Hart en bloedsomloop

• Anatomie
• MBO
• Studiejaar 1

Bloedsomloop

Transport van het bloed

Anatomie & fysiologie

woensdag 19 juni 2024

Planning

Deel 1:

Deel 2:

Deel 3:

• Bloed
• Bloedgroepen

• Het hart
• Bloedvaten

• Kleine bloedsomloop
• Grote bloedsomloop

Aan het eind van de les kan je....

• Beschrijven wat de bouw en functie is van de bloedplaatjes en van de rode en witte bloedcellen (deel 1).
• Beschrijven uit welke bestanddelen bloedplasma bestaat en de functies hiervan (deel 1).
• De anatomie van het hart beschrijven en hoe het functioneert (deel 2).
• Beschrijven welke soorten bloedvaten er zijn en hoe deze van elkaar verschillen (deel 3).
• Beschrijven welke route bloed in de grote en kleine bloedsomloop aflegt (deel 3).
• Beschrijven welke soorten aders er zijn en hoe deze van elkaar verschillen.

Bloed

Bloed vormt het transportsysteem voor ons lichaam, vervoeren van zuurstof en voedingsstoffen en afvoeren van afvalstoffen.

Een volwassen persoon heeft 4,5-6 liter bloed.

Bloed bestaat uit:

• Rode bloedcellen
• Witte bloedcellen
• Bloedplaatjes
• Bloedplasma

Rode bloedcel

= Erytrocyt

Vervoert zuurstof en koolstofdioxide naar en van de organen.

Hemoglobine: geeft de rode kleur aan het bloed.

Bloedarmoede (anemie) = tekort aan rode bloedcellen of een verminderde werking ervan.

Witte bloedcel

= Leukocyt

Beschermen het lichaam tegen lichaamsvreemde schadelijke stoffen/ziekteverwekkers en ruimen afgestorven cellen op.

Fagocytose= Insluiten en afbreken van een lichaamsvreemde stof.

Veel verschillende soorten witte bloedcellen.

Bloedplaatjes

= Trombocyten

Spelen een rol in bloedstolling en bij het vormen van korstjes.

Een verhoogd aantal bloedplaatjes, kan leiden tot bloedstolsel= trombose.

Bloedplasma

Het vloeibare component van bloed, ongeveer 55% van het bloed is plasma.

Bestaat voor 90% uit water en daarnaast bevat het eiwitten en andere nutriënten, zouten en afvalstoffen.

Rode bloedcellen

Witte bloedcellen

Bloedplaatjes

Rode bloedcellen

Witte bloedcellen

Bloedplaatjes

Erytrocyten

Leukocyten

Trombocyten

Afweer

Zuurstof vervoeren

Bloedstolling

Bloedgroepen

https://youtu.be/PDfoisHB71U?si=3PO-EV_x1NQ5-ird

Rhesusfactor

Rhesuspositief (Rh+): rode bloedcellen bevatten het Rh D-antigeen.

Meeste mensen zijn Rh+

Rhesusnegatief (Rh-): rode bloedcellen bevatten geen Rh D-antigeen.

Zwangerschap: gevaarlijk wanneer moeder Rh- is en baby Rh+, moeder maakt antilichamen aan.

Welke bloedgroep wordt gezien als de universele donor?

1. Bloedgroep AB-
2. Bloedgroep O-
3. Bloedgroep AB+
4. Bloedgroep O+

Een vrouw is in verwachting van een rhesusnegatief (Rh-) kindje, de vrouw zelf is rhesuspositief (Rh+), wat zijn de gevolgen?

1. Niks
2. De moeder maakt antillichamen aan
3. De baby maakt antillichamen aan
4. Beide maken antilichamen aan

Planning

Deel 1:

Deel 2:

Deel 3:

• Bloed
• Bloedgroepen

• Anatomie hart
• Anatomie bloedvaten

• Kleine bloedsomloop
• Grote bloedsomloop

Het hart - anatomie

Pomp van het lichaam. Voorziet het lichaam van zuurstof en voedingsstoffen.

