. Hierdoor kun je het krijgen en doorgeven zonder dat je dat weet. Ook kun je er een blijvende infectie aan overhouden. Het virus blijft dan in je lichaam en je kunt het doorgeven aan anderen. Ook als je geen klachten hebt. Daarom is het belangrijk om veilige seks te hebben.

Wat is veilige seks en wat niet? 

Je hebt meer kans op hepatitis B als je:

Je man bent en seks hebt met mannen

Je drugs gebruikt met een spuit

Jij of je iemand met wie je seks hebt uit een land komt waar hepatitis B veel voorkomt. Dit is vooral in Azië, Afrika, delen van Zuid en Midden-Amerika, Oost-Europa en Rusland.

Wat doet hepatitis B met je lichaam?

Het hepatitis B-virus komt als je seks hebt via de slijmvliezen van je penis, vagina of anus naar binnen. Door de bloedbaan verspreidt het zich naar de lever. Hepatitis B zorgt daar voor ontstekingen.

Wat zijn de symptomen van hepatitis B?

Meestal heb je van hepatitis B geen klachten. De klachten komen meestal pas 2 tot 3 maanden nadat je besmet bent. Ze kunnen tot 6 maanden duren. Daarna kun je nog maanden moe blijven. 

Deze symptomen horen bij hepatitis B:

Vermoeidheid, lichte koorts, lusteloosheid, misselijkheid

Spier- en gewrichtspijn, gewrichtsontstekingen

Huidafwijkingen

Pijn in de onderbuik

Geelzucht: geel oogwit, gele huid, donkere, bruine urine, soms grijswitte poep.

Wat is gonorroe?

• Gonorroe is een soa (seksueel overdraagbare aandoening)
• De oorzaak van deze soa is een bacterie
• Gonorroe komt het vaakst voor bij mannen die seks hebben met mannen
• Gonorroe is goed te behandelen 
• Gonorroe is erg besmettelijk. 
• Een condoom beschermt niet 100%

Dokter Annemarie over gonorroe

Wat is gonorroe? Hoe krijg je het en wat zijn de symptomen? Hoe test je op gonorroe en hoe behandel je het? 

Dokter Annemarie legt het uit in dit filmpje.

Hoe krijg je gonorroe?

Gonorroe is erg besmettelijk. Je loopt het makkelijk op als je seks hebt. Vooral als de penis in de vagina of kont gaat (vaginale en anale seks). Je kunt het ook krijgen door pijpen of beffen. Het komt dan in je keel. Een condoom verkleint de kans dat je gonorroe krijgt. Maar beschermt je niet helemaal. Je kunt gonorroe ook krijgen door vingeren, aftrekken of kontlikken. 

Gonorroe geeft niet altijd klachten. Hierdoor kun je het krijgen en doorgeven zonder dat je dat weet. Het is daarom belangrijk om veilige seks te hebben. Al beschermt een condoom niet voor 100% tegen gonorroe.

 

Wat doet gonorroe met je lichaam?

De gonorroe-bacterie kan de slijmvliezen van de vagina, penis, anus, keel of ogen besmetten. Behandel je de infectie niet, dat kan hij steeds verder je lichaam in gaan. De infectie kan in je bloedbaan komen en voor ernstige klachten zorgen. Dit is heel zeldzaam.

Ben je een man?

Gonorroe komt het vaakst voor bij mannen die seks hebben met mannen. 

Wat zijn de symptomen van gonorroe?

Vrouwen merken vaak weinig of niets van gonorroe. Mannen hebben meestal wel duidelijke klachten, bijvoorbeeld een druiper. De eerste klachten krijg je meestal vrij kort nadat je besmet bent. Het kan ook langer duren: bij mannen soms 6 weken en bij vrouwen soms wel 3 maanden. De klachten kunnen voor vrouwen en mannen verschillend zijn. 

Symptomen bij mannen

Pijn of branderig gevoel bij het plassen

Afscheiding uit de plasbuis, vooral ’s morgens. Dit heet een druiper.

Jeuk bij de anus, (bloederige) afscheiding bij de ontlasting en diarree

Pijn in de balzak

Symptomen bij vrouwen

Pijn of een branderig gevoel bij het plassen

Pijn en bloedverlies tijdens of na het vrijen

Bloedverlies terwijl je niet ongesteld bent

Meer of abnormale vaginale afscheiding

Jeuk bij de anus, (bloederige) afscheiding bij de ontlasting of diarree

Erge pijn in de onderbuik, met of zonder koorts

Je klachten kunnen ook komen door iets anders dan een soa. Heb je klachten? Dan is het altijd goed om naar je huisarts te gaan. Blijf niet met je klachten rondlopen en maak een afspraak.

Wat zijn de symptomen van hepatitus B

Vertel in het kort hoe je SOA’s kunt voorkomen.

Soa krijg je alleen door Seks?

1. Ja
2. Nee

Zijn genitale wratten een geslachtszieke?

1. Ja
2. Nee