HV1 P1 werkwoordspelling wk37-3 (3) H27 VT

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Welkom 

Telefoon in de kluis

Ga op je vaste plek zitten. 

Pak je lesboek, schrift en etui.

Pak je leesboek. 

Laat de iPad in de tas. 

Geen tas op tafel.

Geen jas of kauwgom in het lokaal. 

Niet praten als ik aan het woord ben. 

Stil lezen

Noteer in je schrift....

De bladzijde waar je bent gebleven met lezen. 

Vandaag

Stil lezen

Boek kiezen boekenclub en groep maken

Werkwoordspelling: herhaling PV TT & VT en uitleg VOLTOOID DEELWOORD

Nakijken huiswerk (vorige les ook?)

In tweetallen aan de slag met theorie en opdrachten

Lesdoelen van vandaag

Ik ken de spelling van het voltooid deelwoord.

Boekenlijst

Alaska - Anna Woltz

Films die negens draaien - Yorick Goldewijk

Broergeheim - Emiel de Wind

Lampje - Annet Schaap

Aan de bal - Lieneke Dijkzeul

De gelukvinder - Edward van de Vendel

Blauwe plekken - Anke de Vries

De brief voor de koning - Tonke Dragt

Match - Buddy Tegenbosch

Herhaling vorige les

PV TT & VT

=

persoonsvorm tegenwoordige tijd & verleden tijd

• Wat het verschil is tussen sterke en zwakke werkwoorden.
• Hoe je de stam vindt. 
• Wat de ik vorm (aangepaste stam) is. 
• Hoe je de persoonsvorm vindt. 
• Hoe je het voltooid deelwoord herkent (volgende les).

Dit is belangrijk bij werkwoordspelling!

lopen - lop

kijken - kijk

verhuizen - verhuiz

verven - verv

De stam

De stam van een werkwoord vind je door -en eraf te halen

hele werkwoord - stam - ik-vorm:

lopen - lop - ik loop

kijken - kijk - ik kijk

verhuizen - verhuiz - ik verhuis

verven - verv - ik verf

De ik-vorm

Dit noemen we ook de aangepaste stam

 persoonsvorm

Persoonsvorm tegenwoordige tijd

 (PV TT)

fsdfsdfsf

1. De vraagproef: maak de zin vragend.

2. De getalproef: zet de zin in een ander getal.

3. De tijdproef: zet de zin in een andere tijd. 

Hoe vind je de persoonsvorm?

Maak de zin vragend. Het werkwoord dat vooraan komt te staan, is de persoonsvorm. 

De jongen heeft de auto zwart gespoten. 

Heeft de jongen de auto zwart gespoten?

Heeft komt vooraan te staan dus heeft is de persoonsvorm. 

De vraagproef

Zet de zin in een ander getal: van enkelvoud naar meervoud of andersom. Het werkwoord dat verandert, is de persoonsvorm. 

De jongen heeft de auto zwart gespoten (enkelvoud).

De jongens hebben de auto zwart gespoten (naar meervoud).

Heeft verandert in hebben dus heeft is de persoonsvorm. 

De getalproef

Zet de zin in een andere tijd. Het werkwoord dat verandert, is de persoonsvorm. 

De jongen heeft de auto zwart gespoten. 

De jongen had de auto zwart gespoten. 

heeft verandert in had dus heeft is de persoonsvorm. 

De tijdproef

De klank in de verleden tijd verandert niet. 

Persoonsvorm verleden tijd: -de of -te achter de ik-vorm. 

Het voltooid deelwoord eindigt op -d of -t. 

Zwakke werkwoorden

stoppen - stopte - gestopt

Ik: ik-vorm + niks 

Ik lees een boek. 

Hij/jij/zij/u/het: ik-vorm + t

Jij leest een boek. 

U wordt moe van rennen. 

Wij: hele werkwoord

Wij worden moe. 

