2,5: De Republiek ontstaat

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Welkom in de geschiedenisles!

H2A

H2C

Wat gaan we doen vandaag?

• Lesdoelen

• Herhaling
• De Republiek ontstaat
  

• Opdrachten

• Afsluiting  

Lesdoelen

Aan het eind van deze les:

• Hoe kwam uit de Opstand de Republiek voort?

• Hoe werd het bestuur van de Republiek vormgegeven?
  

• Hoe verliep de Tachtigjarige oorlog?
  

Hoe werd de breuk tussen de opstandige gewesten en Filips II definitief?

Welke gevolgen had de Opstand voor de Nederlanden?

Waarom besloot de Staten-Generaal om een republiek te worden in 1588?

De Staten-Generaal

• In het jaar 1588 staakte de Staten-Generaal hun zoektocht naar een nieuwe heerser --> ze gingen nu verder als republiek. 
• Elk van de zeven gewesten had een eigen bestuur: de gewestelijke staten. 
• Zij namen vooral beslissingen die hun eigen gewest aangingen.
• Beslissingen die voor de hele Republiek belangrijk waren zoals het buitenlands beleid en de verdediging van de Republiek, werden genomen in de Staten-Generaal: de vergadering van alle gewestelijke staten bij elkaar. 
• De voorzitter/leider van de Staten-Generaal was de raadspensionaris
• de Stadhouder (oranje) leidde het leger en de vloot. 

Film Michiel de Ruyter

Verbind de 4 beslissingen aan de juiste staten.

In Friesland zijn te weinig boeren. Wie daar dit jaar een boerderij begint, krijgt gratis een stuk grond.

De Republiek verklaart de oorlog aan Engeland.

De dijk bij het dorp Alblasserdam wordt verhoogd.

Het leger heeft te weinig soldaten. We sturen mensen naar Duitsland om daar soldaten te huren.

Staten-Generaal

Gewestelijke staten

Prins Maurits

• Wat voor soort bron is het plaatje van Maurits?

Stadhouder van prins Maurits van Oranje-Nassau (1567 - 1625) door Michiel Jansz van Miervelt, 1613.

De Tachtigjarige oorlog

• In 1588 laat Filips II een armada bouwen om de Engelsen te verslaan en voorgoed een einde te maken aan de Nederlandse ''Opstand''. 
• De Nederlanders en de Engelsen wisten te voorkomen dat de Spaanse Armada de kust wist te bereiken. Op de terugreis verging een groot deel van de vloot.
• Stadhouder Maurits wist ook op het land de Spanjaarden terug te dringen. 
• In 1598 stierf Fillips II, de Spaanse schatkist was zo goed als leeg...

Achtergrond: De Spaanse Armada voor de Engelse kust. Op het schilderij raakt de Armada in problemen en de Spanjaarden gooien de cavaleriepaarden overboord. September 1588.

door Cornelis Claesz. van Wieringen, 1620-1625. 

Twaalfjarig bestand

• Ook de Nederlanders waren na verloop van tijd de oorlog zat; deze was namelijk slecht voor de handel.
• In 1609 werd er een wapenstilstand gesloten, deze zou twaalf jaar duren --> Twaalfjarig bestand. 
• In 1621 begon de oorlog weer. Ditmaal werd het zuiden veroverd door de stadhouder Frederik-Henrik. Omdat deze gebieden katholiek waren gebleven werden deze bestuurd als generaliteitslanden door de Staten-Generaal. 

Vrede van Munster

• In 1648 kwam er een einde aan de Tachtigjarige oorlog met de Vrede van Münster. 
• Hierin erkende Spanje de Republiek eindelijk als onafhankelijke staat. 

Achtergrond: De beëdiging van het verdrag door de Spaanse en Nederlandse onderhandelaars (Gerard Terborch, 1648) De ondertekening van het vredesverdrag van Münster - de zes onderhandelaars met opgeheven vingers v.l.n.r. Willem Ripperda, Frans van Donia, Adriaen Clant tot Stedum, Adriaen Pauw, Johan van Mathenesse en Barthold van Gent.

Door Gerard ter Borch, 1648. 

Controle

Paragraaf 2,4 – De breuk wordt definitief
Opdrachten:  1, 3, 4, 6, 8
LB blz. 43 t/m 45
WB blz. 46 t/m 48

Klaar? 

Zet deze opdrachten in je planner!

Opdrachten

Paragraaf 2,5 – De Republiek ontstaat
Opdrachten:  1, 4, 5, 8, 10
LB blz. 45 t/m 46
WB blz. 50 t/m 52

Zet deze opdrachten in je planner!

Afsluiting

Aan het eind van deze les:

• Hoe kwam uit de Opstand de Republiek voort?

• Hoe werd het bestuur van de Republiek vormgegeven?
  

• Hoe verliep de Tachtigjarige oorlog?
  

Fijne dag!