begeleidingsmethodieken

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

begeleidingsmethodieken

BBL Welzijn periode 3 week 2

welke begeleidingsmethodieken kun
je benoemen

Wat gaan we doen?

Introduceren van een aantal begeleidingsmethodieken/ bij welke zorg zet je welke methodiek in

welke doelen hebben de methodieken

• validation
• reminiscentie, 
• warme zorg, ROT/ROB
• behoefte bloem van Kidwood
• zintuigactivering, PDL
• triple C, gentle teaching
• de 5 K's
• motiverende gesprekstechnieken
• belevingsgerichte zorg

belevingsgerichte zorg is altijd persoonlijke zorg

Die zorg waarmee je iemands persoon recht doet en rekening houdt met zijn belevingswereld.

Bij belevingsgerichte zorg staan de wensen en mogelijkheden van degene die zorg krijgt centraal, niet de beperkingen die iemand heeft.

Persoonsgerichte zorg betekent de zorg afstemmen op mogelijkheden, wensen, behoeften en gewoontes van mensen met dementie.at je iets betekent voor mensen of maatschappij

Persoonsgerichte zorg gaat ervan uit dat ieder mens een uniek en waardig persoon is, ongeacht zijn beperkingen

Samengevat: Liefde volle aandacht en respect;

 Nabijheid; 

Gekend zijn; 

Heelheid

model van Kitwood

Net als ieder ander mens hebben personen met dementie behoeften en verlangens. In het model van Kitwood worden deze behoeften en verlangens heel duidelijk in categorieën onderverdeeld en beschreven.

kitwood model

Comfort (troost en bemoediging) : De behoefte aan warmte, tederheid en troost van anderen. Vooral wanneer iemand zich alleen, onveilig of angstig voelt.

Identiteit: De behoefte om te weten wie je bent en een goed gevoel te hebben over jezelf. En kunnen doen wat je altijd deed (een gevoel van continuïteit met het verleden).

Gehechtheid: De behoefte om je veilig en geborgen te voelen bij andere mensen. Het gaat erom veilige en vertrouwde relaties te hebben.

Bezig zijn (iets om handen hebben): De behoefte om onderdeel uit te maken van het leven en je nuttig te kunnen voelen.

Erbij horen: De behoefte om onderdeel uit te maken van een groep, van een sociale omgeving en je welkom te voelen.

De kern van het model betreft liefde: de behoefte aan liefdevolle aandacht en respect

persoonsversterkende benadering

Vanuit een liefdevolle bejegening

Verhoogt het welbevinden

Zorgt ervoor dat iemand zich gewaardeerd voelt

Zorgt dat iemand zich een mens blijft voelen

Toont respect, erkenning en vertrouwen

(Kitwood, 1997)

Tip website en info: https://senseofhome.ap.be/

Je werkt vanuit de relatie.

Clienten ervaren hierdoor dat ze het gevoel hebben controle te hebben over de dingen die in het dagelijks leven gebeuren. Verzorgenden verdiepen zich in de persoon achter de kwetsbare oudere.

Het levensverhaal is daarom het startpunt van de relatie.

senseofhome.ap.be

methodiek : warme zorg

Voor de dementerende is het van belang dat de hulpverlener weinig afstand neemt en niet bang is voor lichamelijk contact, zoals een knuffel. Tevens is het van belang dat de hulpverlener mee kan gaan in de wereld van de dementerende en wezenlijke interesse toont.

Het doel van warme zorg is een sfeer te scheppen waarin gedesoriënteerde oude mensen zich veilig voelen waardoor angsten en onzekerheden verminderen of verdwijnen. De theoretische uitgangspunten van deze benadering zijn gebaseerd op de gehechtheidtheorie.

Bij warme zorg gaat men uit van de gehechtheidstheorie. dit is:

1. vroege ervaringen met opvoeders zijn in relatie met het zelfbeeld
2. een kind ervaart stress vanaf de geboorte en leert hier zelf mee omgaan
3. Het leren vermijden van onprettige situaties versterken een positief zelfbeeld
4. primitieve instincten die gericht zijn op bevrediging van basisbehoeften

Reminiscentie

gericht op: 

Geborgenheid ,openheid ,genieten en vergroten van vertrouwen

worden mensen met dementie aangemoedigd herinneringen op te halen, te doorleven, te structureren en met anderen uit te wisselen.

Hulpmiddelen zijn autobiografieën, muziek, fotoalbums, voorwerpen uit het verleden en rollenspellen.

Het gaat hierbij om het ophalen van positief verwerkte gebeurtenissen en ervaringen, waar vervolgens over verteld wordt.

validation

Deze benaderingswijze past goed bij de fase van “verborgen ik” en “verzonken ik”.

betekend de oudere in zijn waarde laten en zo ver mogelijk mee gaan in de beleving van de oudere, ook al is dit niet de realiteit die de hulpverlener ervaart.

De oudere wordt dan niet met dingen geconfronteerd die hij niet kan bevatten, maar voelt hij zich begrepen en veilig.

Naomi Feil is de grondlegster

VALIDATION

Validation is een methode om met gedesoriënteerde, zeer oude mensen te communiceren en hen te helpen. Het is een praktische manier van werken die helpt spanningen te verminderen, en waardigheid en geluk te vergroten.

ROT/ROB

Deze benaderingswijze past goed bij de fase van “bedreigd ik” en “verdwaald ik”.

