M2 P1 werkwoordspelling wk 37-2 (2) H25 PV TT VT

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Welkom 

Telefoon in kluis. 

Ga op je vaste plek zitten. 

Pak je lesboek, schrift en etui.

Pak je leesboek. 

Laat de iPad in de tas. 

Geen tas op tafel.

Geen jas of kauwgom in het lokaal. 

Niet praten als ik uitleg geef. 

Vandaag

Stil lezen

Werkwoordspelling

In tweetallen aan de slag met theorie en opdrachten

Stil lezen

Lesdoelen van vandaag

Ik ken de spelling van de persoonsvorm (pv) in de tegenwoordige tijd (tt).

Ik ken de spelling van de persoonsvorm (pv) in de verleden tijd (vt).

Ik herken het voltooid deelwoord (vd).

Herhaling vorige les

PV TT en VT

• Wat het verschil is tussen sterke en zwakke werkwoorden.
• Hoe je de stam vindt. 
• Wat de ik vorm (aangepaste stam) is. 
• Hoe je de persoonsvorm vindt. 
• Hoe je het voltooid deelwoord herkent (volgende les).

Dit is belangrijk bij werkwoordspelling!

Sterke werkwoorden....

drink-dronk-gedronken (niet drinkte)

loop-liep-gelopen (niet loopte)

eet-at-gegeten

Het voltooid deelwoord eindigt op -en (lezen las gelezen)

....zijn zooo sterk dat ze van klank veranderen in de verleden tijd!!

lopen - lop

kijken - kijk

verhuizen - verhuiz

verven - verv

De stam

De stam van een werkwoord vind je door -en eraf te halen

hele werkwoord - stam - ik-vorm:

lopen - lop - ik loop

kijken - kijk - ik kijk

verhuizen - verhuiz - ik verhuis

verven - verv - ik verf

De ik-vorm

Dit noemen we ook de aangepaste stam

 persoonsvorm

Persoonsvorm tegenwoordige tijd

 (PV TT)

fsdfsdfsf

1. De vraagproef: maak de zin vragend.

2. De getalproef: zet de zin in een ander getal.

3. De tijdproef: zet de zin in een andere tijd. 

Hoe vind je de persoonsvorm?

Maak de zin vragend. Het werkwoord dat vooraan komt te staan, is de persoonsvorm. 

De jongen heeft de auto zwart gespoten. 

Heeft de jongen de auto zwart gespoten?

Heeft komt vooraan te staan dus heeft is de persoonsvorm. 

De vraagproef

Zet de zin in een ander getal: van enkelvoud naar meervoud of andersom. Het werkwoord dat verandert, is de persoonsvorm. 

De jongen heeft de auto zwart gespoten (enkelvoud).

De jongens hebben de auto zwart gespoten (naar meervoud).

Heeft verandert in hebben dus heeft is de persoonsvorm. 

De getalproef

Zet de zin in een andere tijd. Het werkwoord dat verandert, is de persoonsvorm. 

De jongen heeft de auto zwart gespoten. 

De jongen had de auto zwart gespoten. 

heeft verandert in had dus heeft is de persoonsvorm. 

De tijdproef

De klank in de verleden tijd verandert niet. 

Persoonsvorm verleden tijd: -de of -te achter de ik-vorm. 

Het voltooid deelwoord eindigt op -d of -t. 

Zwakke werkwoorden

stoppen - stopte - gestopt

Ik: ik-vorm + niks 

Ik lees een boek. 

Hij/jij/zij/u/het: ik-vorm + t

Jij leest een boek. 

U wordt moe van rennen. 

Wij: hele werkwoord

Wij worden moe. 

