10.5 De weg die impulsen afleggen

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

10.5 De weg die impulsen afleggen

Programma

• Leerdoelen
• Uitleg basisstof 5 --> De weg die impulsen afleggen
• Quizvragen tussendoor
• Practicum pupilreflex
• Afsluiting --> leerdoelen checken

Regeling

10.1 Het zenuwstelsel
10.2 Zenuwcellen en zenuwen
10.3 Het ruggenmerg
10.4 De hersenen
10.5 De weg die impulsen afleggen
10.6 Het hormoonstelsel

Leerdoelen 10.5

• Je kunt de functies van reflexen noemen en je kunt een reflexboog beschrijven

Bewuste beweging (via de hersenen)

Dit is een ...

1. Bewegingszenuwcel
2. Gevoelszenuwcel
3. Schakelcel
4. Zenuw

In afbeelding 1 zijn drie typen zenuwcellen schematisch getekend.

Wat is type 3 voor zenuwcel?

1. Bewegingszenuwcel
2. Gevoelszenuwcel
3. Schakelzenuwcel
4. Hersenzenuwcel

Dit is een ...

1. Bewegingszenuwcel
2. Gevoelszenuwcel
3. Schakelcel
4. Zenuw

Welke letter stelt een schakelcel voor?

1. A
2. B
3. C

1

2

3

4

5

6

7

8

Zintuig -> impuls

Koud water prikkel

Bewustwording

Bewegingszenuw

Gevoelszenuw

Schakelzenuwcellen

Impuls

Impuls naar hersenen

Reflex (onbewuste beweging)

Bewegen zonder dat je je hersenen gebruikt. 

De weg van een reflex = reflexboog

Prikkel

Zintuig

Gevoelszenuwcel

Bewegings-zenuwcel

Schakelcellen

Schakelcellen

Schakelcellen

Reactie

Bewuste reactie

De weg van een bewuste reactie en een reflex

Reflex

Soorten reflexen

Waarom gaat een reflex zo snel?

1. Het impuls hoeft niet naar de hersenen
2. Een reflex krijgt voorrang in de hersenen
3. Een reflex zie je aankomen en daardoor ben je er al klaar voor
4. De afstand is vaak lekker kort

Wanneer word je je bewust van een reflex?

1. Voor je reactie
2. Na je reactie

Practicum Kniepees reflex

Een vaste, snelle, onbewuste reactie op een bepaalde prikkel.

Door de tik op de kniepees rekt de bovenste dijspier een klein beetje uit, hierdoor ontstaat een impuls.

Zie bladzijde 166

Practicum pupilreflex

Blz. 166 boek - in duo's

• Houd een hand voor één van je ogen. 
• Haal na een minuut je hand weg van dit oog. 
• De ander bekijkt wat er gebeurt met de pupilgrootte van beide ogen, meteen na het wegnemen van de hand.

 

1. Wat verandert er aan de grootte van de pupillen?
2. Waardoor verandert bij deze proef de grootte van de pupillen?
3. Is de pupilreflex voor beide ogen gescheiden of valt deze samen? 

Huiswerk

Lezen: 10.5

Maken opdracht 1, 2, 4 en 5

Herhalen en/of extra oefenen

Leerdoelen 10.5

• Je kunt de functies van reflexen noemen en je kunt een reflexboog beschrijven

Abdul loopt graag op blote voeten buiten. Op een ochtend trapt hij in een stukje glas. In een reflex trekt hij zijn voet weg. Hij voelt de pijn. Zet de zinnen op de juiste volgorde

1

2

3

4

5

6

7

De bewegingszenuwcellen geleiden impulsen naar de spieren.

De impulsen gaan over op schakelcellen.

De impulsen gaan over van de schakelcellen naar de bewegingszenuwcellen.

De impulsen gaan via gevoelszenuwcellen naar het ruggenmerg.

De spieren trekken samen en de voet gaat omhoog

Er gaan impulsen naar de hersenen waardoor bewustwording optreedt. 

Het stappen in het glas veroorzaakt impulsen in zintuigcellen in de voet.

Beschrijf de route van een impuls bij een bewuste reactie 

zintuigcel

gevoelszenuwcel

centrale zenuwstelsel

(ruggenmerg)

schakelzenuwcellen (1)

hersenen

schakelzenuwcellen (2)

bewegingszenuwcel

spier/klier