V5 - Muziek deel 2 en Toneel en drama

• Kunst Algemeen
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

V5 - Muziek deel 2 en Toneel en drama

Lesdoel: korte herhaling over muziek vanuit kerk, het herkennen van wereldlijke muziek. 

Het liturgisch drama en theater herkennen en kunnen benoemen

Muziek

Ontwikkeling muziekinstrumenten

In de ontwikkeling van de meerstemmigheid, zie je ook dat er langzamerhand muziekinstrumenten als begeleiding gebruikt worden.

Dat zijn vaak typisch middeleeuwse muziekinstrumenten.

- De vedel

- De Luit

- De doedelzak

- De draailier

Vedel

Luit

Doedelzak

Draailier

Hildegard von Bingen

- geboren in 1098, Duitsland

- Kan Latijns lezen en schrijven -> bestuderen liturgie

- Absis (vrouwelijke!!! abt)

- Componeert kerkmuziek

Ans artiqua

Muziek aan begin Gotiek (ca. 1150 - 1300)

vs. Ars Nova (va. 14e eeuw)

- Minder statisch, wereldser en ritmischer

- Cantus firma = grondmelodie (Deze weet je al!)

Wereldlijke muziek

- Overgang kerkelijk naar wereldlijk!

- tussen 10e en 13e eeuw

- Dansliederen

Toneel en drama

Ontwikkelingen liturgisch drama

Start: Wat was Liturgie ook alweer?

Ontwikkelingen liturgisch drama

Start: Wat was Liturgie ook alweer?

Liturgie = Liturgie is het geheel van voorgeschreven gebeden, ceremoniën en handelingen die een eredienst uitmaken

Ontwikkelingen liturgisch drama

Naast gezangen binnen liturgie ook theatrale elementen!

- Latijns = alleen voor de geletterden en opgeleiden

Daarom: 

- Uitbeelden

- Gebruik attributen

Verlevendigen Bijbelse verhalen

- Door de priester

- Hij knielt, heft zijn armen, maakt letterlijke gebaren

-> Verhaal vertalen op theatrale wijze

-> daarom kan dit worden gezien als Liturgisch theater

Mysteriespelen

- Vorm van Liturgisch drama

- Serie belangrijke spelen van Bijbelse verhalen

- Geestelijken verbeelden met dialoog en beurtzang

- Langzaam verplaatsing naar Volk -> geen latijns maar volkstaal

- Leken (niet geestelijken gingen meedoen)

Mirakelspel

- mirakel = wonder

- toneelstukken -> uitgebreider en ingewikkelder

- gaat over: heiligleven of een Marialegende 

- Volksspektakel!!!!

Mirakelspel

thema: 

- mens kiest verkeerde pad

-> verliest plek in hemel

-> wonderbaarlijke ingreep vanuit hemelse sferen ziet dat hij verkeerd zit

-> berouw redt ziel

-> niet naar de hel! 

Mariken van Nieumeghen

Passiespel

- Variant op mirakelspelen 

- gaat over: lijden en dood van Christus

- Paastijd 

- Gezongen vertellingen: oratoria

Wagenspel

- Andere variant op mirakelspel 

- Geen statisch decor, maar dynamische voorstelling

- OP!!! een wagen!

Wereldlijk theater

- Wagenspelen

- Abele spelen: vaak romantische thema's (hoofse liefde)