1.5 Omgaan met stoffen

• Natuurkunde / Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

1.5 Omgaan met stoffen

Planning

Planning en leerdoelen bespreken.

Herhalen vorige keer.

Omgaan met stoffen uitleg

Zelfstandig werken. 

Doelen voor vandaag

• Je kunt uitleggen wat een stof giftig maakt.
• Je kunt gevarensymbolen aflezen. 
• Je legt uit hoe een afvalverwerkingsproces werkt. 

100 g zand heeft een volume van 62,5 cm³. Bereken de dichtheid van zand.

Gevarensymbolen (pitcogrammen)

• Gevaarlijke stoffen zijn herkenbaar aan gevarensymbolen
  
• Elk gevaar heeft zijn eigen symbool 

Als je werkt met gevaarlijke stoffen moet je jezelf beschermen

Wat betekent dit
gevarensymbool?

1. Licht ontvlambaar
2. Bijtend
3. Irriterend
4. Giftig

Betekenis van dit gevarensymbool?

1. Ontvlambaar
2. Schadelijk
3. Pittig
4. Irriterend

Wat is de betekenis
van dit
gevarensymbool?

1. Giftig
2. Ontvlambaar
3. Corrosief
4. Schadelijk

Veiligheidskaarten

Werken met gevaarlijke stoffen

• Moet je vooraf opzoeken wat de risico's zijn. 
• De veiligheidskaarten geven aan wat je moet doen bij een ongeluk. 
• De gevarensymbolen geven de gevaren van een stof aan.

Gifwijzer

• Gevaarlijk en giftig is niet hetzelfde 
• De gif wijzer geeft info over giftige stoffen

https://www.gebruikershandleiding.com/Gifwijzer-Gifwijzer/preview-handleiding-490732.html?page=0002

Giftige stoffen wil je ook niet op je huid

Kan via je huid in je mond of in je bloed komen. 

Mac-waarde

• MAC - Waarde is de maximaal aanvaardbare concentratie van een stof in de lucht 
• Wat is concentratie?

Mac- waarde Binas

Het volume 

V = l x b x h

V - volume cm^3

l lengte cm

b breedte cm

h hoogte cm

MAC waarde van kwik:

0,05 mg/m³

MAC waarde van 

koolmonoxide:

29 mg/m³

Welke stof is gevaarlijker?

de MAC-waarde is een waarde die gebruikt wordt om iets te zeggen over de ...

1. maximaal aanvaardbare temperatuur
2. maximaal aanvaardbare concentratie
3. maximale kracht die een stof kan leveren
4. gevaarlijke eigenschappen van een stof

van de gevaarlijke chemicaliën is een MAC waarde bekend. wat is de MAC waarde van chloroform (BINAS)

1. 240 mg/m3
2. 3 mg/m3
3. 3 m3/mg
4. 240 m3/mg

Wat is een molecuul?

1. Een klein deeltje van een stof.
2. Het kleinste deeltje van een stof met de eigenschappen van die stof.
3. Een onderdeeldeel van een atoom.

Moleculen bepalen de stofeigenschappen. Waaruit zijn moleculen opgebouwd?

1. protonen
2. atomen
3. atoomkern
4. elektronen

Afval

• Je hebt voorwerpen gebruikt, daarna gooi je ze weg
• Die voorwerpen bestaan uit stoffen, uit moleculen
•  Na gebruik zijn sommige moleculen veranderd, maar de meeste niet 

Afval: waarom weggooien als de moleculen nog bestaan?

Eerst cola flesje

Daarna zit een deel in je mobielhoesje

Recyclen

• Bij "Recyclen" breek je het afval kapot, om er weer nieuwe spullen van te maken.
• De moleculen van de oorspronkelijke stof veranderen NIET

Belang van recycling

Bespaart grondstoffen en energie

Goed voor het milieu en je bankrekening

Wat nodig voor recycling?

• Scheiden van afval
• In containers = een bak waarin je huisvuil doet 
• Welke dingen scheiden we thuis?

Papier, glas, GFT, restafval, plastic

GFT = groente, fruit en tuinafval

KCA

• Klein chemisch afval
• Wegbrengen naar afvalpunten

Verschillende bedrijven                                                                              die het afval scheiden

Restafval

• Uit afval worden bruikbare producten gehaald om in nieuwe materialen te gebruiken
• Wat overblijft = restafval
• Weinig plaats om restafval te storten: dus verbranden

Afval "verbranden" is een manier om van het restafval af te komen.

Wat zou een mogelijke oplossing kunnen zijn om de hoeveelheid verbrand afval te verminderen?

1. Beperken van afvalsorteermogelijkheden
2. Verhogen van afvalverbrandingscapaciteit
3. Stimuleren van recycling en hergebruik
4. Verminderen van afvalinzamelingsdiensten

Wat is een reden waarom we in Nederland relatief veel afval verbranden?

1. Overvloedige energiebronnen
2. Gebrek aan bewustzijn over afvalsortering
3. Hoge kosten voor recycling
4. Beperkte ruimte voor afvalopslag

Wat betekent KCA

1. Klein Chemisch Afval
2. Koper, Chloor en Aluminium afval
3. Kortbestaand Chemisch Afval
4. Kleine Chemische Aanwinst

Wat betekent GFT?

1. Glas Fruit en Tuin
2. Groente Fruit en Tomaten
3. Groente Flessen en Textiel
4. Groente Fruit en Tuin

Hergebruik 

Hergebruik = opnieuw gebruik van hetzelfde product

• Drinkflesje, Kleding, Boodschappentas

Hergebruik

Voorwerpen die je niet meer nodig hebt kunnen opnieuw gebruikt worden.

Dit is hergebruik.

Recyclen

Iets nieuws maken van afval, bv oude glazen flessen omsmelten tot nieuw glas.

Dit is recyclen.

Zelfstandig werken

Wat?  Lees 1.5 en maak opgave 4 tot en met 26

Hoe?  Je mag na 5 minuten zachtjes overleggen in je groep

Hulp? Kijk in je boek, vraag binnen je groep, steek dan je vinger op. 

Tijd? 30 minuten. 

Uitkomst?

• Je kunt uitleggen wat een stof giftig maakt.
  
• Je kunt gevarensymbolen aflezen.
  
• Je legt uit hoe een afvalverwerkingsproces werkt. 

Klaar? Nakijken

Leervragen bij 1.5

• Vorige les: waar vind je informatie over gevaarlijke stoffen?
• Deze les: bestaat er eigenlijk wel afval?

Einde van de les

• Huiswerk: maak opgave 14 t/m 26 van 1.5

Je mag je spullen inpakken en pas gaan als de bel gaat!