H2.3 Massa's van bouwstenen

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

H2.3 Massa's van bouwstenen

Leerdoelen

Je kunt na afloop van de les:

• atoommassa's en molecuulmassa's berekenen
• bij berekeningen werken met significante cijfers

Atomaire massa-eenheid

Een proton en een neutron hebben beide een massa van 1,000 atomaire massa eenheid (a.m.e.) of u (unit)

De massa van een atoom (massagetal) is dus gelijk aan het aantal neutronen + aantal protonen

Tabel 7B in je Binas

Atomaire massa-eenheid

                                                       (zie ook BINAS Tabel 7B)

Een zuurstofatoom heeft een Relatieve atoommassa van

16,00 u

Hoeveel kg weegt dan 1 zuurstof atoom?: 

16,00⋅1,66⋅10​−27​​kg=2,656⋅10​−26​​kg

1u=1,66⋅10​−27​​kg

1u=0,00000000000000000000000000166⋅10​−27​​kg

Atoommassa A

Massa proton = 1,0 u
Massa neutron = 1,0 u
Massa elektron = 0,00055 u

• Massa elektronen is dus verwaarloosbaar!
• De massa van atoom wordt bepaald door de massa van de kern!

Massagetal versus Atoommassa

Massagetal: is het totaal aantal kerndeeltjes (protonen en neutronen samen), een getal zonder eenheid

Atoommassa: de massa van het atoom uitgedrukt in Atomaire Massa Eenheden (u)

Gemiddelde atoommassa

Hoe komen ze nu aan die atoommassa in Binas tabel 99 ?

Zie Binas tabel 25 (Isotopen)

De atoommassa in periodiek systeem is de gemiddelde massa van de isotopen.

(Relatieve Atoommassa)

De atoommassa (A) is het gewogen gemiddelde van alle in de natuur voorkomende isotopen van dat element 

Chloor bijvoorbeeld:

A = (75,78 x 34,96885) + (24,22 x 36,96590) / 100 = 35,45 u

Deze A’s van alle elementen kan je vinden in BINAS 99

Bepaal met Binas tabel 25

De gemiddelde atoommassa van magnesium

Voorbeeld.       Gemiddelde atoommassa van magnesium

(78,99 x 23,98504) + (10,00 x 24,98584) + (11,01 x 25,98259)   /   100

                                     

=   24,30505026 = 24,31 u

Ionmassa

Wat is het verschil tussen een ion en een atoom?

Ionmassa

De ionmassa is gelijk aan de atoommassa.

Het verschil tussen een ion en atoom is immers één of meer elektronen. En deze hebben een verwaarloosbare massa.

Massa O = 16,00 u

Massa O^2- = 16,00 u

Molecuulmassa

De molecuul massa is de massa van alle atomen in het molecuul bij elkaar opgeteld.

De eenheid van de molecuul massa is dus ook de a.m.e. of de u.

Het symbool is Mw(Bij optellen/aftellen moet je afronden op het kleinste aantal decimalen)

Wat is de molecuulmassa van:

Mw AlCl₃

1 x Al = 1 x 26,98   = 26,98 u

3 x Cl = 3 x 35,45  = 106,35 u
                                         133,33 u 

Let op ! Op de toets ook zo opschrijven !! Dus elke stap !

Controleer je antwoord met Tabel 98 in je Binas

Bepaal de Molecuulmassa's

CH₃OH

Fe₂O₃

Mg(OH)₂

CH3OH = 32,042 g/mol

FE2O3 = 159,69 g/mol

Mg(OH)2 = 58,320 g/mol

Massapercentage (m%)

Hoeveelste deel van de massa van een stof wordt bepaald door element X

Dit deel wordt uitgedrukt in procenten door de formule:

Massapercentage

Bereken het massapercentage van zuurstof in zwavelzuur H2SO4

m% zuurstof in zwavelzuur

massapercentage van zuurstof in zwavelzuur H₂SO₄:

• massa zuurstof: 4x O = 4x 16,00 = 64,00 u
• massa zwavelzuur: 2x H + 1x S + 4x O = (2x 1,008) + 32,06 + 64,00 = 98,076 u
• m% = (64,00 / 98,076) x 100 = 65,26%

Huiswerk

Maak de volgende opdrachten:

Leer HS2.3 (blz. 50-52)

Maak de vragen 32 t/m 49 (44 niet) (blz. 53-54)

Kijk de opdrachten goed na, wanneer je ze gemaakt hebt.

Maak een notitie van de vragen die je niet snapte of waarvan je meer uitleg wil hebben.

Stel deze vragen de volgende les.