Regels persoonsvorm 

tegenwoordige tijd

Hierbij gebruik je 'T SeXyFoKSCHaaP

ik/hij/jij/zij (enkelvoud): ik vorm + -de of -te

wij/zij/jullie (meervoud): ik vorm + -den of -ten

Laatste letter stam in fdsf  + -te(n)

Laatste lekker stam NIET in dan + -de(n)

Regels persoonsvorm verleden tijd

zwakke werkwoorden

Werkwoord printen

Gisteren printte ik de kaarten. 

stam = print (laatste letter stam is 't')

de 't' zit in 'T SeXyFoKSCHaaP = + -te

ik-vorm: ik printte

Persoonsvorm verleden tijd

zwakke werkwoorden

Persoonsvorm verleden tijd zwakke werkwoorden

Gebruik 'T  SeXyFoKSCHaaP

regels

zwakke werk-woorden

Ik-vorm + te of + de

Ik-vorm + te of + de

persoonsvorm

Sterke werkwoorden....

drink-dronk-gedronken (niet drinkte)

loop-liep-gelopen (niet loopte)

eet-at-gegeten

Het voltooid deelwoord eindigt op -en (lezen las gelezen)

....zijn zooo sterk dat ze van klank veranderen in de verleden tijd!!

De klank in de verleden tijd verandert.

ik loop - ik/hij/zij/jij/het liep - wij/zij/jullie lopen - wij liepen 

GEEN 

Persoonsvorm verleden tijd

sterke werkwoorden

Huiswerk nakijken

H27 blz. 110/111 opdracht 1 t/m 5

& opdracht 6 t/m 9

Huiswerk voor de volgende les

Noteer in je agenda:

Maken H28 opdr. 1 t/m 4

 voltooid deelwoord

'T SeXyFoKSCHaaP gebruiken we alleen bij:

1. Persoonsvorm VT zwakke werkwoorden

2. Voltooid deelwoord

Zit de laatste letter van de stam (hele werkwoord -en) in fsfff  dan gebruikt je een 't'. 

Zit de laatste letter van de stam NIET in dfdsf  dan gebruik je een 'd'. 

Hoe vind je een voltooid deelwoord

Staat vaak aan het einde van de zin.

Aan het begin van het voltooid deelwoord staat vaak ge- be- ver- ont-

Eindigt op

• -d of -t (zwakke werkwoorden) bijv. geopereerd, gevist
• -en (sterke werkwoorden) bijv. gegeten, gelopen

Er staat altijd een een ander werkwoord in de zin, een hulpwerkwoord: hebben, zijn, worden. 

Eindigt nooit op -dt!!!!!

Hoe vind je het voltooid deelwoord

Hoe vind je een voltooid deelwoord

• Staat nooit als enige werkwoord in een zin. 
  
• Er staat altijd een vorm van hebben, zijn, worden bij. 

Ik heb in de vakantie gewerkt (zwak). 

De brug wordt hersteld (zwak). 

Mijn zus is vertrokken (sterk).

Voltooid deelwoord

Hoe vind je een voltooid deelwoord

Gebruik 'T SeXyFoKSCHaaP

De brandweer heeft het vuur geblus... 

• er staat een vorm in van hebben, zijn, worden, namelijk heeft
  
• voorzetsel -ge
  
• einde van de zin
  

Ja, we hebben te maken met een voltooid deelwoord!

Hele werkwoord: blussen

Stam: bluss

Laatste letter stam, de 's', zit WEL in 'T SeXyFoKSCHaaP; dan komt er een 't'. 

geblust

Voltooid deelwoord

Aan de slag

Open je boek bij hoofdstuk 27 lees de theorie over het voltooid deelwoord door.

Pak je schema van de werkwoordspelling erbij.

Maak opdracht 1 t/m 4 van H28. Dit is tevens je huiswerk voor de volgende les. 

Je mag samenwerken met je buurman of buurvrouw, maar praat zachtjes. 

Is de opdracht duidelijk?

Volgende les

We gaan verder met werkwoordspelling: onvoltooid deelwoord

Zijn voor jou de lesdoelen behaald

Ik ken de spelling van het voltooid deelwoord.

Hoe ging deze les?

Wat heb je geleerd vandaag?

Wat vond je leuk aan deze les? 

Heeft iemand vragen?

Fijne dag