grammatica zinsontleding havo 3

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Gram. H3:

- 3F: herhaling zinsontleding

- uitleg bijvoeglijke bijzin blz. 28

Lesdoelen

Grammatica zinsontleding

- Je herhaalt de zinsontleding omtrent de samengestelde zinnen en bijvoeglijke bijzinnen.

Zinsdelen

wg of ng: gezegde van de zin (stappenplan op de volgende dia)

ow = wie/wat + wwg?
lv = wie/wat + wwg + ond?

mv = aan wie of voor wie?

bwb = prullenbak (antwoord op alle overige vragen: waar, wanneer, hoe etc.)

Stappenplan naamwoordelijk gezegde 

1 Zoek het onderwerp van de zin op.

2 Zoek het belangrijkste werkwoord van de zin op.

3 Staat het werkwoord in het rijtje van de kww?

                                                           4  Doet of is het onderwerp iets?

Nee = wg                                            Doet = wg                       Is = ng

Zinsdeelstukken

bvb = zegt iets over het kernwoord in een zinsdeel.

Het lieve kind op school | heeft | strafwerk | gekregen.

ond                                             wwg            lv                  wwg

Oefenzinnen

1: Vanwege een kapotte bovenleiding rijden er vanavond geen treinen tussen Arkel en Hardinxveld.

2: Vanwege de slechte weersomstandigheden is de laatste etappe van de wielerronde flink ingekort.

1. Neem de zin over.

2. Benoem de zinsdelen: wg/ng, ow, lv, mv, bwb.

3. Kijk of je nog een bijvoeglijke bepaling of bijvoeglijke bijzin kunt vinden.

Zin 1:

wg = rijden

ow = (geen) treinen

lv = x 

mv = x 

bwb = vanwege een kapotte bovenleiding + tussen Arkel en Hardinxveld (geen) + vanavond

-----------------------------------

bvb:

kapotte --> bovenleiding

Zin 2:

wg= is ingekort

ond = de laatste etappe van de wielerronde

lv = x 

mv = x

bwb = vanwege de slechte weersomstandigheden + flink

-------------------------------

bvb:

laatste --> etappe

van de wielerronde --> etappe

slechte --> weersomstandigheden

Korte herhaling hoofd- en bijzinnen

Alleen bij samengestelde zinnen kun je hoofd- en bijzinnen benoemen:

- Hoofdzin: de persoonsvorm staat op de 1e of 2e plaats in de zin

- Bijzin: de persoonsvorm staat op een andere plaats in de zin

Hoofdzin + hoofdzin = gelijk = nevenschikking (en/want/maar/of)

Hoofdzin + bijzin = ongelijk = onderschikking 

Bijzin + hoofdzin = ongelijk = onderschikking

Oefenen 

- Verdeel de zin in tweeën.

- Omcirkel het voegwoord.

- Benoem de hoofd- en bijzinnen.

H: Denk jij dat je dit spel gaat winnen?

V: Het enige wat ik nog moet leren voor de toets Engels, zijn de onregelmatige werkwoorden.

Antwoorden oefenen hoofd- en bijzinnen

- Verdeel de zin in tweeën.

- Omcirkel het voegwoord.

- Benoem de hoofd- en bijzinnen.

H: Denk jij | dat  je dit spel gaat winnen?

      h-zin                           b-zin

V: Het enige wat ik nog moet leren voor de toets Engels| zijn de onregelmatige werkwoorden.

                                  b-zin                                                                                         h-zin

H-zin + H-zin = nevenschikking

H-zin + B-zin = onderschikking

B-zin + H-zin = onderschikking

HV: bijvoeglijke bijzin 

Een bijvoeglijke bijzin (bvbzin):

-  geeft onmisbare of extra informatie over het woord dat ervoor staat (lijkt op de bijvoeglijke bepaling, maar dan in zinsvorm met PERSOONSVORM)

- begint meestal met een betrekkelijk voornaamwoord (woord dat terugwijst naar een woord dat ervoor staat, zoals die, dat, wat etc.)

De leerlingen die hun werkstuk al hadden ingeleverd, mochten naar huis.

Het leukste wat ik in het weekend heb gedaan, is lezen.

Is het gedeelte voor de komma een zinsdeel of een zinsdeelzin?
Toen hij zag dat het was afgelopen, liep hij naar de koelkast.

1. zinsdeel
2. zinsdeelzin

Hoe benoem je de zinsdeelzin voor de komma?
Toen hij zag dat het was afgelopen, liep hij naar de koelkast.

1. onderwerpzin
2. lijdendvoorwerp-zin
3. meewerkendvoorwerp-zin
4. bijwoordelijke bijzin

Welke voegwoorden voegen twee hoofdzinnen aaneen?

1. en of maar want
2. omdat doordat
3. hoewel ofschoon
4. zodat opdat

Vroeger schreven geliefden elkaar een brief, maar nu schrijven zij elkaar een appje.

1. bijzin + hoofdzin
2. hoofdzin + bijzin
3. hoofdzin + hoofdzin
4. bijzin + bijzin

Maak met het ww "blijven" een zin die minstens bestaat uit: ow + ng + twee bwb'en

Hoe benoem je het zinsdeel dat een bijvoeglijke bijzin bevat?
Het schilderijtje dat jij mij gaf, heb ik boven mijn bureau gehangen.

1. onderwerp
2. lijdend voorwerp
3. meewerkend voorwerp
4. bijwoordelijke bepaling

Het schilderijtje dat jij mij gaf, past niet bij mijn behang.

1. De komma staat correct.
2. Er moet nog een komma voor dat.
3. De komma moet weg.
4. De komma kan weg.