Regels persoonsvorm 

tegenwoordige tijd

Hierbij gebruik je 'T SeXyFoKSCHaaP

ik/hij/jij/zij (enkelvoud): ik vorm + -de of -te

wij/zij/jullie (meervoud): ik vorm + -den of -ten

Laatste letter stam in fdsf  + -te(n)

Laatste lekker stam NIET in dan + -de(n)

Regels persoonsvorm verleden tijd

zwakke werkwoorden

Werkwoord printen

Gisteren printte ik de kaarten. 

stam = print (laatste letter stam is 't')

de 't' zit in 'T SeXyFoKSCHaaP = + -te

ik-vorm: ik printte

Persoonsvorm verleden tijd

zwakke werkwoorden

Persoonsvorm verleden tijd zwakke werkwoorden

Gebruik 'T  SeXyFoKSCHaaP

regels

zwakke werk-woorden

Ik-vorm + te of + de

Ik-vorm + te of + de

persoonsvorm

De klank in de verleden tijd verandert.

ik loop - ik/hij/zij/jij/het liep - wij/zij/jullie lopen - wij liepen 

GEEN 

Persoonsvorm verleden tijd

sterke werkwoorden

 voltooid deelwoord

'T SeXyFoKSCHaaP gebruiken we alleen bij:

1. Persoonsvorm VT zwakke werkwoorden

2. Voltooid deelwoord

Zit de laatste letter van de stam (hele werkwoord -en) in fsfff  dan gebruikt je een 't'. 

Zit de laatste letter van de stam NIET in dfdsf  dan gebruik je een 'd'. 

Hoe vind je een voltooid deelwoord

Staat vaak aan het einde van de zin.

Aan het begin van het voltooid deelwoord staat vaak ge- be- ver- ont-

Eindigt op

• -d of -t (zwakke werkwoorden) bijv. geopereerd, gevist
• -en (sterkte werkwoorden) bijv. gegeten, gelopen

Er staat altijd een een ander werkwoord in de zin, een hulpwerkwoord: hebben, zijn, worden. 

Eindigt nooit op -dt!!!!!

Hoe vind je het voltooid deelwoord

Vervoeging 'zijn'

Vervoeging werkwood 'zijn'

Hoe vind je een voltooid deelwoord

• Staat nooit als enige werkwoord in een zin. 
  
• Er staat altijd een vorm van hebben, zijn, worden bij. 

Ik heb in de vakantie gewerkt (zwak). 

De brug wordt hersteld (zwak). 

Mijn zus is vertrokken (sterk).

Voltooid deelwoord

Hoe vind je een voltooid deelwoord

Gebruik 'T SeXyFoKSCHaaP

De brandweer heeft het vuur geblus... 

• er staat een vorm in van hebben, zijn, worden, namelijk heeft
  
• voorzetsel -ge
  
• einde van de zin
  

Ja, we hebben te maken met een voltooid deelwoord!

Hele werkwoord: blussen

Stam: bluss

Laatste letter stam, de 's', zit WEL in 'T SeXyFoKSCHaaP; dan komt er een 't'. 

geblust

Voltooid deelwoord

Huiswerk nakijken

H25 opdr. 1 t/m 6

Huiswerk voor de volgende les

Noteer in je agenda:

Maken H26 1 t/m 6

Aan de slag

Open je boek bij hoofdstuk 26 en lees de theorie door.

Maak opdracht 1 t/m 6. Dit is tevens je huiswerk voor de volgende les. 

Je mag samenwerken met je buurman of buurvrouw, maar praat zachtjes. 

Is de opdracht duidelijk?

Volgende les

Huiswerk nakijken

We gaan verder met werkwoordspelling.

Zijn voor jou de lesdoelen behaald

Ik ken de spelling van de persoonsvorm (pv) in de tegenwoordige tijd (tt).

Ik ken de spelling van de persoonsvorm (pv) in de verleden tijd (vt).

Ik herken het voltooid deelwoord. 

Hoe ging deze les?

Wat heb je geleerd vandaag?

Wat vond je leuk aan deze les? 

Heeft iemand vragen?

Fijne dag