Grammatica - Samengestelde zinnen

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2,3

Nederlands

Inhoud van de les

Lesdoel: aan het eind van de les weet je wat samengestelde zinnen zijn en welke voegwoorden erbij horen.

- Instructie samengestelde zinnen

- Oefenen met samengestelde zinnen

- Werken aan de weektaak 

Weektaak: M: opdr. 1 t/m 4 blz. 30 en 31 (Taalverzorging H1) uit PDF-bestand in inleverpunt in Classroom

Zinsdelen (stappenplan)

1. Zoek de persoonsvorm (pv) en onderstreep deze -> Gebruik de tijdsproef. 

2. Zet zinsdeelstrepen -> Gebruik de zinsdeelproef.

2. Benoem het onderwerp (o) -> Wie/wat + persoonsvorm?

3. Benoem het werkwoordelijk gezegde (wg) -> Alle ww in de zin incl. pv.

4. Kijk of er een lijdend voorwerp (lv)  in de zin staat (lv) -> Wat/wie + wg + o?

5. Als er een lv in de zin staat, kijk je of er een meewerkend voorwerp (mv)  in de zin staat -> Aan wie/voor wie + wg + o + lv? 

6. Benoem de bijwoordelijke bepalingen (bwb) -> Geven antwoord op de vraag: waar? wanneer? waardoor? hoe? etc. 

Samengestelde zinnen

Elke zin bevat een persoonsvorm. 

Enkelvoudige zin: de zin bevat één persoonsvorm en één onderwerp. 

Samengestelde zin: een zin met twee of meer persoonsvormen. Let op: bij elke persoonsvorm hoort één onderwerp. 

Als je van twee losse zinnen één zin maakt, heb je een voegwoord nodig. 
Nevenschikkende voegwoorden: en, of, maar, dus  en want (hoofdzin - hoofdzin)

Onderschikkende voegwoorden: omdat, doordat, zodat, waardoor etc.  (hoofdzin - bijzin). 

Samengestelde zinnen

Voorbeeld:

Opa werkte. Oma deed het huishouden. (enkelvoudige zinnen)

Opa werkte en oma deed het huishouden. (samengestelde zin) voegwoord: en

Iedereen viert feest. Het is Bevrijdingsdag. (enkelvoudige zinnen)
Iedereen viert feest, want het is Bevrijdingsdag. (samengestelde zin) voegwoord: want

Enkelvoudige of samengestelde zin?
'Ik kom vanavond naar je toe, want het is al laat.'

1. Enkelvoudige zin
2. Samengestelde zin

"De kabel hangt boven het station van Kanpur."

Is dit een enkelvoudige of samengestelde zin

1. enkelvoudige zin
2. samengestelde zin

"Ik verveelde me en ik miste mijn vrienden."

1. enkelvoudige zin
2. samengestelde zin met onderschikking
3. samengestelde zin met nevenschikking

Een zin die bestaat uit een hoofd- en bijzin =

1. een nevenschikkend samengestelde zin
2. een onderschikkend samengestelde zin

Behandeld in de les

Lesdoel: aan het eind van de les weet je wat samengestelde zinnen zijn en welke voegwoorden erbij horen.

- Werken aan de weektaak 

Weektaak: M: opdr. 1 t/m 4 blz. 30 en 31 (Taalverzorging H1) uit PDF-bestand in inleverpunt in Classroom