h.3.5 Nieuws in verschillende bronnen slot

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

 h.3.5

Nieuws in verschillende bronnen

Wat doen we deze les?

• We kijken opdracht 25 na.
• We herhalen en oefenen met het onderwerp van de tekst en de deelonderwerpen.
• We bespreken de theorie over nepnieuws. Hoe herken je of een bericht echt is of nep?
• We bekijken opdr. 26 + 27
• Jullie werken de laatste opdrachten van h.3 Nieuws

opdr. 25 

a. Op de eerste ochtend werden al 83 boetes uitgedeeld. (regel 3-4)

    Is dit een geloofwaardig aantal?

b. Kan de politie boetes geven aan

    mensen die vlees kopen of bij zich hebben?

c. Helaas is er altijd een kleine groep die het voor de rest moet verpesten.

   (regel 18-20) Wat wil de schrijver eigenlijk zeggen met deze opmerking?

25b

Nee, de politie kan geen boetes geven, want het gaat om een actie, niet om een wet (die overtreden wordt

25c

De schrijver wil de lezer laten weten dat veel mensen zich wél aan de actie hielden. Het is maar een kleine groep die dat niet doet

25a

Nee, dit is geen geloofwaardig aantal. Als de politie in heel Nederland boetes uitdeelt, dan is 83 niet zo veel en is het dus niet geloofwaardig dat ze hun handen hieraan vol zouden hebben.

opdr. 25 

d. Is het nieuws in deze tekst waar of niet waar? Noem drie redenen.

e. Wat is het doel van deze tekst?

f. Op de website van Nieuwspaal.nl staat: Nieuwspaal brengt een boeiende

   mix van nieuws, meningen, satire en achtergronden.

   Zoek op wat satire is.

g. Satirisch nieuws is iets anders dan nepnieuws.

25e

amuseren

25f

Satire is een persoon of situatie op een humoristische manier neerzetten en/of er de spot mee drijven. Het doel van de tekst is immers ‘amuseren’.

25d

De politie mag geen boetes uitdelen als er geen wet voor is.

De politie controleert geen lunchpakketten.

De politie heeft helemaal geen tijd en niet genoeg mensen om bij supermarkten en snackbars te controleren.

De informatie in de tekst klopt niet. Er staat dat veel Nederlanders de Nationale Week Zonder Vlees aan hun laars lappen, maar verderop staat dat een kleine groep het voor de rest moet verpesten.

De nieuwsbron is Nieuwspaal.nl, een satirische website.

25g

Satirisch nieuws is grappig nieuws dat duidelijk ongeloofwaardig is. Satirisch nieuws amuseert. Nepnieuws is niet humoristisch en lijkt net echt, waardoor je het makkelijk gelooft. Nepnieuws doet net alsof het informeert.

  

[1] Honderden vrienden op Facebook? Het staat misschien stoer, maar het kunnen onmogelijk allemaal echte vrienden zijn. Dit beweren onderzoekers van de universiteit van Oxford, melden Britse kranten. Volgens het onderzoek zijn mensen in staat om tot honderdvijftig vriendschappen te onderhouden. Tot meer vriendschappen is het menselijk brein niet in staat. Sociaal netwerken via internet heeft hierin geen verandering gebracht.

Honderdvijftig Facebookvrienden maximaal

Wat is het onderwerp van de tekst?

1. (echte) vriendschappen
2. sociaal netwerken
3. het menselijk brein
4. Facebook

Facebookeffect

[2] Robin Dunbar, professor in evolutionaire antropologie*, ontwikkelde in de jaren negentig al ‘het nummer van Dunbar’: hoe sociaal verschillend mensen ook zijn, ze kunnen maximaal honderdvijftig vriendschappen onderhouden. Dunbar definieert een vriend als iemand om wie je geeft en met wie je minstens één keer per jaar contact hebt. Hij wilde nu weten of het Facebookeffect, het hebben van honderden of zelfs duizenden vrienden op sociale netwerken van wie je het wel en wee kunt volgen, invloed heeft op zijn theorie.

* evolutionaire antropologie:

de leer van het gedrag van mensen door de jaren heen.

[3] 

Zijn antwoord is ‘nee’. Ook al heeft iemand vijftienhonderd vrienden op Facebook, aan de berichten is te zien dat er een groepje van maximaal honderdvijftig mensen overblijft met wie daadwerkelijk een vriendschap wordt onderhouden. Meer vrienden hebben is dus niet zinvol. Integendeel: volgens sommige deskundigen veroorzaakt het stress, omdat mensen verslaafd raken en zoveel mogelijk vrienden willen maken om populair en succesvol te lijken.

Als je de alinea's hebt gelezen, stel je de vraag: Waar gaan deze alinea's over? Het antwoord is dan het deelonderwerp van de alinea's.

Wat is het deelonderwerp van deze alinea's?

1. maximaal 150 vriendschappen
2. Facebookeffect
3. invloed van Facebook op zijn theorie
4. Robert Dunbar

Nepnieuws of verzonnen nieuws

Satire

• Een een persoon of situatie wordt op een humoristische manier neergezet en/of er wordt de spot mee gedreven. Het doel van de tekst is ‘amuseren’.

• Satirisch nieuws is dus grappig nieuws dat duidelijk ongeloofwaardig is. 

Nepnieuws

Nepnieuws doet net alsof het informeert. Het nieuws wil de lezer het idee geven dat het klopt wat er staat.

• Nepnieuws wordt verspreid om geld te verdienen. 
• Nepnieuws wordt verspreid om meningen te beïnvloeden. 

Zo bepaal je of een bericht waar is:

• Bekijk de bron. Ken je de bron niet? Bekijk op internet ook andere berichten van die bron.
  
• Is de informatie ook in andere bronnen te vinden? Dan is het waarschijnlijker dat het bericht waar is.
  
• Is de informatie in de andere bronnen hetzelfde? Vergelijk de informatie.
  
• Gaat het over een onderzoek? Controleer hoe en door wie het onderzoek is gedaan.
  
• Wees kritisch. Vraag jezelf af of het mogelijk is wat je leest of hoort.
  
• Controleer dingen die je vreemd of belachelijk vindt.

Zelf aan de slag

• Maak de opdrachten 26 + 27 af.
• klaar: Maak opdr. 29 + 30
• Leer de theorie van h.3 Nieuws in de bijlage van Magister 

    (vrijdag 8 november).

 

 

huiswerk morgen

Inleveren vlog!

leren de theorie van h.3 Nieuws

26 a

aantekeningen

26 b

aspect-onderdeel of kant van iets/een bepaalde zaak

campagne - een actie om iets te promoten of af te keuren

niveau - hoogte van iets, peil

26 c

Verbinding bij de Vebo betekent dat iedereen hetzelfde at: de gratis vegaburgers.

26 d

Nee, want de meeste mensen gingen gewoon door met wat ze al deden.

26 e

De heer Van de Riet zegt dat:

de vleesconsumptie al op een aanvaardbaar niveau zit.

de manier van vlees produceren al maatschappelijk verantwoord is.

26 f

Zij is positief, omdat er tot vandaag geen initiatief zoals dit in Nederland was.