Extra les thema 8 voortplanting bij de mens

• Biologie
• Secundair onderwijs

+1 Geslachtelijke voortplanting 

Zorg je de verschillende delen van de voortplantingsorganen van de man kan aanduiden op de afbeelding!

+1 Geslachtelijke voortplanting 

Zorg je de verschillende delen van de voortplantingsorganen van de vrouw kan aanduiden op de afbeelding!

1.1 De voortplantingscellen 

• geslachtelijke voortplanting -> versmelting mannelijke en vrouwelijke voortplantingscel (zaadcel + eicel)
• productie voortplantingscellen -> gespecialiseerde voortplantingsorganen 

Voortplantingsstelsel van de man

Teelballen 

• vanaf puberteit -> productie zaadcellen 
• worden door balzak ondersteund en beschermd
  

Bijballen

• zitten ook in balzak 
• opslag en verder rijpen van zaadcellen 

Voortplantingsstelsel van de man

Zaadleiders 

• verbinden bijballen met de urogenitale buis
• zaadvocht uit de zaadblaasjes wordt aan zaadcellen toegevoegd 

• prostaatvocht uit de prostaatklier wordt aan zaadcellen toegevoegd
• zaadcellen + zaadvocht + prostaatvocht      = sperma 

Voortplantingsstelsel van de man

tijdens zaadlozing (ejaculatie) verlaat sperma het lichaam via de penis 

Uritogenitale buis 

• mondt uit in de voorste deel van de penis, de eikel, die bedekt is door de voorhuid 

Voortplantingsstelsel van de vrouw

grotendeels inwendig, in de buikholte 

Uitwendige delen:

• schaamlippen
• geslachtsopening
• clitoris

Eicellen 

• al van de geboorte in eierstokken aanwezig

Voortplantingsstelsel van de vrouw

Vanaf puberteit 

• rijpt elke maand een eicel

Eisprong of ovulatie:

• rijpe eicel komt vrij uit de eierstok
• in de eitrechter -> verbrede deel van de eileider 

Voortplantingsstelsel van de vrouw

Eicel niet bevrucht 

• 14 dagen na ovulatie menstruatie

Eicel wel bevrucht 

• trilhaartjes in de eileider voeren eicel naar baarmoeder

Baarmoederhals

• einde van de baarmoeder 
• smal en elastisch
• overgang naar de vagina met de geslachtsopening

1.2 De geslachtsgemeenschap

• tijdens geslachtsgemeenschap of coïtus
• penis in vagina
• orgasme van man gaat gepaard met een zaadlozing of ejaculatie
• sperma komt in de vagina
• via baarmoederhals raken zaadcellen in de baarmoeder
• zwemmen in de richting van de eileiders, op zoek naar rijpe eicel 
• eicel kan bevrucht worden tot 24 uur na de eisprong

+2 Invloed van het leefmilieu op de voortplanting 

2.4 De invloed van de klimaatopwarming

2.4 De invloed van de klimaatopwarming

Toename broeikasgassen in de atmosfeer 

• leidt tot verhoging van gemiddelde temperatuur op aarde 
• verschuivingen in de klimaatzones en extreme weerfenomenen 

Ook in Vlaanderen:

• dagelijkse gemiddelde temperatuur gestegen 
• tropische dagen met maximumtemperatuur boven 30°C komen vaker voor 
• beide hebben invloed op de zwangerschap, met levenslange gevolgen voor het kind

2.4 De invloed van de klimaatopwarming

Onderzoek in Vlaanderen:

• naarmate dagelijkse maximumtemperatuur en nachtelijke minimumtemperatuur stijgen 
• -> toenemend risico op vroeggeboorte of op een baby met een laag geboortegewicht 
• oorzaak niet helemaal duidelijk 
• mogelijks: verandering van viscositeit van het bloed en bloeddoorstroming naar de placenta
• risico blijkt kleiner in zuiderse landen: bevolking door evolutie aangepast 

Recente ontdekking:

• hogere gemiddelde temperaturen hebben ook invloed op genen van baby's
• hun levensverwachting neemt af 
• gevoeligheid voor hart-en vaatziekten neemt toe