Thracheostoma

• Verzorging
• MBO
• Studiejaar 4

Bovenste luchtwegen en tracheastoma

Waar beginnen de onderste luchtwegen?

1. Bij de keelholte
2. Bij het strottenhoofd
3. Bij de luchtpijp
4. Bij de longen

In welk ademhalingsorgaan liggen je stembanden?

1. Luchtpijp
2. keelholte
3. strottenhoofd
4. longen

Waar wordt de lucht die je in ademt verwarmd, gezuiverd en bevochtigd?

1. In de longblaasjes
2. In de neusholte
3. Aan het strottenhoofd

Indeling luchtwegen

Ademhaling algemeen

• neus/ mondholte -->strottenhoofd--> luchtpijp --> bronchiën --> longen (tot alveoli)

Neusholte

• 3 paar schelpen
• boven -> zintuigcellen waardoor je kunt ruiken
• Neusslijmvlies bevochtigd en verwarmd de lucht 
• Bacteriën en virussen blijven hangen in trilharen
• Neusbijholten (= Sinus)  zorgen voor klanken

Keelholte

- Lucht en voedsel kruisen elkaar

- Huig (uvula) sluit neusholte af

- Strottenklepje (epiglottis) sluit luchtpijp af.

- GEEN vertering 

Slikken en verslikken

Luchtpijp

(trachea)

Twee takken: bronchus (bronchiën)

• Trilhaar epitheel met slijmcellen
• bindweefsel
• gladspierweefsel
• hoefijzervormige kraakbeen stukken

Tracheostoma

Welke stoma is blijvend: tracheostoma of een tracheotomie

Er kunnen dus 2 soorten kunstmatige openingen in de luchtpijp worden onderscheiden

• Een blijvend stoma, waarbij de luchtpijp eindstandig in de huid is gehecht nadat het strottenhoofd is weggenomen of bij blijvende afwijkingen/obstructie van de bovenste luchtwegen.
  
• Een tijdelijke opening in de luchtpijp (tracheotomie) om altijd een vrije ademweg te kunnen garanderen bijvoorbeeld na langdurige behoefte aan beademing of tijdelijke ondersteuning bij het mobiliseren van sputum.

Noem een indicatie voor een tracheotomie

Indicaties voor tracheotomie

• trauma van hoofd-halsgebied of verbranding van bovenste luchtwegen
  
• obstructies van de luchtwegen (oedeem, tumor)
  
• chirurgische ingrepen in hoofd-halsgebied (laryngectomie, oesofagectomie, thyroïdectomie)
  
• noodzaak van frequent bronchiaal toilet
  
• moeizame ontwenning van de beademing
  
• slikproblematiek met risico op aspiratie

Noem een contra indicatie voor een tracheotomie

Contra indicatie tracheotomie

• morbide obesitas
  
• instabiele cervicale wervelkolom
  
• ernstige stollingsstoornissen
  
• bestaande infectie of maligniteit op de plaats van de tracheotomie
  
• ernstig vergrote schildklier

Observatiepunten

Observeer de patiënt met een tracheostoma tijdens de verzorging op de volgende punten:

• lekkage tracheawond/opening
  
• bloederig, groen, taai of té dun bronchiaal secreet
  
• canule-irritatie / veelvuldig hoesten
  
• benauwdheidsklachten
  
• slikklachten

Een tracheacanule met cuff is nodig voor beademing en bij slikproblemen. 

Wanneer er alleen problemen zijn bij het ophoesten van slijm wordt een tracheacanule zonder cuff geplaatst.

Een van de complicaties van een tracheostoma is een infectie van de luchtwegen.
Wat zijn de twee belangrijkste oorzaken van deze complicatie?

1. De in- en uitademingen zijn oppervlakkiger geworden
2. De natuurlijke barrière van de luchtwegen is weggevallen
3. Er is een open verbinding tussen de luchtpijp en de buitenlucht
4. Slijm in de canule vormt een voedingsbodem voor bacterien

Je verzorgt de tracheacanule met kunstneus van Meneer Yavuz.
Hoe vaak moet een kunstneus minimaal vervangen worden?

1. Elke 12 uur
2. Elke 24 uur
3. Elke 48 uur
4. Elke 72 uur

Mevrouw Bouwman heeft een gecuffte tracheacanule. Je ontlucht de cuff.
Waarom is het belangrijk om de cuff regelmatig te ontluchten?

1. Om beschadiging van de trachea te voorkomen
2. Om de kans op aspiratie verder te verkleinen
3. Om verstopping van de trachea te voorkomen
4. Om de kans op lekkage te verkleinen

Bij het verwisselen van de fixatieband ziet Myriam dat er decubitusplekken zijn ontstaan onder de band.

Beredeneer welke maatregelen Myriam had kunnen nemen om druk op de huid door de fixatieband te voorkomen.

Antwoord casus

• Trek de fixatieband niet te strak aan (houd één-twee vingers ruimte tussen band en huid).

• Verzorg de huid met Cavilon® of Duoderm®.

• Bescherm de huid met een splitgaas.

• Verschoon het splitgaas als het vochtig is.

• Gebruik splitschuimverband.

Verzorgen thracheostoma

• Wassen en baden
• Voorzichtig met water
• Voorzichtige washand zonder zeep
• Geen geparfumeerde tissues
• Pas op met scheren

https:

Bij een tracheotomie kun je alleen de binnen canule reinigen als deze aanwezig is

1. Eens
2. Oneens