Het hart bestaat uit 4 holle kamers:

Rechter boezem, Rechter kamer, Linker boezem, Linker kamer.

Hartinfarct: kransader zit verstopt.

Linkerboezem

Rechterboezem

Rechterkamer

Linkerkamer

Aorta

Onderste holle ader

Bovenste holle ader

Longslagader

Longader

Bloedvatenstelsel

verschillende bloedvaten

Slagaders

Vervoeren zuurstofrijk bloed  en voedingstoffen van het hart naar de rest van het lichaam.

Uitzondering: longslagader

Dikke, elastische wand van glad spierweefsel, om zo de enorme druk van het bloed aan te kunnen.

Aders

Vervoeren zuurstofarm bloed en afvalstoffen vanuit de het lichaam naar het hart.

Uitzondering: longader 

Kleppen: zorgen ervoor dat het bloed de juiste richting op stroomt en dat terugstroming wordt voorkomen.

Dunnere wand, want minder druk.

Haarvaten

Kleine bloedvaatjes die rondom de organen liggen.  

Zorgen voor het uitwisselen van zuurstof en voedingsstoffen aan organen en het opnemen van van afvalstoffen vanuit de organen = gaswisseling.

Wat zijn twee verschillen tussen aders en slagaders?

Planning

Deel 1:

Deel 2:

Deel 3:

• Bloed
• Bloedgroepen

• Het hart
• Verschillende bloedvaten

• Kleine bloedsomloop
• Grote bloedsomloop

Bloedsomlopen

Samenwerking tussen hart en bloedvaten om zo het bloed door je lichaam de circuleren.

De mens heeft een dubbele bloedsomloop: bloed gaat twee keer langs het hart.

Kleine bloedsomloop: van hart, naar longen, naar hart.

Grote bloedsomloop: van hart, naar lichaam, naar hart

Kleine bloedsomloop

Voorziet het bloed van zuurstof

Zuurstofarm bloed -- rechtberboezem -- rechterkamer -- longslagader (let op: zuurstof arm!) -- longen -- zuurstofrijke bloed -- longader -- linkerboezem.

Bloed  stroomt altijd binnen in een boezem

Grote bloedsomloop

Voorziet alle delen van het lichaam van zuurstof en voedingstoffen en zorgt voor het afvoeren van afvalstoffen.

Vanuit de linkerboezem -- linkerkamer -- aorta -- slagaders -- haarvaten: uitwisseling van zuurstof en koolstofdioxide -- aders -- door de holle ader terug naar het hart (rechterboezem).

Belangrijke aderen

• Aorta:  de grootste slagader; vervoert het zuurstofrijke bloed vanuit de linkerkamer van het naar de rest van het lichaam.
  
  
• Longslagader: vervoert het zuurstofarme bloed naar de longen om deze om te zetten in zuurstofrijk bloed.
  
  
• Longader: vervoert het zuurstofrijke bloed vanuit de longen terug naar het hart (linkerboezem)
  
  
• Onderste/bovenste holle ader: vervoeren het zuurstofarme bloed vanuit het lichaam terug naar het hart (rechterboezem).

Hoe verloopt de kleine bloedsomloop precies, van begin tot eind?
(alle onderdelen benoemen)

Kleine bloedsomloop

Grote bloedsomloop

alle organen

longen

zuurstofrijk- zuurstofarm

van linker harthelft naar rechter harthelft

van rechter harthelft

naar linker harthelft

zuurstofarm-zuurstofrijk

Planning

Deel 1:

Deel 2:

Deel 3:

• Bloed
• Bloedgroepen

• Het hart
• Verschillende bloedvaten

• Kleine bloedsomloop
• Grote bloedsomloop

Afsluiting

Veel succes met de laatste weken van school en jullie verdere opleiding!