Deze benaderingswijze houdt in dat de demente oudere continu aan het hier en nu wordt herinnerd.

Dit gebeurt door het plaatsen en bewust gebruiken van kalenders, klokken, afsprakenlijsten, boodschappenbriefjes en wegwijzers.

In het contact met de dementerende wordt deze op zijn fouten attent gemaakt en gecorrigeerd.

Men probeert door het structureren van gedachtegangen samen met de oudere deze weer meer grip op het hier en nu te laten ervaren.

Realiteits orientatie Benadering

Realiteits Orientatie training ( in de volksmond: geheugentraining)
Met de realiteits-oriëntatie benadering (ook wel Realiteitsoriëntatie Training genoemd) kun je als begeleider door oriëntatieoefeningen proberen om eventuele achteruitgang in het denkvermogen af te remmen. Enkele voorbeelden van oriëntatieoefeningen:

goede aanduidingen van de functie van een kamer (huiskamer, slaapkamer, badkamer)

klokken die herkenbaar zijn en de tijd goed aangeven

gebruik van herkenbare pictogrammen.

passieve dagelijkse levensverrichtingen (PDL)

Deze patiënten zijn niet in staat tot het verrichten van activiteiten en hebben daarmee niet meer de mogelijkheid om zelf actief mee te werken aan hun behandeling.

Omdat zelfzorgpassiviteiten veelal leiden tot voorkeurshoudingen, afweerspanning en contracturen, zijn de primaire doelen van PDL het voorkomen van decubitus en contracturen en het teweeg brengen van ontspanning. Op deze wijze wordt gestreefd naar een optimaal leefklimaat voor passieve mensen.
Doelgroep

PDL wordt toegepast bij ernstige, chronisch verpleegbehoeftige patiënten bij wie ADL training en geen zelfstandige verplaatsing mogelijk is. De volgende oorzaken kunnen genoemd worden:

loopstoornissen;

sterk verminderde motorische vermogens

dementie

Gentle teaching

voor mensen met bijzondere kwetsbaarheden die een verhoogd risico lopen zich onveilig te voelen in de nabijheid van anderen en de controle verliezen als ze stress ervaren (vooral toegepast in de verstandelijk gehandicaptenzorg)

4 dimensies

Middelen:(aanwezigheid, handen, oogcontact en stem)

NAdruk ligt niet op het ontwikkelen of begeleiden of aanleren van gedrag maar op het ontwikkelen van onvoorwaardelijke relaties
In de jaren 80 van de de vorige eeuw is Gentle Teaching ontwikkeld als een methodiek om mensen met een verstandelijke beperking en ernstig 'probleemgedrag' te begeleiden zonder straffen of belonen en zonder de nadruk te leggen op het gedrag dat als problematisch ervaren werd. In de loop der jaren heeft Gentle Teaching zich ontwikkeld tot een bredere manier van begeleiden van mensen die zich om wat voor reden dan ook niet verbonden (kunnen) voelen met anderen; in elk geval niet op spannende en emotionele momenten.

empathische directe benadering

Bij Korsakov patiënten

Kort

(K)Concreet

(K)consequent

(K)continu

(K)creatief

Korsakovcliënten en hun naasten worden voortdurend geconfronteerd met de beperkingen en stoornissen die het syndroom van Korsakov met zich meebrengen. Mede door geheugenstoornissen en het gebrek aan ziekte-inzicht, vraagt de omgang met Korsakovcliënten een specifieke benadering. In de benadering van de Korsakocliënten staat het bieden van veiligheid en zekerheid centraal. Hierbij is het uitgangspunt dat op een empathisch directieve manier sturing en structuur wordt geboden
Kort: Informatie moet kort en bondig worden overgebracht. Hierbij wordt slechts één onderwerp tegelijk behandeld.

(K)Concreet: Abstracte situaties en taalgebruik zijn moeilijk te bevatten. Daarom is het beter zo concreet mogelijk bij het hier en nu van de cliënten aan te sluiten. Door de situatie zichtbaar te maken, worden cliënten tot handelen uitgenodigd.

(K)Consequent: Het opnemen van informatie is een moeizaam proces. Opdrachten moeten eenduidig worden gegeven en verschillende begeleiders moeten in vergelijkbare situaties zo identiek mogelijk handelen. Dit biedt duidelijkheid en houvast voor de cliënt.

(K)Continu: Regelmaat is belangrijk. Doordat de cliënt zich niet van zijn of haar eigen tekortkomingen bewust is, kan hij of zij die ook niet overzien of compenseren. Hierin ligt een belangrijke taak voor de begeleiders. Zij moeten hun werk naadloos op elkaar afstemmen.

(K)Creatief: De begeleiders benaderen de cliënt op een creatieve manier. Dit geldt ook voor het oplossen van problemen.

motiverende gespreksvoering

Kern van Motiverende Gespreksvoering (of MGV) is mensen helpen te veranderen in gedrag.

...

Het gaat om:

Open vragen stellen.

Reflectief luisteren.

Bevestigen.

Samenvatten.

commitment, de ander doet uitspraken over zijn intentie, zijn behoefte of zijn besluit. actie, de ander zegt iets over een concreet voornemen (een beweging richting actie) om te gaan uitvoeren. stappen zetten, de ander vertelt dat hij dingen heeft gedaan die tot gedragsverandering leiden (voorbereidingen, oriëntaties)

Informatie en advies geven met toestemming.

de stappen van gedragsverandering

wat neem je mee uit deze les?