3H SK NOVA katern les 7 - 3.3 Massa deel 1

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

NOVA katern HAVO 3

Paragraaf 3.3: Massa

Les 7

Nodig: 

schrift  en rekenmachine

Programma

• Leerdoelen
• Uitleg en opdrachten 
• Evaluatie

Leerdoelen

Je kent de wet van behoud van massa

Je kan rekenen met massaverhoudingen

Het begrip overmaat(blz 107-108) slaan we over!

Wet van behoud van massa 

In 1789 formuleerde de Fransman Antoine Lavoisier wet van massabehoud. Hij was niet de eerste, want in Rusland was de wet al in 1748 door Michael Lomonosov bewezen met experimenten.  

Beide wetenschappers realiseerden zich dat bij chemische reacties ook vaak gassen een rol spelen. Ze bedachten hoe ze deze gassen konden opvangen en meewegen.  Zo ontdekten ze de wet van behoud van massa!

 

Wet van behoud van massa 

totale massa van de beginstoffen
(9 gram aluminium + 
 8 gram zuurstof)

=

 totale massa van de reactieproducten
(17 gram aluminiumoxide)

 

Uitleg van de wet van behoud van massa op deeltjesniveau

Voor                         Na

1 C-atoom              1 C-atoom

4 H-atomen             4-H atomen

4 O-atomen             4 O-atomen

Conclusie:

Bij een chemische reactie blijven de atomen behouden 

Vraag 20 a

De weegschaal is in balans als de kaars nog niet is aangestoken.

 Jasmijn steekt de kaars aan. Leg uit wat zij na enige tijd zal waarnemen.

Vraag 20 b

Jasmijn doet de proef nog een keer, maar nu zet ze een stolp over kaars. Bij deze proef kan Jasmijn twee mogelijke verschijnselen waarnemen.

Noteer de twee waarnemingen en geef ook de verklaringen van deze waarnemingen. 

De balans blijft in evenwicht, omdat de gasvormige reactieproducten niet weg kunnen.

De kaars gaat na een tijdje uit, omdat de zuurstof die in de lucht onder stolp zit op is.

Geef het reactieschema (in woorden) voor de ontleding van aluminiumoxide.
Zet ook de fasen bij de stoffen.

Het reactieschema voor de ontleding is:
aluminiumoxide (s) -> aluminium (s) + zuurstof (g)

Bij de ontleding van 17 g aluminiumoxide krijg je 9 g aluminium.
Bereken hoeveel gram zuurstof bij de reactie ontstaat.

Rekenen met massaverhoudingen

Recept voor een salade

200 gram sla

150 gram tomaten

50 gram olijven

 

Rekenen met massaverhoudingen

                                    Recept voor een salade van 400 gram

sla      +         tomaten    +   olijven         ->        salade

200 gram  + 150 gram +  50 gram       ->      400 gram

400 gram  + 300 gram + 100 gram     ->      800 gram 

   

Ook koken voldoet aan de wet van behoud van massa!

x 2 

Stel: nu wil je 1600 gram salade maken

                         sla  +  tomaten  +  olijven    ->        salade

                      200 gram + 150 gram + 50 gram -> 400 gram   

                            ? gram +      ? gram +    ? gram -> 1600 gram 

                                                                     De factor is 1600 : 400 = 4 

                      200 x 4          150 x 4          50 x 4                          

                     800 gram  + 600 gram + 200 gram  = 1600 gram    

                            

Gegeven           

x ? 

Gevraagd

Dus:

verbranden van magnesium

magnesium (s) + zuurstof (g) --> magnesiumoxide (s)

De balans blijft in evenwicht, omdat de gasvormige reactieproducten niet weg kunnen.

De kaars gaat na een tijdje uit, omdat de zuurstof die in de lucht onder stolp zit op is.

massaverhouding

6,0 g Mg (s) + 4,0 g O2 (g) 

Mg : O2 = 6,0 : 4,0 
                 = 3     : 2    

Uit de grafiek kan je afleiden wat de massaverhouding is waarin magnesium en zuurstof met elkaar reageren.

Welke verhouding lees je af?

1. massa magnesium : massa zuurstof = 2 : 1
2. massa magnesium : massa zuurstof = 1 : 2
3. massa magnesium : massa zuurstof = 3 : 2
4. massa magnesium : massa zuurstof = 2 : 3

rekenen met massaverhoudingen

Hoeveel zuurstof is
nodig om 9,0 g Mg
te verbranden?

rekenen met massaverhoudingen

Hoeveel zuurstof is
nodig om 9,0 g Mg
te verbranden?

rekenen met massaverhoudingen

Hoeveel zuurstof is
nodig om 9,0 g Mg
te verbranden?

Dus 6,0 g zuurstof is nodig.

Magnesium en zuurstof reageren dus in de massaverhouding 3 : 2.

Bereken hoeveel gram magnesiumoxide er ontstaat als je 15 gram magnesium verbrandt.

1. 10 gram
2. 15 gram
3. 25 gram
4. 30 gram

rekenen met massaverhoudingen

rekenen met massaverhoudingen

rekenen met massaverhoudingen

Eigen werk + HW

• Leren uit het overgangskatern blz 105 t/m 107
  
  (dus tot voorbeeldopgave 3
  --> het stuk over "Overmaat" hoef je niet te leren!)
  
  
• Maken + nakijken opgaven 21 abdef + 23

 

Schrijf drie dingen op die je deze les hebt geleerd.

Schrijf één of twee dingen op die je deze les nog niet zo goed hebt begrepen.

EINDE