W7-Ex3-Lb1 Woon- en werkomstandigheden

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 2

Woon- en werkomstandigheden

Je leert deze les:

• over de woonomstandigheden rondom fabriekswijken
• wat vakbonden betekenen in het opkomen van rechten van werknemers
• je maakt een eigen protestbord

Maak aantekeningen want dit komt terug bij de toets M&M 

Terug in de tijd

Tijd van burgers en stoommachines

• 1800-1900
• Eerste fabrieken 
• Steden ontstaan rondom de fabrieken

Waar hebben we het over

Woon- en werkomstandigheden:

• Wat zijn omstandigheden?

• En Woon      omstandigheden? 

• En Werk       omstandigheden?

Omstandigheden zijn de dingen die bepalen hoe je leeft en werkt. Dit kan per persoon, per plek en per tijd verschillen

Werk- en woonomstandigheden 

 

• Lage lonen
• Kinderarbeid
• Lange werkdagen  
• Slechte hygiëne 
• Kleine woningen

Kinderarbeid en leerplicht 

Kinderarbeid werd verboden (1874) 

Leerplicht in 1900 zorgde ervoor dat kids naar school moesten. 

Yes, fijn!

Waarom?!

Kinderwet van meneer van Houten

Vroeger moesten veel kinderen werken in fabrieken, op het land of als dienstmeisje. Ze maakten lange dagen en kregen weinig betaald. Dit was slecht voor hun gezondheid en ze konden niet naar school.

Wat veranderde?

In 1874 kwam de Kinderwet van Van Houten 🏛️ → Kinderen onder de 12 jaar mochten niet meer in fabrieken werken.

In 1900 werd de leerplicht ingevoerd 📚 → Kinderen moesten verplicht naar school en kregen zo een betere toekomst

Woonomstandigheden

• Slechte woningen (snel gebouwd dus: haastige spoed...)

• Panden die niet als woning zijn bedoeld (zoals kelderwoningen)

• Dichtbij fabrieken

• Slechte hygiëne, riolering en watervoorzieining

Woonomstandigheden 

Bekijk de video op de volgende dia vanaf 10.57min

Vanaf 10.57 kijken

In de 19e eeuw waren de omstandigheden slecht

Maar hoe zit dat nu?

Tata Steel

Soms zijn de woonomstandigheden nog steeds niet goed. Bijvoorbeeld omdat er veel uitstoot bij fabrieken is of omdat er veel gif in de landbouw wordt gebruikt 

Maar.....

Hoe verzet je je tegen die slechte werk- en woonomstandigheden?

Arbeiders kwamen voor zichzelf op 

Vakbond

Arbeiders die zich verenigen in een organisatie! 

Samen opkomen voor rechten! 

Sterkste wapen vakbond: STAKEN 

Staken wordt nog steeds veel gedaan

Welke overeenkomsten zagen jullie op de afbeeldingen?

De opdracht: staken op school

• Tweetallen                                                                             
•  60 min
• Laptop ter inspiratie (niet noodzakelijk) 
• Karton + stiften

• Stap 1: Bedenk één thema waar je ontevreden over bent op het Westeraam
• Stap 2: Bedenk hoe je dat positief kan formuleren in een nieuw voorstel
  Bijvoorbeeld: ontevreden over: dat de lessen al om 8.30 uur beginnen
                                positief nieuw voorstel: het zou fijn zijn als de lessen om 10.00u beginnen
• Stap 3: Bedenk een leus/zin/slogan voor je stakingsactie 
• Stap 4: Maak een ontwerp voor een protestbord (met potlood)
• Stap 5: Maak jouw protestbord af

Jullie zijn de scholierenvakbond en gaan een protestbord maken

Op de volgende pagina staan voorbeelden

Hoe vond je het om een protestbord te maken

😒🙁😐🙂😃

Welk cijfer geef je deze les?

0100

Welke drie begrippen heb je onthouden?