T5B5

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 1

Thema 5 - Waarneming en gedrag

B5: Gedrag

Gedrag

Gedrag = alles wat een mens of dier doet. 

• gedrag bestaat uit handelingen (dingen die je doet).

Gedragsketen = als het effect van de ene handeling leidt tot een volgende handeling. 

Reageren 

Gedrag is het gevolg van een bepaalde prikkel. 

Prikkels gaan via zintuigen & zenuwen naar je hersenen, hersenen sturen een reactie naar spieren/klieren.

• Reactie op prikkel= respons.

Reageren

Het rode licht is een prikkel voor de ogen.

-> In de ogen ontstaan impulsen.

-> De impulsen gaan door de zenuwen naar de hersenen.

-> De jongen neemt het rode licht waar.

Reageren

De jongen besluit te stoppen voor het rode licht. Hij moet in de handrem knijpen.

Dat gaat zo:

-> In de hersenen ontstaan impulsen.

-> De impulsen gaan door zenuwen naar de spieren in de arm.

-> De spieren trekken zich samen, de jongen knijpt in de handrem.

-> Hij stopt voor het rode licht.

Motivatie

Motivatie = is de bereidheid om bepaald gedrag te verrichten

Hoe wordt gedrag bepaalt?

Aangeboren (erfelijk) gedrag: gedrag dat door erfelijke factoren wordt bepaald (wat dus niet 'geleerd' hoeft te worden).

Aangeleerd gedrag: gedrag dat je leert in de loop van het leven (leerproces). 

Sociaal gedrag

Sociaal gedrag is gedrag van soortgenoten naar elkaar. 

• mensen en dieren hebben sociaal gedrag.
• een prikkel of handeling bij sociaal gedrag heet een signaal.

Gedrag van mensen

Om goed te kunnen samenleven, hebben mensen normen en waarden voor hun gedrag.

Waarden zijn de dingen die mensen belangrijk vinden in het leven. Voorbeelden zijn eerlijkheid, respect, rechtvaardigheid en vrijheid.

Normen zijn gedragsregels. Bijvoorbeeld: je mag niet stelen.

Normen horen bij waarden.

Observatie en interpretatie

Het feitelijke gedrag dat je waarneemt = observatie.

"De hond beweegt zijn staart op en neer"

Wat jij DENKT dat dit gedrag betekent = interpretatie. 

"de hond is blij"

Opdrachten

Maken 5.5 opdracht 1 t/m 8 (blz. 112).